507
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

عصر و مغرب و عشا را با هم مى‌خواند.۱

۱۲۳۱. امام صادق عليه‌السلام: بى گمان، پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در سفر، نماز مغرب و عشا و ظهر و عصر را با هم مى‌خواند و اين را تنها هنگامى كه عجله داشت، انجام مى‌داد.۲

۱۲۳۲. سنن النسائى ـ به نقل از ابن عمر ـ: هر گاه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در سفر شتاب مى‌كرد يا كارى بر او دشوار مى‌آمد، نماز مغرب و عشا را با هم مى‌خواند.۳

۱۲۳۳. مسند ابن حنبل ـ به نقل از كُرَيب ـ: ابن عبّاس گفت: آيا برايتان از نماز پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در سفر نگويم ؟ گفتيم: چرا. گفت: اگر خورشيد به نيمه روز مى‌رسيد و پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در جايگاه فرودش بود، پيش از سوار شدن، نماز ظهر و عصر را با هم مى‌خواند و اگر تا زمانى كه در جايگاه فرودش بود، خورشيد به نيمه نمى‌رسيد، همچنان حركت مى‌كرد تا وقت [نماز] عصر مى‌شد و فرود مى‌آمد و نماز ظهر و عصر را با هم مى‌خواند، و چون در جايگاه فرودش، وقت [نماز] مغرب در مى‌رسيد، آن را با نماز عشا با هم مى‌خواند و هر گاه در جايگاه فرودش، وقتش در نمى‌رسيد، سوار مى‌شد [و مى‌رفت] تا وقت [نماز] عشا در مى‌رسيد. آن گاه فرود مى‌آمد و آن دو را با هم مى‌خواند.۴

۱۲۳۴. امام باقر عليه‌السلام: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در شب‌هاى بارانى، نماز مغرب را به تأخير و نماز عشا را جلو مى‌انداخت و آن دو را با هم مى‌خواند و مى‌فرمود: «كسى كه رحم نكند، به او رحم

1.. كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله إذا كانَ في سَفَرٍ أو عَجَّلَت بِهِ حاجَةٌ يَجمَعُ بَينَ الظُّهرِ وَالعَصرِ وبَينَ المَغرِبِ وَالعِشاءِ الكافي :ج ۳ ص ۴۳۱ ح ۳ ، تهذيب الأحكام : ج ۳ ص ۲۳۳ ح ۶۰۹ .

2.. إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله كانَ فِي السَّفَرِ يَجمَعُ بَينَ المَغرِبِ وَالعِشاءِ ، وَالظُّهرِ وَالعَصرِ ، إنَّما يَفعَلُ ذلِكَ إذا كانَ مُستَعجِلاًذكرى الشيعة : ص ۱۱۹ ، بحار الأنوار : ج ۸۲ ص ۳۶۲ ح ۴۸ .

3.. كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله إذا جَدَّ بِهِ السَّيرُ أو حَزَبَهُ أمرٌ جَمَعَ بَينَ المَغرِبِ وَالعِشاءِ سنن النسائي : ج ۱ ص ۲۸۹ ، صحيحالبخاري : ج ۱ ص ۳۷۳ ح ۱۰۵۵ .

4.. إنَّ ابنَ عَبّاسٍ قالَ : ألا اُحُدِّثُكُم عَن صَلاةِ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهفِي السَّفَرِ ؟ قالَ : قُلنا : بَلى ، قالَ : كانَ إذا زاغَتِ الشَّمسُفي مَنزِلِهِ جَمَعَ بَينَ الظُّهرِ وَالعَصرِ قَبلَ أن يَركَبَ ، وإذا لَم تَزِغ لَهُ في مَنزِلِهِ سارَ حَتّى إذا حانَتِ العَصرُ نَزَلَ فَجَمَعَ بَينَ الظُّهرِ وَالعَصرِ ، وإذا حانَتِ المَغرِبُ في مَنزِلِهِ جَمَعَ بَينَها وبَينَ العِشاءِ ، وإذا لَم تَحِن في مَنزِلِهِ رَكِبَ حَتّى إذا حانَتِ العِشاءُ نَزَلَ فَجَمَعَ بَينَهُما مسند ابن حنبل : ج ۱ ص ۷۸۶ ح ۳۴۸۰ ، سنن أبي داود : ج ۲ ص ۵ ح ۱۲۰۸ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
506

