25
نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد اوّل

گرفته است و اين ، بدان معناست كه ياد خدا در اين موارد ، ضرورت بيشترى دارد و آثار و بركات آن براى زندگىِ فردى و اجتماعى انسان ، بيشتر است . اين موارد عبارت اند از : ۱ . بامدادان و شامگاهان ، ۲ . از اوّل تا سيزدهم ماه ذى حجّه ، ۳ . ماه رمضان ، ۴ . روز جمعه ، ۵ . هنگام جنگ ، ۶ . هنگام آهنگ كارى كردن ، داورى و قسمت كردن ، ۷ . هنگام رعد و برق ، ۸ . هنگام غافل بودن مردم ، ۹ . در تنهايى، ۱۰. هنگام گفتن، ۱۱. هنگام خوردن، ۱۲. هنگام خواب، ۱۳ . دل شب ، ۱۴ . هنگام برخاستن ، ۱۵ . در مسجد ، ۱۶ . در مكّه ، ۱۷ . در خانه ، ۱۸ . در بازار ، ۱۹ . در سفر ، ۲۰ . هنگام گذر از كوه يا دشت، ۲۱ . با هر ياد كننده خدا . ۱

آثار و بركات ذكر گفتن انفرادى و اجتماعى

ياد خدا ، آثار و بركات فراوانى براى زندگى فردى و اجتماعى ، مادّى و معنوى ، و دنيوى و اُخروىِ انسان دارد . در فصل نهم از اين بخش ، ۳۴ اثر برجسته ياد خدا مطرح شده كه شمارى از آنها آثار ذكر انفرادى و شمارى ديگر بركات ذكر جمعى است . ۲ به دليل اهمّيت اين موضوع ، در پايان اين بخش ، آثار و بركات ياد خدا و همچنين زيان هاى فراموشىِ او ، ضمن تحليلى به طور مستقل مورد بررسى قرار خواهند گرفت . ۳

1.ر . ك : ص ۱۷۱ ـ ۲۱۱ .

2.ر . ك : ص ۲۱۳ ـ ۲۷۹ .

3.ر . ك : ص ۳۰۱ (تحليلى درباره بركات ياد خدا و زيان هاى فراموش كردن او) .


نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد اوّل
24

خداوند متعال به بندگانش نعمتى نداده كه چون الهام كردنِ ياد خود به آنان باشد .
يكى از بزرگان اهل معرفت مى فرمود : «تلاش كنيد كه خداوند متعال ، خود ، ذكرش را به شما الهام كند . الهامِ ذكر ، همه لوازم آن و از جمله تداوم ذكر را به همراه دارد» .
بر اساس ره نمودهاى اهل بيت عليهم السلام ، دعا ، يكى از مؤثّرترين تلاش ها براى دستيابى به الهام ذكر و چشيدن حلاوت آن است . لذا پيشوايان اسلام ، ضمن دعا ، مكرّر از خداوند متعال مى خواهند كه ذكر خود را به قلب آنها الهام نمايد ، چنان كه در روايتى از امام على عليه السلام آمده :
إلهى ! و ألهِمنى وَلَها بِذِكرِكَ إلى ذِكرِكَ . ۱
خداوندا! با يادت ، در من شيدايى به ياد خودت را الهام كن .

آداب ذكر

ياد خدا كردن ، آدابى دارد كه رعايت آنها براى بهره گيرى بيشتر از بركات ذكر ، ضرورى است . مهم ترينِ اين آداب ، عبارت اند از : طهارت ، خشوع ، خلوص ، تعظيم ، نشاط ، فراموش كردن خواسته هاى نفسانى ، شوق نسبت به ديدار قلبى خدا ، و از همه مهم تر ، پرهيز از گناه . ۲

مهم ترين موارد ذكر

نيكو بودن ياد خدا ، اختصاص به زمان ، مكان و حال خاصّى ندارد ؛ بلكه ذكر در هر حالى نيكوست ؛ امّا با اين وصف ، در موارد خاصّى ياد خدا مورد تأكيد قرار

1.ر . ك : ص ۱۳۶ ح ۲۱۹ .

2.آيات و احاديثى كه دلالت بر تبيين آداب ياد شده دارند ، در فصل هفتم آمده اند .

  • نام منبع :
    نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    رسول افقي، حميد رضا شيخي
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6664
صفحه از 552
پرینت  ارسال به