249
نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد چهارم

۲۹۰۴.امام على عليه السلامـ از دعاى ايشان در سحرگاه هر شب ، پس از نماز صبح ـ: بار خدايا! براى آنچه از آن توبه كردم ، امّا دگر باره انجامش دادم، از تو آمرزش مى خواهم. براى آنچه قصدم از آن ، رضايت تو بود ؛ امّا غير تو با آن آميخته شد ، از تو آمرزش مى خواهم. براى نعمت هايى كه به من ارزانى داشتى ؛ امّا از آن ، در معاصى تو كمك گرفتم . از تو آمرزش مى خواهم ، از خدايى كه معبودى نيست ، جز او زنده جاويدان و داناى نهان و آشكار و مهرگسترِ مهربان، براى هر گناهى كه انجام دادم و براى هر نافرمانى اى كه مرتكب شدم ، آمرزش مى خواهم.
بار خدايا! مرا خِردى كامل و تصميمى روشن و انديشه اى وزين و دلى پاك و دانشى بسيار و ادبى سرآمد ، روزى فرما، و اين همه را به سود من قرار ده و بر زيانم مدار، به رحمتت ، اى مهربان ترينِ مهربانان.

۲۹۰۵.البلد الأمينـ امام على عليه السلام در سحرگاهان هر شب، پس از نماز صبح، هفتاد بار ، آمرزش مى طلبيد ـ:
[۱ . ] بار خدايا! تو را ثنا مى گويم ، با آن ثنايى كه به كمك خود تو ، بدان دست يافته ام و در پيشگاه تو ، عليه خود اعتراف مى كنم به چيزى كه تو ، سزاوار آن هستى و مستوجب آنى ، به اندازه نيّت تباه و يقين ضعيفم.
بار خدايا! چه نيكو معبودى هستى تو! چه نيكو سَروَرى هستى تو ، و چه بدْ غلامى هستم من! چه نيكو سرورى هستى تو ، و چه بد بنده اى هستم من! چه نيكو مالكى هستى تو . و چه بدْ مملوكى هستم من؛ زيرا، چه بسيار گناهانى كه كردم و تو ، گناهانم را بخشيدى، و چه بسيار جرم ها كه كردم و تو از جرمم در گذشتى، و چه بسيار اشتباهاتى كه از من ، سرزد و تو ، مؤاخذه ام نكردى، و چه بسيار نافرمانى ها كه به عمد ، مرتكب شدم و تو ، از من گذشت كردى، و چه بسيار لغزش ها كه داشتم و تو ، از لغزش هايم چشم پوشيدى و غافلگيرم نساختى! پس، اين منم كه بر خويشتن ، ستم كردم . به گناه خويش ، اقرار دارم و به خطاهاى خود ، معترفم. اينك ـ اى آمرزنده گناهان ـ ، براى گناهانم از تو آمرزش مى طلبم و براى لغزش هايم ، از تو پوزش مى خواهم . پس، نيكو اجابتم فرما كه تو ، اهل اجابت كردن و شايسته پرهيزگارى و اهل آمرزشى.
[۲ . ] بار خدايا! من ، از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه بدنم، در سايه عافيت بخشى تو، بر آن توانا گشت، يا توانايى ام به لطف نعمت تو، به آن رسيد، يا دستم را به سبب گشايش روزى تو، به سوى آن دراز كردم، يا بر اثر پرده پوشى تو، مردم ، از آن گناه من ، آگاه نشدند، يا آن گاه كه از آن ترسيدم ، بر شكيبايى تو تكيه كردم، و بردبارى تو ، به من اطمينان داد كه براى آن گناه ، بر من يورش نمى آورى و به عفو كريمانه تو ، پشت گرم بودم . پس، بر محمّد و خاندان او درود فرست و اين گناهانم را بر من ، بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳ .] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه باعث خشم تو شود، يا به ناخشنودى تو نزديك سازد، يا مرا به آنچه از آن نهى ام كردى ، متمايل گرداند، يا مرا از آنچه بدان فرايم خوانده اى ، دور كند. پس، بر محمّد و خاندان او درود فرست و چنين گناهى را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴ .] بار خدايا! و از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه با اغواگرى خود ، فردى از آفريدگانت را به آن كشاندم، يا با حيله گرى خود ، او را فريفتم و از آن گناه ، چيزهايى را هم كه او نمى دانست ، به او ياد دادم، يا چيزهايى را كه در باره آن مى دانست ، چشمانش را بر آنها بستم، و فردا[ى قيامت] با بار گناهان خودم و ديگران ، به ديدار تو بيايم. پس، بر محمّد و خاندان او درود فرست و چنين گناهى را بر من بيامرز ، اى بهترين آمرزندگان!
[۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه به گم راهى كشانَد و از راه راست ، به در بَرَد و روزى را بكاهد و بركت از مال و دام ببرد و گم نامى آورد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و چنين گناهى را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه شب و روز ، اعضاى بدنم را در آن ، خسته كردم و خود را با پوشش خويش ، از بندگان تو پوشاندم، و در حقيقت ، اين پوشش [و ستّاريت ]تو بود كه مرا پوشانْد [و در ميان مردم ، رسوايم نساخت]. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و چنين گناهى را بر من بيامرز، اى بهترينِ آفرينندگان!
[۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه دشمنانم در آن ، به كمين من نشستند تا رسوايم كنند ؛ ولى تو نيرنگ آنان را از من ، دور ساختى و بر رسوا نمودنم ، كمكشان نكردى ، [چنان كه] گويى من ، دوست تو هستم و يارى ام كردى. تا كى ـ اى پروردگار ـ ، من تو را نافرمانى كنم و تو مهلتم دهى. بارها تو را نافرمانى كردم و تو ، مرا مؤاخذه نكردى و با همه بدكردارى ام از تو خواستم و تو ، عطايم كردى. پس، كدام شكر است كه از عهده نعمتى از نعمت هاى تو به من بر آيد؟! پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و چنين گناهانى را بر من بيامرز ، اى بهترين آمرزندگان!
[۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه از آن ، به درگاه تو توبه آوردم و سوگند خوردم كه از آن ، دورى كنم و دوستان از بندگان تو را هم در اين باره ، گواه گرفتم كه ديگر ، از تو نافرمانى نخواهم كرد ؛ امّا چون شيطان ، با نيرنگ خويش به سراغ من آمد و بى توفيقى هم مرا به سوى او متمايل ساخت و نفسم به نافرمانى فرايم خواند، در پسِ پرده به گناه پرداختم كه از بندگانت شرم كردم ؛ ليكن بر تو گستاخى نمودم، در حالى كه مى دانم هيچ پرده اى و هيچ درى ، مرا از تو نمى پوشانَد، و هيچ حجابى نمى تواند مانع ديدن من به وسيله تو شود؛ ليكن من از تو نافرمانى كردم و به آنچه مرا از آن نهى كرده بودى ، روى آوردم، و با اين حال، آن گاه كه پرده را از من كنار زدى ، خودم را با دوستانت برابر ديدم ، چنان كه گويى همواره فرمان بُردار تو بوده ام و پيوسته ، در انجام دادن فرمان تو مى شتافته ام و از تهديدات تو ، بيمناك بوده ام. از اين رو، بر بندگانت پوشيده ماندم و غير از تو ، كسى سيرت مرا نمى شناسد؛ زيرا مرا با نشانى غير از نشان آنان ، نشاندار نساختى [و نشان نافرمانى و گنهكارى بر من ننهادى كه در نتيجه ، از بقيه متمايز شوم] ؛ بلكه مرا نيز همچون آنان ، غرق در نعمت ها ساختى، و حتّى در اين باره ، بر آنان برترى ام دادى . گويى من در نزد تو ، هم درجه ايشانم. و اين نيست ، جز بر اثر بردبارى تو و به لطف بنده نوازى ات. پس، تو را ستايش ، اى سرور من! از تو درخواست مى كنم ـ اى خدا ـ تا همچنان كه در دنيا بر من پرده پوشى كردى ، در قيامت نيز رسوايم نگردانى، اى مهربان ترينِ مهربانان!
[۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه شبِ خويش را با حوصله بيدار ماندم تا آن گناه را انجام دهم و بدان ، دست زنم، و چون صبح كردم ، در جامه خوبان ، به سوى تو آمدم، در حالى كه خلاف رضايت تو را در دل مى پروراندم، اى پروردگار جهانيان! پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و چنين گناه مرا بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۰ .] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه به سبب آن ، بر دوستى از دوستانت ستم كردم، يا به دشمنى از دشمنانت يارى رساندم، يا در آن به غيرِ دوستى تو سخن گفتم، يا به غير طاعت تو پرداختم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و اين گناه مرا بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه مرا از آن ، نهى كردى و من در آن ، از تو سرپيچى كردم، يا مرا از آن بر حذر داشتى و من به آن پرداختم، يا آن را در نظرم زشت داشتى ؛ ليكن من ، آن را براى خود ، زيبا جلوه دادم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و اين گناه را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه من ، آن را فراموش كرده ام و تو ، شماره اش كرده اى و من ، آن را كوچك شمردم و تو ، يادداشتش كردى و من ، در آن با تو پرده درى كردم و تو ، پرده پوشى كردى و اگر از آن به درگاه تو توبه آورده بودم ، بى گمان ، آن را مى آمرزيدى . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه انتظار داشتم [حتّى] پيش از به پايان رسيدنش، كيفردهى، امّا تو مهلتم دادى و بر من ، پرده پوشى كردى و من ، در پرده درى ، از هيچ كوششى مضايقه نكردم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه رحمت تو را از من ، باز مى دارد، يا خشم تو را بر من ، فرود مى آورد، يا مرا از كرامت تو ، محروم مى سازد، يا نعمتت را از من ، زايل مى گرداند . پس، بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه نيستى بر جاى نهد، يا بلا فرود آورد، يا دشمنان را شاد سازد، يا پرده را كنار زند، يا بارشِ آسمان را بند آورد . پس بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه مخلوقى از مخلوقاتت را براى آن ، سرزنش كرده ام، يا سر زدن آن را از يكى از آفريدگانت ، زشت شمرده ام، و با اين حال من، از روى دليرى بر نافرمانى تو، گستاخانه ، بر آن اقدام كردم و مرتكبش شدم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه از آن به درگاه تو ، توبه آوردم ؛ گناهى كه بر انجام دادن آن ، دلير شده بودم و با اين كه از تو شرم داشتم ، به آن كار پرداختم و در عين آن كه از تو بيم داشتم ، مشغول آن گناه شدم . سپس در باره آن از تو پوزش خواستم ؛ ليكن دوباره به آن روى آوردم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه تو را بر من برانگيخت، و براى هر وظيفه اى كه به سبب پيمانى كه با تو بستم، يا قرارى كه با تو نهادم، يا پيمانى كه به خاطر تو با يكى از مخلوقاتت بر عهده گرفتم ، بر من واجب آمد ؛ امّا بى هيچ ضرورتى، بلكه به دلخواه ، آن را نقض كردم و سرمستى ، مرا از پايبندى به آن ، لغزاند و سرخوشى [از نعمت] ، مرا از ايستادن بر سرِ آن ، به زير كشاند. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۱۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه به سبب نعمتى كه به من ارزانى داشتى ، دچارش شدم و به بركت آن نعمت ، بر نافرمانى تو ، توانا گشتم و بر اثر آن ، از فرمان تو سر پيچيدم و به واسطه آن ، گرفتار تهديد تو (كيفر و عذاب) شدم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه در آن ، هوس خويش را بر طاعت تو ، مقدّم داشتم و دلخواه خود را بر فرمان تو ، برگزيدم و با به خشم آوردن تو ، خويشتن را خشنود ساختم؛ زيرا تو با نهى خود ، مرا از آن [گناه] ترساندى و پيشاپيش ، براى من عذر آوردى و با تهديد [به عذاب و مجازات] خود ، حجّتت را بر من تمام كردى . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه از خويش مى دانم، فراموشش كرده باشم يا به يادش داشته باشم، به عمد انجامش داده باشم يا به خطا، و شك ندارم كه تو ، در باره آن ، از من بازخواست خواهى كرد و به سبب آن ، جانم گروگان توست، اگر چه من ، آن را از ياد برده و از آن ، غافل شده باشم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در برابر تو انجامش دادم و يقين داشتم كه تو ، مرا با آن مى بينى، امّا غفلت كردم كه از آن ، به درگاه تو توبه كنم و فراموش كردم كه برايش ، از تو آمرزش بخواهم . پس بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه وارد آن شدم ، زيرا به تو گمان نيك داشتم كه براى آن ، عذابم نمى كنى و به آمرزش آن ، به تو اميدوار بودم . از اين رو ، به آن اقدام كردم و به شناختم از بزرگوارى تو ، تكيه كردم كه چون آن را بر من پوشانده اى ، ديگر رسوايم نمى كنى. