17
گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله

همچنين امام حسن عليه‌السلام خطاب به معاويه مى‌فرمايد:

إنَّمَا الخَليفَةُ مَن سارَ بِسيرَةِ رَسولِ اللّه‌ِ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله.۱

همانا خليفه پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله كسى است كه به سيره او رفتار كند.

و نيز امام حسين عليه‌السلام ضمن نامه‌اى به برادرش محمّد حنفيّه در باره علّت قيام خود آورده:

اُريدُ أن آمُرَ بِالمَعروفِ وَ أَنهى عَنِ المُنكَرِ وَ أَسيرَ بِسيرَةِ جَدّى مُحَمَّدٍ صلى‌الله‌عليه‌و‌آله وَ سيرَةِ أبى عَلىِّ بنِ أبى طالِبٍ.۲

مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منكر نمايم و به سيره جدّم محمّد صلى‌الله‌عليه‌و‌آله و پدرم على بن ابى طالب، رفتار كنم.

همان طور كه ملاحظه مى‌شود، در همه اين موارد، «سير» به معناى «رفتار» و سيره به معناى «سبك و روش رفتار»، به كار رفته است.

اهمّيت آشنايى با سيره پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله

آشنايى پيروان خاتم پيامبران صلى‌الله‌عليه‌و‌آله با سيره آن بزرگوار در زمينه‌هاى مختلف زندگى فردى، خانوادگى، اجتماعى، سياسى، اقتصادى و...، به دو دليل، در حدّ اعلاى ارزش و اهمّيت است:

۱. ارزش معرفتى

سيره پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در كنار سخنان ايشان، جزئى از سنّت و يكى از منابع مهم و معتبر معارف اسلامى است كه قرآن كريم با صراحت، مسلمانان را به پيروى از آن فرا خوانده است:

«لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ.۳

بى گمان، براى شما در [سيره] فرستاده خدا، الگويى نيكوست».

بنا بر اين، سيره پيامبر صلى‌الله‌عليه‌و‌آله مانند سخنان او، حجّت و داراى ارزش معرفتى است.

1.. تحف العقول : ص ۲۳۳ ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۴۲ ح ۳ .

2.. الفتوح : ج ۵ ص ۲۱ ، مقتل الحسين عليه‌السلام، خوارزمى : ج ۱ ص ۱۸۸ ؛ المناقب، ابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۸۹ باعبارت مشابه ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۳۲۹ .

3.. احزاب : آيه ۲۱ .


گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
16

فصل يكم: آشنايى با سيره نبوى

«لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِى رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ.۱

بى گمان، براى شما در [سيره] فرستاده خدا، الگويى نيكوست».

واژه‌شناسى «سيره»

كلمه «سيره» اسم مصدر از مادّه «سير» و بر وزن «فِعلة» است كه در زبان عربى بر «نوع» دلالت مى‌كند. «سَير» به معناى رفتن و رفتار است؛ ولى «سيره» يعنى نوع و سبك رفتن، مانند: «جَلْسة» كه به معناى نشستن است و «جِلْسة» به معناى سبك و نوع نشستن.

سيره در حديث

كلمه «سير» و «سيره» در احاديث اهل بيت عليهم‌السلام، در معناى لغوى خود، يعنى «رفتار» و «نوع و سبك رفتار» به كار رفته‌اند. براى نمونه، امام زين العابدين عليه‌السلام در باره سيره امام على عليه‌السلام در برخورد با بازماندگان سپاه دشمن در جنگ جمل مى‌فرمايد:

سارَ وَ اللّه‌ِ فيهِم بِسيرَةِ رَسولِ اللّه‌ِ يَومَ الفَتحِ.۲

به خدا سوگند [على عليه‌السلام] ميان آنان به سيره پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در روز فتح مكّه، رفتار كرد.

1.. احزاب : آيه ۲۱ .

2.. الكافى : ج ۵ ص ۳۲ ح ۳ .

  • نام منبع :
    گزیده سیره پیامبر خاتم صلّی الله علیه و آله
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعي از پژوهشگران، عبدالهادي مسعودي (مترجم)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 21396
صفحه از 868
پرینت  ارسال به