اطمینانآور نیست.۱
از طرف دیگر، برخی گزارشهای روایی از دوران امام صادق علیه السلام را میتوان مؤیّد عدم ارتباط این اصطلاح با صِرف جریان زید بن علی علیه السلام دانست. علامه مجلسی بحار الانوار، عنوان باب مشتمل بر این دست از روایات را چنین بر گزیده است: « فضل الرافضة و مدح التسمیة بها».۲
به هر حال، کاربرد اصلاح «رافضه» و همانند آن، به مرور زمان و با کمرنگ شدن حضور زیدیه، با انگیزه نکوهش شیعیان دوازده امامی و حتّی حلّیت جان و مال۳ آنها، در زمان امام باقر و امام صادق علیهما السلام ۴ و ائمّه متأخّر رایج شد، تا آن جا که علی رغم اختلافات مطرح شده در بارهٔ منشأ پیدایش این لفظ، در دورههای بعدی در بارهٔ کاربرد آن، اتّفاق نظر پدید آمد. بنابر آنچه گفته شد، مراد از رافضه شیعیانی هستند که «برائت»، از ارکان اعتقادی آنها شمرده میشود و شیعیان دوازده امامی، شاخص ترینِ آنها به شمار میآیند.
۳. امامیه
از دیگر الفاظ پرکاربرد در این حوزه، واژهٔ «امامیه» برگرفته از واژهٔ «امام» است. بی شک، بار معنایی این واژه حاصل تطوّرِ پدید آمده در اصل آن است؛ زیرا از یک سو میان معنای امام و امامیه رابطهای منسجم برقرار است