21
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

بر اين پايه، در روزگارى كه عموم مردم مى‌توانند از لباس‌هاى خوب و زيبا استفاده كنند، مؤمنان به بهره‌گيرى از آنها و ديگر مواهب دنيا سزاوارترند، هر چند هنگامى كه جامعه اسلامى در تنگناى اقتصادى است و توده مردم از امكانات رفاهى لازم برخوردار نيستند، امام مسلمين بايد زندگى خود را در زمينه‌هاى مختلف و از جمله لباس‌هايى كه مورد استفاده قرار مى‌دهد، همسان با بينواترين افراد جامعه، تنظيم نمايد.

گفتنى است كه سبك لباس پوشيدن، تنها يك نمونه از مواردى است كه زمان، در چگونگى آنها نقش دارد و براى الگوگيرى بايد اصول و معيارهاى حاكم بر آنها را كشف كرد. بر اين اساس، مهم‌ترين مسئله در ارائه سيره نبوى و سبك زندگى ايشان، تبيين اصول حاكم بر آن است تا در همه زمينه‌ها، قابل بهره‌بردارى باشد.


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
20

بلكه بايد روح حاكم بر سيره نبوى و اهل بيت عليهم‌السلام را در سبك لباس پوشيدن يافت تا بتوان در همه زمان‌ها و مكان‌ها از آن الگو گرفت.

خوش‌بختانه اين نكته در سخن امام صادق عليه‌السلام بيان شده است، آن جا كه سفيان ثورى۱ جامه فاخر را بر تن امام عليه‌السلام تاب نياورد و آن را متفاوت از پوشش پدران و نياكان ايشان پنداشت. امام عليه‌السلام در پاسخ فرمود:

يا ثَورىُّ ! كانَ ذلِكَ زَمانَ افتِقارٍ وَ إقتارٍ، وَ كانوا يَعمَلونَ عَلى قَدرِ إقتارِهِ وَ افتِقارِهِ، وَ هذا زَمانٌ قَد أسبَلَ كُلُّ شَى‌ءٍ عَزالِيَهُ.۲

اى ثورى ! آن روزگار، زمانه فقر و تنگ‌دستى بود و آنان به فراخور آن تنگنا و فقر، عمل مى‌كردند ؛ ولى امروز، روزگارى است كه همه چيز به وفور يافت مى‌شود.

مى‌توان گفت كه در اين گونه موارد، امامان عليهم‌السلام با تطبيق روح سيره نبوى بر مصاديق آن، الگوى قابل پيروى روزگار خود را ارائه كرده‌اند. براى نمونه، آنان بر پوشيدن لباسى تأكيد داشته‌اند كه علاوه بر رعايت ارزش‌ها و حدود اسلامى، متناسب با عرف زمانه و هنجارهاى مقبول جامعه باشد و هر آنچه را موجب انگشت‌نما شدن گردد، لباس شهرت خوانده و از آن نهى نموده‌اند.۳ در حديثى از امام صادق عليه‌السلام آمده است:

خَيرُ لِباسِ كُلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ.۴

بهترين جامه براى هر روزگار، جامه[ى متعارف] مردم همان زمان است.

1.. سفيان بن سعيد بن مسروق ثورى ، در سال ۹۷ ق ، در زمان خلافت سليمان بن عبد الملك به دنيا آمد و در سال ۱۶۱ ق ، در زمان خلافت مهدى در بصره در گذشت . ابن عيينه گفته : اصحاب حديث ، سه نفرند : ابن عبّاس در زمان خودش ، شعبى در زمان خودش ، و ثورى در زمان خودش ر . ك : سير أعلام النبلاء : ج ۷ ص ۲۲۹ ش ۸۲ ، الطبقات الكبرى : ج ۶ ص ۳۷۱ ، تهذيب التهذيب : ج ۲ ص ۳۵۶ ش ۲۸۶۶ .

2.. مطالب السؤول : ص ۸۲ ؛ بحار الأنوار : ج ۴۷ ص ۲۲۱ ح ۷ .

3.. لباس شهرت، لباسى است كه موجب انگشت‌نما شدن انسان مى‌شود و پوشيدن اين نوع لباس اگر موجبهتك حرمت و خوارى نزد مردم گردد ، حرام است ؛ امّا اگر به اين حد نرسد ، در باره حرمت و يا كراهت آن، ميان فقها اختلاف نظر وجود دارد ر . ك : فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام : ج ۴ ص ۷۶۲ .

4.. الكافى : ج ۱ ص ۴۱۱ ح ۴ وج ۶ ص ۴۴۴ ح ۱۵ ، بحار الأنوار : ج ۴۰ ص ۳۳۶ ح ۱۸ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 26343
صفحه از 868
پرینت  ارسال به