189
اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین

وقوع غیبت قبل از قیام قائم علیه السلام در برخی از روایات امام سجاد علیه السلام و امام باقر علیه السلام مطرح شده، اما شیوع چندانی نداشته است. بیشتر روایات این مسئله از امام صادق علیه السلام است. خاندان اعین دربار‌‌‌‌‌‌‌‌ه این مسئله روایات دقیقی نقل کرده‌اند که جنبه‌های ‌مختلف غیبت را مورد توجه قرار داده است. حمران به نقل از سعید بن‌جبیر از امام سجاد علیه السلام، به غیبت حضرت مهدی(عجل اللّه تعالی فرجه الشریف) قبل از قیامش اشاره دارد.۱ زراره روایت مفصلی در مورد غیبت و اختلافات مردم در عصر غیبت نقل کرده است.۲ عبداللّه‌‌ بن‌بکیر از زراره از امام صادق علیه السلام نقل کرده که غیبت دو مرحله خواهد بود؛ در یکی بازخواهد گشت و در دومی مردم نمی‌دانند امام علیه السلام کجاست.۳

1.. طبرسی، اعلام ‏الورى، ص۴۲۷.

2.. نعمانی، الغیبة، ص۱۶۶۔۱۶۷.

3.. همان، ص۱۷۵.


اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین
188

عصر حکومت امام مهدی علیه السلام دانست.۱

در مورد هر کدام از نشانه‌های ‌ظهور اختلاف نظر‌های ‌بسیاری وجود دارد. حمران در روایاتی، برخی از علامت‌های ‌ظهور را ذکر كرده است. این روایات به خروج سفیانی، خسف بیدا، قتل نفس الزکیه، ندای آسمانی،۲ طلوع خورشید از مغرب و خروج دجال۳ اشاره دارند. در تحقیقاتی که در مورد علامت‌های ظهور انجام گرفته است، محققان زیادی بر صحت علامت‌هایی که در روایات حمران آمده، تأكید دارند.۴ حسن بن جهم از امام رضا علیه السلام پرسیده است كه آيا، همان‌طور كه مردم می‌گویند، در زمان قیام سفیانی خلافت عباسیان وجود نخواهد داشت، آن حضرت با رد سخن مردم، بر استمرار دولت عباسیان تا هنگام آشوب سفیانی تأكید کرده است.۵

یکی از مسائل مطرح پس از ظهور حضرت مهدی (عجل اللّه تعالی فرجه الشریف)، رجعت، یعنی بازگشت برخی از درگذشتگان به این دنیا است. خاندان اعین از باورمندان به مسئله رجعت بوده است. طبق روایتی از حمران، رجعت برای برخی از افراد است، نه همه انسان‌ها و همچنین امام حسین علیه السلام اولین رجعت‌کننده است.۶ زراره نیز به رجعت در هنگام ظهور باور داشته است.۷

1.. صفار، بصائر الدرجات، ص ۱۶۲.

2.. نعمانی، الغیبة، ص۲۶۴.

3.. عیاشی، تفسیر العیاشی، ص۳۸۴۔۳۸۵.

4.. لطف‌اللّه صافی گلپایگانی ۳۸ حدیث در مورد نشانه بودن خروج سفیانی، خسف بیداء، قتل نفس الزکیه، یمانی و ندای آسمانی در کتاب منتخب الاثر ذکر کرده است؛ البته مؤلف کتاب تحلیل تاریخی نشانه‌های ‌ظهور پس از بررسی نشانه‌های ‌ظهور، نشانه بودن قتل نفس الزکیه و خروج سفیانی را منتفی نمی‌داند، ولی دیگر نشانه‌ها ‌را نمی‌پذیرد.

5.. نعمانی، الغیبة، ص۳۰۳.

6.. ابن‌سلیمان حلی، مختصر البصائر، ص۱۰۶.

7..عن زرارة قال كرهت أن أسأل أبا جعفر علیه السلام فی الرجعة، فأقبلت مسألة لطیفة أبلغ فیها حاجتی، فقلت جعلت فداك أخبرنی عمن قتل مات قال لا، الموت موت و القتل قتل، قال فقلت له ما أحد یقتل إلا مات، قال فقال یا زرارة قول اللّه أصدق من قولك قد فرق بینهما فی القرآن قال ‌‌‌‌‌‌‌‌‌(أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ) و قال ‌‌‌‌‌‌‌‌‌(وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَى اللّه تُحْشَرُونَ) لیس كما قلت یا زرارة، الموت موت و القتل قتل، و قد قال اللّه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌(إِنَّ اللّه اشْتَرى‏ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ) الآیة قال فقلت له إن اللّه یقول ‌‌‌‌‌‌‌‌‌(كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ) أ فرأیت من قتل لم یذق الموت قال فقال لیس من قتل بالسیف كمن مات على فراشه، إن من قتل لا بد من أن یرجع إلى الدنیا حتى یذوق الموت (عیاشی، تفسیر العیاشی، ج۲، ص۱۱۲).

  • نام منبع :
    اندیشه‌های ‌کلامی خاندان اعین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1399
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2334
صفحه از 208
پرینت  ارسال به