تبیین اندیشه
قرآن کریم بی تردید، اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین منبع برای استنباط و شناخت احکام و معارف اسلامی است. آن گونه که از آیات قرآنی استفاده می‌شود، خداوند در علم ازلی خود چنین مقدّر داشته که در این کتاب، از هیچ امری فروگذار نشود۱ تا در جایگاهی والا و مستقر قرار گیرد۲ و اثری جاودانه۳ و جامع گردد۴ که قابلیت بهره‌گیری از آن در تمامی مراحل زندگی میسّر باشد.۵
بنا براین، دو ویژگی اساسی این تقدیر الهی، فرازمانی و فرامکانی بودن آن، در کنار ویژگی سوم یعنی کارآمدی برای همهٔ دوران‌ها و عدم اختصاص به دوره‌ای خاص، موجب حجّت بودن آن در تمامی زمان‌ها می‌گردد که به واسطه پیامبر خاتم صلّی الله علیه وآله برای تمامی انسان‌ها آورده شده است۶ تا بندگان به وسیلهٔ آن، خدا را عبادت نمایند و به فوز عظیم الهی نائل آیند.۷ از این رو، در
1.. «مَّا فَرَّطْنَا فِى ٱلْكِتَابِ مِن شَىْءٍ » سورۀ انعام، آیۀ ۳۸.
2.. «إِنَّهُ فِى أُمِّ ٱلْكِتَابِ لَدَيْنَا لَعَلِىٌّ حَكِيمٌ » سورۀ زخرف، آیۀ ۴.
3.. « إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ وَقُرْءَانٌ مُّبِينٌ»: سورۀ یس، آیۀ ۶۹.
4.. «تِبْيَـٰنًا لِّكُلِّ شَىْءٍ » سورۀ نحل، آیۀ ۸۹.
5.. « هُدًى لِّلنَّاسِ» سورۀ آل عمران، آیۀ ۴؛ «لِمَن شَاءَ مِنكُمْ أَن يَسْتَقِيمَ» سورۀ تکویر، آیۀ ۲۸.
6.. «فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا ٱلْبَلَاغُ ٱلْمُبِينُ» سورۀ مائده، آیۀ ۹۲ «وَ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ ٱلْكِتَابَ تِبْيَـاٰنًا لِّكُلِّ شَىْءٍ » سورۀ نحل، آیۀ ۸۹.
7.. «وَ مَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَ رَسُولَهُ فَقَدْ فَازَ فَوْزًا عَظِيمًا» سورۀ احزاب، آیۀ ۷۱.
