را زودتر قرار دهد ـ پرسيدم كه چون قيام كند، با چه منش و سيره‌اى ميان مردم رفتار مى‌نمايد ؟
فرمود: «به همان منشى كه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله با آن رفتار كرد تا اسلام غلبه يافت».
گفتم: سيره و منش پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله چه بود ؟
فرمود: «آنچه را در جاهليت بود، باطل كرد و با عدالت با مردم رو به رو شد».۱
۲۹۳. امام على عليه‌السلام: ما خاندان رحمتيم و سخنمان حق و كردارمان عادلانه است و خاتم پيامبران، از ماست.۲
۲۹۴. امام صادق عليه‌السلام: خداوند، هرگز پيامبرى جز به نيكى و عدالت برنينگيخت.۳
۲۹۵. الكافى ـ به نقل از حمّاد بن عيسى، از يكى از شيعيان ـ: امام كاظم عليه‌السلام فرمود: «عدالت، از عسل، شيرين‌تر است، و عدالت را فقط كسى اجرا مى‌كند كه عدالت را مى‌شناسد».
[سپس] فرمود: «پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله زكات باديه‌ها را در باديه‌ها تقسيم مى‌كرد و زكات شهرنشينان را ميان شهرنشينان. آن را به هشت سهم برابر، ميانشان تقسيم نمى‌كرد، چنان كه به اهل هر سهمى، يك‌هشتم برسد ؛ بلكه به اندازه‌اى كه از آن هشت دسته حضور داشتند و به مقدارى كه هر دسته از آنها را به مدّت يك سال تأمين كند، تقسيم مى‌كرد. براى اين كار، زمان تعيين شده و مهلت مشخّص و وقت شناخته شده‌اى وجود ندارد ؛ بلكه حاكم، آن را به هر اندازه كه صلاح بداند و به هر كسى كه حاضر باشد، مى‌دهد تا نياز هر گروهى از آنان را تأمين كند، و اگر چيزى از آن اضافه آمد، تمام آن را به ديگران مى‌دهند».۴
1.. سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ عليه‌السلام عَنِ القائِمِ ـ عَجَّلَ اللّه‌ُ فَرَجَهُ ـ إذا قامَ بِأَيِّ سيرَةٍ يَسيرُ فِي النّاسِ ؟ فَقالَ عليه‌السلام : بِسيرَةِ ما سارَ بِهِرَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آلهحَتّى يَظهَرَ الإِسلامُ .
قُلتُ : وما كانَت سيرَةُ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله ؟ قالَ : أبطَلَ ما كانَ فِي الجاهِلِيَّةِ ، وَاستَقبَلَ النّاسَ بِالعَدلِ تهذيب الأحكام : ج ۶ ص ۱۵۴ ح ۲۷۰ ، بحار الأنوار : ج ۵۲ ص ۳۸۱ ح ۱۹۲ .
2.. نَحنُ أهلُ بَيتِ الرَّحمَةِ ، وقَولُنَا الحَقُّ ، وفِعلُنَا القِسطُ ، ومِنّا خاتَمُ النَّبِيّينَ الأمالي للمفيد : ص ۲۳۴ ح ۵ ، الأماليللطوسي : ص ۱۱ ح ۱۳ .
3.. لَم يَبعَثِ اللّه‌ُ نَبِيّا قَطُّ إلاّ بِالبِرِّ وَالعَدلِ مختصر بصائر الدرجات: ص ۲۸۹ ح ۲۵۰ ، بصائر الدرجات : ص ۵۳۱ ح ۱ .
4.. إنَّ العَدلَ أحلى مِنَ العَسَلِ ، ولا يَعدِلُ إلاّ مَن يُحسِنُ العَدلَ .
قالَ : وكانَ رَسولُ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله يَقسِمُ صَدَقاتِ البَوادي فِي البَوادي ، وصَدَقاتِ أهلِ الحَضَرِ في أهلِ الحَضَرِ ، ولا يَقسِمُبَينَهُم بِالسَّوِيَّةِ عَلى ثَمانِيَةٍ حَتّى يُعطِيَ أهلَ كُلِّ سَهمٍ ثُمُنا ، ولكِن يُقَسِّمُها عَلى قَدرِ مَن يَحضُرُهُ مِن أصنافِ الثَّمانِيَةِ عَلى قَدرِ ما يُقيمُ كُلَّ صِنفٍ مِنهُم ، يُقَدّرُ لِسَنَتِهِ ، لَيسَ في ذلِكَ شَيءٌ مَوقوفٌ ولا مُسَمًّى ولا مُؤَلَّفٌ ، إنَّما يَضَعُ ذلِكَ عَلى قَدرِ ما يَرى وما يَحضُرُهُ حَتّى يَسُدَّ فاقَةَ كُلِّ قَومٍ مِنهُم ، وإن فَضَلَ مِن ذلِكَ فَضلٌ عَرَضُوا المالَ جُملَةً إلى غَيرِهِم الكافي : ج ۱ ص ۵۴۲ ح ۴ ، تهذيب الأحكام : ج ۴ ص ۱۰۳ ح ۲۹۲ .
