علمی گسترده را از جانب خداوند برای ائمّه اثبات می‌نماید. روایت سَدیر از امام صادق علیه السلام، یکی از نمونه‌های مشهور از این دست روایات است که به خوبی از ارائه آموزه علم امام و رواج آن حکایت می‌کند و می‌تواند در تشخیص میزان و کیفیت دانش امامیه در این باره حکایت کند.^۱ سَدیر نقل می‌كند که به همراه ابو بصیر یحیی البزار و داود بن كثیر در مجلس امام حضور یافتیم. حضرت با ناراحتی وارد شد و فرمود:

شگفتا از مردمانی که گمان می‌کنند ما علم به غیب داریم؛ در حالی که جز خداوند کسی به غیب آگاه نیست!

پس از آن، حضرت داستان پیدا نكردن كنیزش را به عنوان شاهد می‌آورد؛ امّا در ادامهٔ گفت‌وگو، امام با مقایسه دو آیه «ٱلَّذِىعِندَهُ عِلْمُ مِنَ ٱلْكِتَاب » و آیه «قُلْ كَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدَاً بَيْنِى وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِندَهُ عِلْمُ ٱلْكِتَاب» و تبیین این دو آیه، با اشاره به سینه خویش می‌فرماید:

علم الكتاب ـ و الله كلّه عندنا.

به خدا قسم، تمامی علم کتاب در نزد ما است.^۲

در نمونهٔ دیگر، ابو بصیر از امام صادق علیه السلام نقل می‌کند:

برای خدا دو گونه علم است: علمی مکنون و مخزون که تنها خودش به آن آگاه است و بداء از این دسته است. و [دوم] علمی که به ملائکه و رسل و انبیا تعلیم کرده و ما نیز به این‌گونه علم، آگاهیم.^۳

با بررسی تعداد و محتوای این گونه روایات، می‌توان دریافت که در عصر صادقین علیهما السلام، فراوان بودن و خطاناپذیر بودنِ علم امام، به عنوان امتیازی ویژه و دور از دسترس دیگران، جا افتاده و باور عمومی در میان اصحاب،

آن، علم غیب (علم مخصوص الهی) نامیده شده^۱ و تنها مخصوص خدا است. شایان ذکر است که دسته دیگری از آیات، از افاضه علم غیب به انبیا و حتّی غیر انبیا خبر می‌دهد.^۲ پس این سؤال پیش می‌آید که آیا امکان دست‌یابی امامان به علم غیب الهی وجود دارد یا نه؟ و با فرض امکان، آیا منافاتی با اختصاصی بودن علم غیب به خداوند سبحان دارد یا نه؟ این از موضوعات مهمّی است که در این دوره بر خلاف دورهٔ پیشین،^۳ به صورت عمومی مطرح شده است.

بر پایهٔ برخی روایات، می‌توان گفت: امام صادق علیه السلام منکر آگاهی امام از علم غیب است و تمایزی در مصادیق آن بیان می‌کند تا میان علم غیب که مخصوص خدا است،^۴ با مقامات فوق بشری تفاوت بگذارد^۵ و با این حال،