بر این اساس، ابن‏عاشور شک را در حوزه معرفت معنا کرده و هر یک از معانی سه‏گانه را امری معرفتی دانسته است؛ به این معنا که کافران نهایتاً در مورد آخرت علمی نمی‏یابند و در تردید شناخت باقی خواهند ماند.

در نمابرداری واژگانی مشخص شد که شک در مقابل ایمان نما شده و تردید موجود در آیه یک تردید معرفت‏شناختی نیست، بلکه امری ایمانی است. آیه به صراحت تأکید می‏کند که آنان در مورد قیامت علم دارند و این علم مرتب در حال ازدیاد و تدارک است؛ بنابراین دیگر نیازی به کاربرد مجاز در آیه نیست. همان‏گونه که علامه و سایر مفسران در توضیح «ادَّارَكَ» آورده‏اند، این واژه معلل تدارک و از باب افتعال است و به معنای آن است كه اجزاى چيزى يكى پس از ديگرى بيايد تا تمام شود و چيزى از آن باقى نماند.^۱ بیشتر لغت‏شناسان به چنین معنایی در واژه تدارک گرایش داشته‏اند. برای نمونه می‏توان به بیان معجم مقاییس اللغة توجه کرد:

الدال و الراء و الكاف أصلٌ واحد، و هو لُحوق الشّى‏ء بالشى‏ء و وُصوله إليه. و تدارَكَ‏ القومُ: لَحِق آخرُهم أوّلَهم. و تدارَكَ‏ الثَّرَيَانِ، إذا أدرک‏ الثَّرَى الثانى المَطَرَ الأوّل.^۲

همین معنا را صحاح و بسیاری از منابع لغت درباره واژه تدارک آورده‏اند.^۳ بنابراین، معنای فراز (ادَّارَكَ عِلْمُهُمْ فِي الْآخِرَةِ) مطابق آنچه ابن‏عاشور آورده است،

شك مِنْها بَلْ هُمْ مِنْها عَمُونَ) وجه دوم این است که توصیف کافران به استحکام و تکامل علم، تمسخر کافران است. همان‏گونه که به شکل تمسخر به نادان‏ترین مردم می‏گویی چقدر تو دانایی... و معنای دیگر این است که ادرک به معنای تمام و فانی شد باشد.^۱

زمخشری در نهایت معنای این اقوال سه‏گانه را چنین توضیح می‏دهد که این سه قول در حقیقت درجات کافران را نشان می‏دهد: ابتدا وصف می‏کند که آنان زمان قیامت را نمی‏دانند، سپس به اینکه آنان نمی‏دانند قیامت برپا خواهد شد و در نهایت به اینکه آنان در شک و مریه غوطه می‏خورند و به نابینایی درباره آخرت دچار می‏شوند.^۲

ابن‏عاشور نیز پس از نقل اختلافات موجود میان مفسران و قرائت‏های مختلف آیه، چنین می‏نویسد:

معنى التدارک هو أن علم بعضهم لحق علم بعض آخر في أمر الآخرة لأن العلم، و هو جنس، لمّا أضيف إلى ضمير الجماعة حصل من معناه علوم عديدة بعدد أصناف الجماعات التي هي مدلول الضمير فصار المعنى: تداركت علومهم بعضها بعضا.^۳

وی این معنا را به دو شکل مجازی مطرح می‏کند؛ اما در نهایت در مورد فراز (بَلْ هُمْ فِى شَكٍّ مِّنْهَا) چنین می‏نگارد:

و أما جملة (بَلْ هُمْ فِى شَكٍّ مِّنْهَا) فهو إضراب انتقال للارتقاء من كونهم اضطرب علمهم في الآخرة، أو تقلد خلفهم ما لقنه سلفهم، أو من أنهم انتفى عملهم في الآخرة إلى أن ذلک الاضطراب في العلم قد أثار فيهم شكا من وقوع الآخرة.^۴