به ريسمان الهى چنگ زند [و در نتیجه، هرگز به گناهى آلوده نگردد] و رشتهٔ محكم خدا، قرآن است كه آن دو تا روز قيامت، از يکديگر جدا نمیگردند و تا رستاخيز، امام به قرآن هدايت مىكند و قرآن نیز به سوی امام راه مىنمايد. و اين است فرمودهٔ خدا: «همانا این قرآن، [مردم را] به چیزی رهنمون میشود که استوارترین است».
امّا در عصر صادقین علیهما السلام، کلّیگویی در باب عصمت امام، جای خود را به تفصیل داد و دایرهٔ کسانی که مخاطب چنین سخنانی بودند، گستردهتر گشت. برای نمونه، امام صادق علیه السلام در خطبهای، به جنبههای گوناگون عصمت امامان اشاره میفرماید:
لَمْ یزَلْ مَرعِیاً بِعَینِ اللَّهِ یحفَظُهُ وَ یكلَؤُهُ بِسِترِهِ مَطرُوداً عَنهُ حَبَائِلُ إِبلِیسَ وَ جُنُودِهِ مَدفُوعاً عَنهُ وُقُوبُ الغَوَاسِقِ وَ نُفُوثُ كُلِّ فَاسِقٍ مَصرُوفاً عَنهُ قَوَارِفُ السُّوءِ مُبرَأً مِنَ الْعَاهَاتِ مَحجُوباً عَنِ الآفَاتِ مَعْصُوماً مِنَ الزَّلَّاتِ مَصُوناً عَنِ الفَوَاحِشِ كُلِّهَا.۱
[از ویژگیهای امام این است که] هميشه منظور [و در محضر] خدا است و خدا او را نگه مىدارد و در حمايت خود دارد. دامهاى شيطان و لشكرش را از او دور مىكند و حوادث شب هنگام و افسون جادوگران را از او دفع مىنمايد. چنگال بدى را از او مىگرداند و او را از عاهات بر كنار و از آفات بر حذر مىدارد. هر جا باشد، از گناه معصوم است و از هر گونه هرزگى مصون.
همچنین، حسین بن اشقر از هشام بن حکم در باره این اعتقاد شیعیان که «مسلّماً کسی به جز معصوم، امام نمیشود»، سؤال میکند و هشام در پاسخ، سخن امام سجّاد علیه السلام را در بیان امام صادق علیه السلام نقل میکند و میگوید:
آن را از امام صادق علیه السلام پرسیدم. امام فرمود: «الْمُمْتَنِعُ بِاللَّهِ مِنْ جَمِیعِ