225
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

۴۷۰.تنبيه الخواطر: عايشه مى‌گفت: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هيچ گاه سير نخورد و گاه از سر دلسوزى، بر گرسنگىِ او مى‌گريستم و بر شكمش دست مى‌كشيدم و مى‌گفتم: جانم به فدايت ! كاش به اندازه خوراكت و سدّ جوعت از دنيا بهره مى‌بردى ! و پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مى‌فرمود: «اى عايشه ! برادران [پيامبرِ] اولوا العزم من، بر سخت‌تر از اين، شكيبايى كردند و بر همان حال در گذشتند و بر خدايشان وارد شدند و خداوند، بازگشتگاه آنها را گرامى داشت و پاداششان را فراوان كرد و من خجالت مى‌كشم كه به دليل رفاه در زندگى‌ام، از آنان فروتر شوم ! پس اين كه روزهايى كوتاه را شكيب ورزم، برايم دوست‌داشتنى‌تر از آن است كه از بهره‌ام در آخرت كاسته شود، و هيچ چيزى برايم محبوب‌تر از پيوستن به دوستان و برادرانم نيست».
عايشه گفت: به خدا سوگند، از اين سخن، يك هفته نگذشته بود كه خداوند، او را قبض روح كرد.۱

۴۷۱. اُسد الغابة ـ به نقل از ابن البجير ـ: پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله گرسنه ماند و سنگى روى شكمش نهاد و فرمود: «هان ! چه جان‌هاى سير و نعمتدار در دنيا كه روز قيامت، گرسنه و برهنه اند. هان! چه جان‌هاى گرسنه و برهنه در دنيا كه روز قيامت، سير و پوشيده اند. هان ! چه بسيار كسانى كه جان خود را بزرگ مى‌دارند، در حالى كه آن را خوار مى‌كنند. هان! چه بسيار خوار كننده جان كه در واقع، آن را بزرگ مى‌دارند. هان! چه بسيار تصرّف بى‌جا و هزينه كننده از آنچه خداوند به پيامبرش [از مال دنيا] باز گردانده است كه نزد خداوند، بهره و جايگاهى ندارد. هان ! كار بهشت، به سان گردنه‌اى صعب العبور و كار دوزخ، مانند دستى هموار و راحت است. هان! بسى لحظه‌اى شهوت كه اندوهى جاويدان را براى صاحبش به جا مى‌نهد».۲

1.. كانَت عائِشَةُ تَقولُ : إنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لَم يَمتَلِ قَطُّ شِبَعا ، ورُبَّما بَكَيتُ رَحمَةً لَهُ مِمّا أرى لَهُ مِنَ الجوعِ ، فَأَمسَحُبَطنَهُ بِيَدي ، وأَقولُ : نَفسي لَكَ الفِداءُ ، لَو تَبَلَّغتَ مِنَ الدُّنيا بِقَدرِ ما يَقوتُكَ ويَمنَعُكَ مِنَ الجوعِ !
فَيَقولُ : يا عائِشَةُ ، إخواني اُولُوالعَزمِ قَد صَبَروا عَلى ما هُوَ أشَدُّ مِن هذا ، فَمَضَوا عَلى حالِهِم ، فَقَدِموا عَلى رَبِّهِم فَأَكرَمَ مَآبَهُم وأَجزَلَ ثَوابَهُم ، فَأَجِدُني أستَحيي إن تَرَفَّهتُ في مَعيشَتي أن تقصُرّني دونَهُم ! فَأَصبِرُ أيّاما قَصيرَةً أحَبُّ إلَيَّ مِن أن يَنقُصَ حَظّي غَدا فِي الآخِرَةِ ، وما مِن شَيءٍ أحبُّ إلَيَّ مِنَ اللُّحوقِ بِأَخِلاّئي وإخواني .
قالَت : وَاللّه‌ِ ، مَا استَكمَلَ بَعدَ ذلِكَ جُمُعَةً حَتّى قَبَضَهُ اللّه‌ُ تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۱۰۱ ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۲۰۹ .

