پردازش واژههای به کار رفته در سخن و ساختار آن حاصل میشود. زمانی که نمیدانیم واژهها و ساختار روایت از معصوم صادر شده است، چگونه میتوان مفهومسازی استنباط شده از روایت را به معصوم نسبت داد؟
در مسئله نقل به معنا میتوان روایات را از جهت راویانی که این روایات را نقل کردهاند به دو دسته اصلی تقسیم کرد: دسته اول راویانی هستند که در نقل به معنا قصد میکنند تا جهانبینی خود را بر روایت تحمیل کنند. این همان تحریف عمدی روایت است و به این ترتیب روایت از درجه اعتبار خارج است و ارزش معناشناختی ندارد. دسته دوم راویانی هستند که قصد تحمیل جهانبینی خود را بر روایت ندارند. این دسته از راویان خود به سه دسته تقسیم میشوند:
۱. راوی قابلیت تحفظ بر معانی و الفاظ هر دو را دارد؛
۲. راوی قابلیت تحفظ بر معانی را دارد اما از قابلیت حفظ الفاظ معصوم برخوردار نیست؛
۳. راوی قابلیت تحفظ بر هیچیک از معنا و لفظ را ندارد.
دسته اول شامل روایاتی میشوند که راوی الفاظ روایت را به دقت نقل کرده است و اختلافی در جواز به کار بردن قواعد معناشناسی در این دسته از روایات وجود ندارد.
دسته سوم نیز هیچ تردیدی بر عدم اعتبار روایت نیست و از دایره استعمال قواعد معناشناسی خارج خواهد بود. بنابراین تنها موردی که نیاز به بررسی دارد دسته دوم است.
دسته دوم روایاتی را شامل میشود که راوی آن با وجود تحفظ بر معنا قصد تحفظ بر لفظ را هم دارد، اما این امکان برای وی وجود ندارد که الفاظ روایت را همانگونه که از لسان امام صادر گردیده، نقل کند. روایات زیر به همین دسته از
