419
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۲ / ۷

شيوه خداحافظى پيامبر صلّی الله علیه و آله با مؤمنان

۹۹۶. امام صادق عليه‌السلام: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هر گاه با مؤمنان خداحافظى مى‌كرد، مى‌فرمود: «خداوند، شما را رحمت كند و ره‌توشه پرهيزگارى دهد و به هر آنچه خير است، ره‌نمونتان باشد و همه نيازهاى شما [و مشكلاتتان] را برطرف نمايد و دين و دنيايتان را سالم نگه دارد و شما را سالم و تن‌درست، به سوى من، باز گردانَد !».۱

۹۹۷. امام باقر عليه‌السلام: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هر گاه با مردى خداحافظى مى‌كرد، مى‌فرمود: «دينت را و امانتت را و فرجام كارهايت را به خدا مى‌سپارم، و به هر كجا كه روى آوردى، برايت خير قرار دهد، و پرهيزگارى را روزىِ تو كند، و گناهانت را بيامرزد!».۲

۹۹۸. المحاسن ـ به نقل از ابن اسباط، از كسى كه برايش نقل كرده است ـ: امام صادق عليه‌السلام با مردى خداحافظى كرد و گفت: «جان و امانت۳ و دينت را به خدا مى‌سپارم، و خداوند، توشه‌ات را پرهيزگارى قرار دهد و به هر كجا كه رو آوردى، خدا برايت خير قرار دهد!».
سپس امام صادق عليه‌السلام رو به ما كرد و فرمود: «اين، خداحافظى پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله با على بود، هر گاه كه او را براى كارى روانه مى‌كرد».۴

1.. كانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله إذا وَدَّعَ المُؤمِنَ قالَ : رَحِمَكُمُ اللّه‌ُ وزَوَّدَكُمُ التَّقوى ، ووَجَّهَكُم إلى كُلِّ خَيرٍ ، وقَضى لَكُم كُلَّحاجَةٍ ، وسَلَّمَ لَكُم دينَكُم ودُنياكُم ، ورَدَّكُم سالِمينَ إلى سالِمينَ المحاسن : ج ۲ ص ۹۵ ح ۱۲۴۸ ، كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۲ ص ۲۷۶ ح ۲۴۲۹ .

2.. كانَ إذا وَدَّعَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله رَجُلاً قالَ : أستَودِعُ اللّه‌َ دينَكَ وأَمانَتَكَ وخَواتيمَ عَمَلِكَ ، ووَجَّهَكَ لِلخَيرِ حَيثُماتَوَجَّهتَ ، ورَزَقَكَ التَّقوى ، وغَفَرَ لَكَ الذُّنوبَ المحاسن : ج ۲ ص ۹۶ ح ۱۲۵۱ ، مكارم الأخلاق : ج ۱ ص ۵۳۲ ذيل ح ۱۸۴۵ .

3.. ممكن است مقصود از امانت ، نعمت‌هاى الهىِ به وديعت نهاده شده نزد انسان باشد .

4.. وَدَّعَ[ عليه‌السلام] رَجُلاً فَقالَ : أستَودِعُ اللّه‌َ نَفسَكَ وأَمانَتَكَ ودينَكَ ، وزَوَّدَكَ زادَ التَّقوى ، ووَجَّهَكَ اللّه‌ُ لِلخَيرِ حَيثُتَوَجَّهتَ .
قالَ : ثُمَّ التَفَتَ إلَينا أبو عَبدِ اللّه‌ِ عليه‌السلام فَقالَ : هذا وَداعُ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لِعَلِيٍّ عليه‌السلام إذا وَجَّهَهُ في وَجهٍ مِنَ الوُجوهِ المحاسن : ج ۲ ص ۹۶ ح ۱۲۵۰ ، بحار الأنوار : ج ۷۶ ص ۲۸۱ ح ۶ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
418

۲ / ۵

شيوه دست دادن پيامبر صلّی الله علیه و آله

۹۹۲. امام صادق عليه‌السلام: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هرگز با هيچ مردى دست نداد، مگر اين كه دستش را نكشيد تا آن شخص، دستِ خود را عقب كشد.۱

۹۹۳. المناقب، ابن شهرآشوب: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هنگامى كه مسلمانى را مى‌ديد، ابتدا با او دست مى‌داد.۲

۹۹۴. بحار الأنوار ـ به نقل از امام صادق عليه‌السلام، از پدرانش، از جابر ـ: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله را ملاقات كردم و به ايشان سلام نمودم. ايشان دستم را فشرد و فرمود: «اين كه مرد دست برادرش را بفشارد، [به منزله] بوسيدن اوست».۳

۲ / ۶

شيوه پيامبر صلّی الله علیه و آله در گفتگوهاى خصوصى

۹۹۵. سنن أبى داوود ـ به نقل از اَنَس ـ: نديدم كه مردى دهانش را نزديك گوش پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ببرد و با او [محرمانه]سخن بگويد و پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله زودتر از او و پيش از آن كه او سرش را بچرخاند و تا هنگامى كه سخنش را به پايان نبرده، سرش را بچرخاند، و نديدم مردى با پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله دست بدهد و ايشان زودتر از او و پيش از آن كه وى دستش را رها كند، دست خود را وا نهد.۴

1.. ما صافَحَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله رَجُلاً قَطُّ فَنَزَعَ يَدَهُ حَتّى يَكونَ هُوَ الَّذي يَنزِعُ يَدَهُ مِنهُ الكافي : ج ۲ ص ۱۸۲ ح ۱۵ ،مشكاة الأنوار : ص ۳۵۲ ح ۱۱۳۶ .

2.. كانَ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله إذا لَقِيَ مُسلِما بَدَأَهُ بِالمُصافَحَةِ المناقب لابن شهرآشوب : ج ۱ ص ۱۴۷ ، بحار الأنوار : ج ۱۶ص ۲۲۷ ح ۳۴ .

3.. لَقيتُ النَّبِيَّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فَسَلَّمتُ عَلَيهِ فَغَمَزَ يَدي وقالَ : غَمزُ الرَّجُلِ يَدَ أخيهِ قُبلَتُهُ بحار الأنوار : ج ۷۶ ص ۲۳ ح ۱۰ .

4.. ما رَأَيتُ رَجُلاً التَقَمَ اُذُنَ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله فَيُنَحِّيَ رَأسَهُ ، حَتّى يَكونَ الرَّجُلُ هُوَ الَّذي يُنَحّي رَأسَهُ ، وما رَأَيتُ رَجُلاًأخَذَ بِيَدِهِ فَتَرَكَ يَدَهُ ، حَتّى يَكونَ الرَّجُلُ هُوَ الَّذي يَدَعُ يَدَهُ سنن أبي داود : ج ۴ ص ۲۵۲ ح ۴۷۹۴ ، مسند أبي يعلى : ج ۳ ص ۳۹۷ ح ۳۴۵۸ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 21051
صفحه از 868
پرینت  ارسال به