1.. Ibid, III, p.۷۰-۷۱.

2.. «یک نسخه خطی حاوی ترجمه‌ای فارسی از لطائف الحقائق ...، نوشته رشیدالدین، مشتمل است بر دو نسخه از شهادت بر درست‌آیینی دیدگاه‌های کلامی رشیدالدین با امضای ۷۰ عالم برجسته کلام اسلامی. این شهادت به دنبال وارد آوردن اتهام کژآیینی به رشیدالدین از سوی یک همکار مغرض تنظیم شد ...»، ر.ک: Browne, LHP, III, p. ۷۶.

3.. ابن بطوطه، رحلة، ص۷۶ و ۷۷-۷۸ / ترجمه گیب، ج۱، ص۱۰۶ و پس از آن. ملک ناصر محمد‌بن‌قلاوون در سال ۷۲۰ق/۱۳۲۰م اسّاسین [فدائیان حسن صباح] را از شام به ایران فرستاد. سلطان ابو سعید وحشت‌زده شد و خیمه خود را مخفی کرد. امیر چوبان به فرستاده ناصر گفت: «ویلک أنت کلّ قلیل تحضر إلینا هدیّة وترید منا أن نکون متّفقین مع صاحب مصر لتمکر بنا حتّی تقتلنا الفداویة والإسماعیلیة» (مقریزی، سلوک، ج۲، بخش ۱، ص۲۰۷). در معاهده صلحی که به سرعت منعقد شد، ابو سعید شرط کرد که هیچ اسماعیلی‌ای نباید به سرزمین مغولان وارد شود. در مورد این معاهده صلح، ر.ک: مقریزی، همان، ص۲۰۹-۲۱۰. در مورد تمامی این مسائل ر.ک: محمد جمال الدین سرور، دولة بنی قلاوون فی مصر، ص۲۰۶ و پس از آن و قس: عزّاوی، تاریخ، ج۱، ص۴۷۰-۴۷۱. گاهی مملوکیان برای مهار فعالیت اسماعلیان می‌کوشیدند: ابو الفداء، کتاب المختصر، ج۴، ص۷۶، هنگامی که به عنوان امیر حماء به وی فرمان داده شد: «أن لاتکون بحماة وبلادها حمایة للدعوة الإسماعیلیة». وفاداری اسماعیلیان به سلاطین مملوکی مصر (که سنی بودند)، بسیار عجیب است و سخن زیر از قلقشندی در خور نقل است (البته این سخن در اصل متعلق به عمَری است): «وقد ذکر (العمری) فی مسالک الأبصار نقلا عن مقدّمهم مبارک‌بن‌علوان أن کلّ من ملک مصر کان مظهراً لهم. ولذلک یرون إتلاف نفوسهم فی طاعته لما ینتقلون إلیه من النعیم الأکبر فی زعمهم. ورأیت نحو ذلک فی أساس السیاسة لإبن ظافر. وذکر أنهم یرون أن ملوک مصر کالنواب لأئمتهم لقیامهم مقامهم» (قلقشندی، صبح الأعشی، ج۱۳، ص۲۴۵). با لحاظ تمامی این فعالیت‌های پساالَموتیِ اسماعیلیان و صفویان، به سختی می‌توان سخن بی. لویس را پذیرفت که می‌گوید: «آن، (مکتب تشیع از نوع اسماعیلی) وجودی ضعیف و متحجرانه داشت» ("Some observations on the significance of heresy in the history of Islam", Studio. Islamica, I, p. ۴۳-۶۳). عبارتی که نقل شد، از ص۵۰ انتخاب شده است.

1.. محمد معین، حافظ شیرین سخن، بخش مربوط به «علوم و ادبیات در عصر حافظ»، ص۵۲ و پس از آن: طوسی در مراغه و دو مورخ به نام‌های جوینی و رشیدالدین.

2.. Browne, LHP, III, p. ۴۲, ۴۴, and ۴۶.

3.. همان، ج۳. جهت ملاحظه نمونه‌هایی از این مکاتبات، ر.ک:
H. H. Howorth, History of the Mongols, Part III, "The Mongols of Persia,", p. ۲۹۰ ff.; G. d'Ohsson, Histoire des Mongols depuis Tchin-guiz-khan, v. III, The Hague, p. ۵۶۳ ff.; Hammer-Purgstall, Geschichte der Ilchane, v. I, p. ۳۱۱ ff. (based on Tārīḫ-i Waṣṣāf; see edition by Hammer-Purgstal, Geschichte Wassaf's, v. I, p. ۲۳۱ ff. (of the Persian text), and the Bombay edition, p. ۱۱۳ ff.
و مقریزی، سلوک، ج۱، بخش ۳، ضمیمه ۷، ص۹۷۷-۹۸۴ (سایر مکاتبات مغولان‌ - مملوکیان در ضمائم ۱۲-۱۶ آمده است).

4.. Browne, LHP, III, p. ۵۰-۵۱.