35
مکتب حديثي شيعه در کوفه (تا پايان قرن سوّم هجري)

راويان امير المؤمنين عليه السلام

به گفته ابن حجر، امير مؤمنان علي عليه السلام از پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله، ابوبکر، عمر، مقداد بن اسود، و فاطمه، دختر پيامبر صلي الله عليه و آله روايت کرده است. ۱
طبق آمارِ ابن سعد، راوياني که صرفاً از علي عليه السلام روايت کرده‌اند، بالغ بر ۱۰۷ نفرند. عبد الرحمان مِزّي، اين راويان را به بيش از ۲۲۰ نفر رسانده است، ۲ البته برخي از آنها مرسلاً از ايشان روايت کرده‌اند. مهم‌ترين راويان امير مؤمنان عليه السلام به گزيده ابن حجر، عبارت‌اند از:
از خاندان ايشان: دو فرزندش حسن و حسين عليهما السلام، محمّد بن حنفيه، فاطمه(، محمّد بن عمر بن علي (نوه ايشان)، امام زين العابدين عليه السلام، عبد الله بن جعفر بن ابي طالب، جعدة‌ بن هبيره مخزومي (خواهرزاده آن حضرت)، و عبيد الله بن أبي رافع (کاتب ايشان) از وي روايت کردند؛
از ميان صحابه: عمر، عبد الله بن مسعود، براء بن عازب، ابو ‌هريره، ابو سعيد خُدري، بشر بن سحيم غفّاري، زيد بن اَرقم، سفينه (غلام پيامبر صلي الله عليه و آله)، صُهَيب رومي، ابن عبّاس، ابن عمر، ابن زبير، عمرو بن حريث، نَزّال بن سَبره هلالي، جابر بن سَمره، جابر بن عبد الله، ابو جُحيفه، ابو اَمامه، ابو ليلى انصاري، ابو موسى، مسعود بن حکم زرقي، ابو الطفيل عامر بن واثله و ...؛
از تابعيان، کساني همچون: زرّ بن حبيش، زيد بن وهب، ابو ا?سود دؤلى، حارث‌ بن سؤيد تيمي، حارث ‌بن عبد الله اَعور، ربعي بن حراش، شريح بن هانئ، ابو وائل شقيق بن سلمه، شيث بن ربعي، سؤيد بن غفله، عاصم بن ضَمره سَلولي، عامر بن شَراحيل شَعبي، عبد الله بن مَعْقِل بن مقرن، عبد الرحمان بن ابي ليلى، علقمة بن قيس نخعي، قيس‌ بن عباد بصري، مالک بن اوس بن حدثان، مروان بن حکم، نافع بن جبير بن مطعم، يزيد بن شريک تيمي، ابو بردة بن ابي موسى اشعري، ابو عبد الرحمان سلّمي، و... . ۳
اغلب افراد نامبرده در اين فهرست، از راويان غير شيعي هستند و تنها افرادي همچون حارث بن عبد الله، به شيعه بودن شهره‌اند. البته ابن سعد از شيعيان معروفي همچون: حُجر بن عَدي، صعصعة بن صوحان، و اصبغ بن نباته نيز نام برده است؛ ولي به هر حال، تعداد راويان شيعي‌اي که مستقيماً از امير مؤمنان عليه السلام نقل کرده‌اند، کمتر از راويان غير شيعي است.
طبق بررسي روايات آن حضرت در جامع المسانيد و السنن ابن کثير، کساني که بيشترين روايت را از ايشان نقل کرده‌اند، عبارت‌اند از: حارث بن عبد الله، ابو عبد الرحمان سلّمي، عبد خير بن يزيد همداني خيواني، عبد الرحمان بن ابي ليلي، عبيدة بن عمرو سلماني، و محمّد بن حنفيه (فرزند امير المؤمنين عليه السلام). ۴

1..۱ تهذيب التهذيب، ج۷، ص۲۹۴.

2..۱ ر.ک: تهذيب الكمال، ج۲۰، ص۴۷۳ـ ۴۷۹.

3..۱ تهذيب التهذيب، ج ۷، ص ۲۹۴ ـ ۲۹۵.

4. ر.ک: جامع المسانيد و السنن، ج۱۹ و ۲۰ .


مکتب حديثي شيعه در کوفه (تا پايان قرن سوّم هجري)
34
  • نام منبع :
    مکتب حديثي شيعه در کوفه (تا پايان قرن سوّم هجري)
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3475
صفحه از 352
پرینت  ارسال به