فصل نهم: سيره پيامبر صلّی الله علیه و آله در راه رفتن
۹ / ۱
فروتنى
قرآن
«بندگان [خداى]رحمان، كسانى هستند كه با فروتنى، روى زمين راه مى‌روند و چون كه جاهلان آنها را مخاطب سازند [و سخنان نابخردانه گويند]، به سلامت، پاسخ مى‌دهند».۱
«و در روى زمين با كبر [و سرمستى] راه مرو؛ زيرا تو [هر چند قوى باشى] هرگز نمى‌توانى [با گام‌هايت] زمين را بشكافى و هرگز نمى‌توانى در بلندى به كوه‌ها برسى».۲
حديث
۶۰۹. سنن ابن ماجة ـ به نقل از ابو اُمامه ـ: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در روزى بسيار گرم، ره‌سپار قبرستان بقيع شد و مردم نيز پشت سر ايشان راه مى‌رفتند. هنگامى كه ايشان صداى كفش‌ها را [از پشت سرش] شنيد، در خود، احساس سنگينى كرد. از اين رو نشست و آنان را پيش انداخت تا تكبّرى از اين ناحيه بر جانش ننشيند.۳
1.. فرقان : آيه ۶۳ : « وَ عِبَادُ الرَّحْمَـنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَـهِلُونَ قَالُواْ سَلَـمًا» .
2.. اسرا : آيه ۳۷ : « وَ لاَ تَمْشِ فِى الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَ لَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولاً» .
3.. مَرَّ النَّبِيُّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله في يَومٍ شَديدِ الحَرِّ نَحوَ بَقيعِ الغَرقَدِ ، وكانَ النّاسُ يَمشونَ خَلفَهُ ، فَلَمّا سَمِعَ صَوتَ النِّعالِ وقَرَ ذلِكَفي نَفسِهِ ، فَجَلَسَ حَتّى قَدَّمَهُم أمامَهُ ؛ لِئَلاّ يَقَعَ في نَفسِهِ شَيءٌ مِنَ الكِبرِ سنن ابن ماجة : ج ۱ ص ۹۰ ح ۲۴۵ ، مسند ابن حنبل : ج ۸ ص ۳۰۴ ح ۲۲۳۵۵ .
