قدرت اقتصادی
زمینه‌سازی برای برخی از جریان‌ها و حتّی اثرگذاریِ بسیاری از عناصر تاریخی، وابسته به قدرت اقتصادی است. با این توصیف، مقصود ما از عوامل اقتصادی، مجموعه عوامل اثرگذار در میزان جریان مالی در بخش‌های گوناگون آن و به عبارت دیگر، قدرت اقتصادی جامعه است؛ هرچند نمی‌توان پیوند اقتصاد با عوامل اجتماعی و نیز تأثیرات مشترک آنها را نادیده گرفت.
نمونه‌هایی از تأثیرات قدرت جریان اقتصادی و مالی در امور مختلف اجتماعی و فرهنگی، عبارت است از: تأثیرگذاری در ریزش خواص (مانند طلحه و زبیر و تأثیر جدایی‌شان در شکل‌گیری جنگ جمل در کنار عوامل دیگر)، هزینه برای نگارش روایات جعلی، گسسته شدن سپاه امام حسن علیه السلام و کناره گیری فرماندهان، گسترش فساد اخلاقی، رواج آوازه‌خوانی و هرزگی، انحرافات مالی برخی وکلا، صله‌ها و هدایا.
علاوه بر این، تأمّل در منابع روایى نشان می‌دهد که اموال دریافت شده توسّط سازمان وكالت، تا چه اندازه در ترویج مکتب اهل بیت تأثیرگذار بوده است. این اموال دریافتی، حدّ اقل در چهار مورد اصلی به کار گرفته می‌شده است:۱
۱. رفع نیازهاى اقتصادى ناحیه امامت با توجّه به حساسیت‌های موجود و زیر نظر بودن امامان؛
۲. رفع نیازهاى اقتصادى شیعیان و سادات نیازمند و رفع مشاجرات مالى شیعیان؛
۳. پرداخت صله و هدیه به شیعیان و شعراى متعهّد و افراد تازه مسلمان، با انگیزه نشر معارف؛
