ويژگي‌هاي علمي و وثاقت
بُرَيد، فقيه، و راوى ثقه و جليل القدر و از خواصّ اصحاب امام باقر و امام صادق عليهما السلام است که ميان ياران اين دو امام، موقعيتى برتر داشت. پيشوايان دين، در سخنان خود، اين راوى بزرگ را ستوده‌اند. دانشمندان رجالى نيز در آثارشان او را بسيار تکريم کرده‌اند و به صدق، امانت، ورع و ديانت ستوده‌اند. ۱ مرحوم کشّى مى‌نويسد:
همه علماى شيعه، او را به عدالت و صحّت گفتار تصديق کرده‌اند و به فقاهت وى معترف‌اند. ۲
استادان و راويان
بُرَيد، افزون بر امام باقر و امام صادق عليهما السلام از محمّد بن مسلم، اسماعيل بن رجاء و ديگران روايت کرده، و کساني چون: ايوب خَزّاز، ابن اُذَينه، ابن بُکَير، ابن رِئاب، ابان بن عثمان، جميل بن صالح، حماد بن عثمان، داوود بن ابي زيد، يحيي حلبي، صَفوان، ابن ابي عُمَير و يونس از وي روايت کرده‌اند.
روايات و آثار
روايات بُرَيد در کتب اربعه شيعه و درّ المؤتلف و المختلف دارقطني و الخصائص نسايي آمده است. ۳ بُرَيد، کتابى داشت که على بن عُقْبَه از او روايت مى‌کند. ۴ فرزندش قاسم نيز از راويان و اصحاب امام صادق عليه السلام، کتابى داشته است. ۵ فرزند ديگرش، موسى نيز در زمره راويان حديث بوده است. ۶ دارقطني معتقد است که بُرَيد، از راويان حديث «خاصف النّعل» است.
اين حديث، با اندکي تفاوت در مجامع روايي شيعه و اهل سنّت آمده است؛ ولي بُرَيد، تنها در سند روايات شيعي قرار دارد. وي حديث را از ابوسعيد خُدْري چنين روايت مي‌کند:
پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله در حالي که بند کفشش پاره بود، در جمع اصحاب حاضر شد و کفش‌ها را به علي عليه السلام داد، تا آنها را تعمير کند. آن گاه فرمود: «آيا ميان شما کسي هست که بر اساس تأويل قرآن بجنگد، همان گونه که من بر اساس تنزيل جنگيدم؟». ابو بکر و عمر گفتند: آيا ما آن کس هستيم؟ فرمود: «نه، او همان خاصف النّعل است». ۷
بُرَيد درباره مسئله استطاعت، با زُرارة بن اعين هم‌عقيده بوده است. ۸
1. رجال النجاشي، ص۱۱۱۲، ش۲۸۷.
2.۱ . اختيار معرفة الرجال، ج۲، ص۵۰۷، ش۴۳۱.
3. راويان مشترک (پژوهشي در بازشناسي راويان مشترک شيعه و اهل سنّت)، ج۱، ص۱۴۸.
4.۱ . رجال النجاشي، ص۱۱۱۲، ش۲۸۷.
5.۱ . همان، ص۱۱۲ و ۳۱۲، ش۸۵۷؛ خلاصة الأقوال، ص۸۱ ـ ۸۲.
6.۱ . رجال النجاشي، ص۴۰۸، ش۱۰۸۴.
7. مسند أحمد، ج۳، ص۳۳؛ اُسد الغابة، ج۳، ص۲۸۳؛ خصائص اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب، ص۱۳۱.
8. لسان الميزان، ج۲، ص۱۰، ش۳۱.