2.. أصابَ النَّبِيَّ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله جوعٌ ، فَوَضَعَ حَجَرا عَلى بَطنِهِ فَقالَ :
ألا رُبَّ نَفسٍ طاعِمَةٍ ناعِمَةٍ فِي الدُّنيا ، جائِعَةٌ عارِيَةٌ يَومَ القِيامَةِ . ألا رُبَّ نَفسٍ جائِعَةٍ عارِيَةٍ فِي الدُّنيا ، طاعِمَةٌكاسِيَةٌ يَومَ القِيامَةِ . ألا رُبَّ مُكرِمٍ لِنَفسِهِ وهُوَ لَها مُهينٌ . ألا رُبَّ مُهينٍ لِنَفسِهِ وهُوَ لَها مُكرِمٌ . ألا رُبَّ مُتَخَوِّضٍ ومُنفِقٍ مِمّا أفاءَ اللّه‌ُ عَلى رَسولِهِ ، ما لَهُ عِندَ اللّه‌ِ خَلاقٌ .
ألاّ وإنَّ عَمَلَ الجَنَّةِ حَزنَةٌ بِرَبوَةٍ . ألا وإنَّ عَمَلَ النّارِ سَهلَةٌ بِسَهوَةٍ . ألا رُبَّ شَهوَةِ ساعَةٍ أورَثَت صاحِبَها حُزنا طَويلاً اُسد الغابة : ج ۶ ص ۳۲۹ الرقم ۶۳۵۸ ، شعب الإيمان : ج ۲ ص ۱۷۰ ح ۱۴۶۱ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
224

۴۶۷.الأمالى، طوسى ـ به نقل از ابو اُسامه ـ: به امام صادق عليه‌السلام گفتم: به ما خبر رسيده كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله هيچ گاه سه روز [پياپى] از نان گندم سير نشد.
امام صادق عليه‌السلام فرمود: «آن را هرگز نخورد».
گفتم: پس چه مى‌خورد ؟
فرمود: «خوراك پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله جو بود، اگر آن را مى‌يافت، و حلوايش، خرما بود و سوخت خانه‌اش، شاخه‌هاى نخل».۱

۴۶۸. صحيح مسلم ـ به نقل از عايشه ـ: پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله تا زمانى كه از دنيا رفت، هرگز سه روزِ پياپى از نان گندم، سير نخورد.۲

ه ـ گرسنه از دنيا رفتن پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله

۴۶۹. امام على عليه‌السلام ـ در يكى از سخنرانى‌هاى ايشان ـ: پس به پيامبرت كه از همه پاك‌تر و وارسته‌تر است، تأسّى بجوى.... او از دنيا چندان نخورْد كه دهان را پُر كند، و به آن، چندان ننگريست كه [حتّى] گوشه چشمى بِدان افكند. پهلوهايش از همه لاغرتر و شكمش از همه تهى‌تر بود.... او با شكم گرسنه از دنيا رفت و با سلامت، به آخرت وارد شد.۳

1.. قُلتُ : بَلَغَنا أنَّ رَسولَ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله لَم يَشبَع مِن خُبزِ بُرٍّ ثَلاثَةَ أيّامٍ قَطُّ !
قالَ : فَقالَ أبو عَبدِ اللّه‌ِ عليه‌السلام : ما أكَلَهُ قَطُّ . قُلتُ : فَأَيَّ شَيءٍ كانَ يَأكُلُ ؟ قالَ : كانَ طَعامُ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهالشَّعيرَ إذا وَجَدَهُ ،وحَلواهُ التَّمرَ ، ووَقودُهُ السَّعفَ (الأمالي للطوسي : ص ۶۶۳ ح ۱۳۸۳ ، بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۲۸۸ ح ۱۴۶) .

2.. ما شَبِعَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ثَلاثَةَ أيّامٍ تِباعا مِن خُبزِ بُرٍّ حَتّى مَضى لِسَبيلِهِ صحيح مسلم : ج ۴ ص ۲۲۸۱ ح ۲۱ ، سننالترمذي : ج ۴ ص ۵۷۹ ح ۲۳۵۸ .

3.. فَتَأَسَّ بِنَبِيِّكَ الأَطيَبِ الأَطهَرِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله . . . قَضَمَ الدُّنيا قَضما ، ولَم يُعِرها طَرفا . أهضَمُ أهلِ الدُّنيا كَشحا ، وأَخمَصُهُممِنَ الدُّنيا بَطنا . . . خَرَجَ مِنَ الدُّنيا خَميصا ، ووَرَدَ الآخِرَةَ سَليما نهج البلاغة : الخطبة ۱۶۰ ، مكارم الأخلاق : ج ۱ ص ۳۷ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20487
صفحه از 868
پرینت  ارسال به