۱۲۲۹.علل الشرائع ـ به نقل از مفضّل بن عمر ـ: به امام صادق عليه‌السلام گفتم: به چه علّت، نمازگزار، پس از سلام دادن، سه مرتبه دست‌هايش را بالا مى‌برد و تكبير مى‌گويد ؟
فرمود: «چون پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هنگامى كه مكّه را فتح كرد، نماز ظهر را با يارانش در كنار حجر الأسود برگزار كرد و سلام كه داد، دست‌هايش را سه مرتبه بلند كرد و تكبير گفت و گفت: "معبودى جز خداوند نيست. يگانه است، يگانه است. وعده‌اش را تحقّق بخشيد و بنده‌اش را يارى داد و سپاهش را شوكت بخشيد و يك‌تنه، گروه‌ها[ى مشرك] را در هم شكست. پس او راست فرمان‌روايى و او راست ستايش. زنده مى‌كند و مى‌ميرانَد، و مى‌ميراند و زنده مى‌گردانَد، و او بر هر چيزى تواناست".
سپس به يارانش رو كرد و فرمود: "گفتنِ اين تكبير و اين جملات را پس از هر نماز واجبى، ترك مكنيد ؛ زيرا هر كس پس از سلام دادن نماز، چنين كند و اين جملات را بگويد، وظيفه خود را در سپاس‌گزارى از خداوند عز و جل براى تقويت اسلام و سپاهيانش، به جا آورده است"».۱

۲ / ۲۴

سيره پيامبر صلّی الله علیه و آله در خواندن دو نماز با هم در حال عذر

۱۲۳۰. امام صادق عليه‌السلام: هر گاه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در سفر بود يا نيازى او را به عجله وادار مى‌كرد، نماز ظهر و

1.. قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه‌ِ عليه‌السلام : لِأَيِّ عِلَّةٍ يُكَبِّرُ المُصَلّي بَعدَ التَّسليمِ ثَلاثا يَرفَعُ بِها يَدَيهِ ؟
فَقالَ : لِأَنَّ النَّبِيَّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لَمّا فَتَحَ مَكَّةَ صَلّى بِأَصحابِهِ الظُّهرَ عِندَ الحَجَرِ الأَسوَدِ ، فَلَمّا سَلَّمَ رَفَعَ يَدَيهِ وكَبَّرَ ثَلاثا وقالَ :«لا إلهَ إلاَّ اللّه‌ُ وَحدَهُ وَحدَهُ ، أنجَزَ وَعدَهُ ، ونَصَرَ عَبدَهُ ، وأَعَزَّ جُندَهُ ، وغَلَبَ الأَحزابَ وَحدَهُ ، فَلَهُ المُلكُ ولَهُ الحَمدُ ، يُحيي ويُميتُ ويُميتُ ويُحيي ، وهُوَ عَلى كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ» .
ثُمَّ أقبَلَ عَلى أصحابِهِ فَقالَ : لا تَدَعوا هذَا التَّكبيرَ وهذَا القَولَ في دُبُرِ كُلِّ صَلاةٍ مَكتوبَةٍ ، فَإِنَّ مَن فَعَلَ ذلِكَ بَعدَ التَّسليمِ ، وقالَ هذَا القَولَ ، كانَ قَد أدّى ما يَجِبُ عَلَيهِ مِن شُكرِ اللّه‌ِ تَعالى ذِكرُهُ عَلى تَقوِيَةِ الإِسلامِ وجُندِهِ علل الشرائع : ص ۳۶۰ ح ۱ ، مستدرك الوسائل : ج ۵ ص ۵۲ ح ۵۳۴۲ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 21245
صفحه از 868
پرینت  ارسال به