233
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۵ / ۳

پرهيزهاى غذايى پيامبر صلّی الله علیه و آله

الف ـ خوردن، پيش از گرسنه شدن و تا مرز سيرى

۴۹۱. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: ما مردمى هستيم كه تا گرسنه نشويم، غذا نمى‌خوريم و چون غذا بخوريم، سير نمى‌خوريم.۱

۴۹۲. پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله: زمانى كه اشتها دارى، غذا بخور و هنوز كه اشتها دارى، دست از خوردن بكش.۲

ب ـ نكوهش غذا

۴۹۳. صحيح مسلم ـ به نقل از ابو هريره ـ: هرگز نديدم كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله غذايى را نكوهش كند ؛ [بلكه] اگر آن را دوست داشت، مى‌خورد و اگر دوست نمى‌داشت، سكوت مى‌كرد.۳

۴۹۴. امام حسن عليه‌السلام ـ به نقل از دايى‌اش هند پسر ابو هاله، در حديث شمايل پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ـ: نعمت، هر چند كم، در نظرش بزرگ مى‌نمود و چيزى از آن را نكوهش نمى‌كرد. طعم غذا را نيز نه ستايش مى‌كرد و نه نكوهش مى‌نمود.۴

۴۹۵. امام على عليه‌السلام ـ در سفارش ايشان به كميل بن زياد ـ: اى كميل ! از خوراكت بد نگو، كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چنين نكرد.۵

1.. نَحنُ قَومٌ لا نَأكُلُ حَتّى نَجوعَ ، وإذا أكَلنا لا نَشبَعُ السيرة الحلبيّة : ج ۳ ص ۲۵۱ .

2.. كُل وأَنتَ تَشتَهي ، وأَمسِك وأَنتَ تَشتَهي (طبّ النبيّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله : ص ۲ ، طبّ الإمام الرضا عليه‌السلام : ص ۱۶) .

3.. ما رَأَيتُ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله عابَ طَعاما قَطُّ ؛ كانَ إذَا اشتَهاهُ أكَلَهُ ، وإن لَم يَشتَهِهِ سَكَتَ صحيح مسلم : ج ۳ ص ۱۶۳۳ح ۱۸۸ ، مسند ابن حنبل : ج ۳ ص ۴۱۵ ح ۹۵۱۲ .

4.. تَعظُمُ عِندَهُ النِّعمَةُ وإن دَقَّت ، لا يَذُمُّ مِنها شَيئا ، غَيرَ أنَّهُ كانَ لا يَذُمُّ ذَواقا ولا يَمدَحُهُ معاني الأخبار : ص ۸۱ح ۱ ، عيون أخبار الرضا عليه‌السلام : ج ۱ ص ۳۱۷ ح ۱ .

5.. يا كُمَيلُ ، لا تنفذ طَعامَكَ ، فَإِنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لَم ينفذهُ بشارة المصطفى : ص ۲۵ ، بحار الأنوار : ج ۷۷ ص ۲۶۸ح ۱ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
232

فرهنگ‌هاى ويژه و مكان و زمان را در آن نمى‌توان ناديده گرفت و از اين رو امرى نسبى و تغييرپذير شمرده مى‌شود.۱

بر اين مبنا مى‌توان در روزگارى كه جبّاران و ديگر شيطان‌هاى انسان‌نما چنين غذا نمى‌خورند و يا همه مردم اعم از مستضعف و مستكبر به اين شيوه غذا مى‌خورند، خوردن با دو انگشت را ناپسند ندانست و شيوه‌هايى را كه ممكن است در هر عصر و روزگار، ويژه متكبّران شود، ناپسند خواند. براى نمونه در روزگار كنونى، به كار گيرى ده‌ها ابزار تشريفاتى و چيدن غذاهاى گران و رنگارنگ و وسايل بيش از حدّ نياز بر سر ميز، ويژه متموّلان متكبّر است و نمى‌توان آن را مورد پسند دين دانست.

1.. براى نمونه ، فيض در الوافى ج ۲۰ ص ۴۷۹ مى‌گويد : «بيان : مقصود از غذا خوردن با سه انگشت ، آن استكه مانند متكبّران ، با دو انگشت نخورد ، نه آن كه با بيش از سه انگشت نخورد ؛ بلكه غذا خوردن با همه انگشتان ، بهتر و خوب‌تر است ؛ زيرا حرمت غذا را بيشتر نگاه مى‌دارد» .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 21258
صفحه از 868
پرینت  ارسال به