ولایت‌ستیزی را بسط داد تا پس از آن بتوان متعرض دیگر حریم‌های قدسیِ شیعیان شد؛ اما به موازاتش باید میل (سبک زندگی) ایرانیان را تغییر داد و رفاه‌طلبی را به جای شهادت‌طلبی نشاند.^۱

به‎تدریج معادله جدیدی شکل گرفت که هر چه از آن می‌گذشت، از خوشبینی‌های آغازین آن برای مهار اسلام انقلابی و انقلاب اسلامی کاسته می‌شد. در همان نیمه دهه ۱۳۶۰ شمسی که نظریه مهندسی معکوس متولد شد، یک دپارتمان شیعه‌شناسی میان جوامع اطلاعاتی امریکا، انگلیس و اسرائیل آغاز به کار کرد تا برآوردی استراتژیک از وضع تشیع در جهان معاصر به دست دهد و در نخستین گام با تأسیس یک شعبه مستقل، به جمع‌آوری اطلاعات از کشورهای مسلمان مشغول شود. مایکل برانت^۲ رئیس این دپارتمان و دستیار رئیس سیا^۳ در خاطراتش می‌نویسد که دامنه این تحقیقات از عزاداری‌های کراچی و وضعیت قوم هزاره و شیعیان آن در کویته بلوچستان تا چین و غرب اروپا را در برمی‌گرفت و ایران، کانون مأموریت‌ها بود. گرچه پژوهش‌های دپارتمان و نظریه فوکویاما شباهت‌هایی با هم داشتند، افق نتایج مایکل برانت گسترده‌تر بود. دپارتمان شیعه‌شناسی نتیجه گرفته بود که انقلاب ایران، فقط نتیجه طبیعی سیاست‌های شاه نبود؛ بلکه عوامل باطنی و حقایق دیگری نیز وجود دارد که محکم‌ترین آنها، یکی رهبری سیاسی توسط مرجعیت شیعی و دیگری شهادت حسین علیه السلامنوه پیامبر اسلام صلی الله علیه و الهحادثه‌ای که پس از نزدیک به ۱۴۰۰ سال، هنوز شیعه با غم و اندوه بی‌نهایت برایش عزاداری می‌کند. این دو محور است که شیعه را از دیگر مسلمانان فعال‌تر و متحرک‌تر می‌سازد.

رفتار سیاسی مراجع در پژوهش‌های دپارتمان شیعه‌شناسی امریکا، انگلیس و

یکی از همایش‌های مهم دانشگاه عبری اورشلیم در حوزه مطالعات اسلامی، همایش بازشناسی هویت شیعه بوده است.

یوشیهیرو فرانسیس فوکویاما^۱ (زاده ۱۹۵۲م)، فیلسوف و استراتژیست امریکایی در نیمه دهه ۱۳۶۰ شمسی و پس از پیروزی عملیات والفجر هشت، به کنفرانس بازشناسی هویت شیعه در اورشلیم رفت و نظریه «مهندسی معکوس» را برای فروپاشی تشیع در کشور جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد کرد. وی گمان نمی‌کرد که نتیجه این نظریه نیز همانند نظریه معروف «پایان تاریخ و واپسین انسان» معکوس شود. فرضیه فوکویاما این بود که اسلام شیعی (اسلام انقلابی) پدیده‌ای شبیه کمونیسم روسی و فاشیسم اروپایی است و در جهانی که موج سکولاریسم براساس الگوی توسعه و نوسازی لیبرال به سرعت پیش‎روی می‌کند، تنها باید ریشه بنیادگرایی را در ایران خشکاند تا زمینه برای بازی نهایی امریکا در جهان تک‌قطبی آماده شود. در ذهنیت سیاسیِ غرب مدرن، دنیا در عصر زوال ایمان مذهبی به سر می‌بُرد و جای‎گزین قدرتمندی برای لیبرال سرمایه‌داری در صحنه نبود. تنها دغدغه، ظهور اسلام شیعی و رستاخیز شیعه بود؛ اما تصور می‌شد که از رهگذر گسترش یک جنگ داخلی در ایران، می‌توان از اقتدار معرفتی و سیاسیِ مکتب اسلام ناب کاست.

فوکویاما در کنفرانس اورشلیم ‌گفت که شیعه پرنده‌ای است که افق پروازش بسیار بالاتر از تیرهای ماست؛ پرنده‌ای که دو بال دارد: یک بال سبز و یک بال سرخ. بال سبز شیعه، عدالت‌خواهی است که ریشه در مهدویت دارد و بال سرخش شهادت‌طلبی است که ریشه در کربلا دارد و این دو، شیعه را فناناپذیر کرده‎اند. این پرنده، زرهی به نام ولایت‎پذیری به تن کرده و قدرتش با شهادت دوچندان می‌شود. شیعه عنصری است که هر چه او را از بین می‌برند، بیشتر می‌شود. فوکویاما در نقشه راه خود، دو گزاره را پیشنهاد داد و گفت در مهندسی معکوس، ابتدا باید پروژه