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب آن ، از جانب تو مستوجب ردّ دعا و محروميت از اجابت و قطع آرزو و گسيختن رشته اميد گشتم. پس بر محمّد و خاندان محمّد، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه افسوس در پى دارد و پشيمانى مى آورد و روزى را بند مى آورد و دعا را رد مى كند . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه بيمارى ها و مرگ را بر جاى مى گذارد و موجب كيفرها و بلا مى شود و در قيامت ، مايه افسوس و پشيمانى است. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه با زبانم آن را ستوده ام يا آن را در دل ، پرورده ام يا جانم به آن ، شادمان گشته است يا آن را در كردارم آورده ام، يا با دستم نوشته ام. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در شب يا روز ، با آن تنها شدم و در زمانى كه تو پرده ها را بر روى من ، فرو افكندى ، آن سان كه مرا ، جز تو كسى نمى ديد ، اى جبّار! پس، نفسم در انجام دادن آن ، دچار دودلى شد و ماندم كه از بيم تو ، آن را واگذارم يا بر اثر خوش گمانى ام به تو، انجامش دهم . نفسم مرا به انجام دادن آن ، وسوسه كرد و من هم انجامش دادم ، در حالى كه مى دانستم با آن كار ، تو را نافرمانى كرده ام. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۲۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم ، براى هر آن گناهى كه آن را اندك شمردم يا بسيار، بزرگ دانستم يا كوچك، يا نادانى ام مرا گرفتار آن كرد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در آن ، ضدّ فردى از مخلوقاتت ، كمك كردم يا به سبب آن ، به يكى از آفريدگانت بدى نمودم يا نفسم آن را در نظرم زيبا نمود، يا آن را به ديگرى توصيه كردم يا ديگرى را به آن ، راه نمايى كردم، يا آگاهانه بر آن ، پاى فشردم، يا ندانسته بر آن ، اصرار ورزيدم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در آن ، به امانتم خيانت ورزيدم يا با انجام دادن آن ، خودم را حقير ساختم يا با آن ، بر بدنم تعدّى كردم يا در آن ، هوس هايم را برگزيدم يا لذّت هايم را مقدّم داشتم يا در آن ، براى غير خودم كوشيدم يا پيروانم را به آن ، اغوا كردم، يا على رغم كسى كه مرا منع كرد ، بيشتر آن را انجام دادم، يا كسى را كه با من ستيزه كرد ، بر آن مجبور ساختم يا با حيله ام ، بر آن چيره آمدم يا گرايشم ، مرا به جانب آن لغزاند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه با حيله اى كه به خشم تو نزديك مى گرداند ، بر انجام دادن آن كمك گرفتم، يا با رسيدن به آن ، بر اهل طاعت تو چيرگى يافتم يا به سبب آن ، كسى را به نافرمانى تو متمايل ساختم يا در آن ، با بندگان تو دورويى نمودم يا با كردار خود ، آنان را اغفال كردم. پس بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و آن را بر من بيامرز اى بهترين آمرزندگان.
[۳۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب خودپسندى من ، يا رياكارى يا شهرت طلبى يا تكبّر يا سرخوشى يا كينه توزى يا شنگولى يا سرمستى يا گستاخى يا ننگ داشتن [بى جا ]تعصّب [بى جا] يا خوش حالى يا ناراحتى يا گشاده دستى [بى جا] يا بخل يا ستم يا خيانت يا دزدى يا دروغ يا سخن چينى يا سرگرمى يا بازى يا هر نوع ديگرى كه باعث كسب گناه مى شود و در ارتكاب آن ، هلاكت است ، برايم نوشتى . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان !
[۳۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر گناهى كه پيش تر در علم تو گذشته بود كه من ، با قدرت تو كه به سبب آن بر هر چيزى توانايى، آن را انجام خواهم داد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در آن ، از غير تو ترسيدم يا با دوستان تو دشمنى ورزيدم يا با دشمنان تو دوستى نمودم يا در آن ، دوستانت را تنها گذاشتم، يا خود را در معرض چيزى از خشم تو قرار دادم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم ، براى هر آن گناهى كه از آن ، به درگاهت توبه كردم . سپس به آن ، باز گشتم و پيمانى را كه ميان من و تو بود، گستاخانه شكستم ، چون كَرَم و عفو تو را مى شناختم . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه مرا به عذاب تو ، نزديك كرد يا از پاداش تو ، دور ساخت يا رحمتت را از من ، باز داشت يا نعمتت را بر من ، مكدّر ساخت. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه با آن ، گِرِهى [و قرارى] را كه بسته بودم ، باز كردم، يا خودم را از خيرى كه وعده اش را به من داده بودى ، محروم ساختم . پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۳۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب برخوردارى از عافيت تو، آن را مرتكب شدم، يا به لطف نعمت تو ، بر آن توانا گشتم يا در سايه روزى فراوان تو، از پسِ آن برآمدم، و [آمرزش مى خواهم ]براى هر كار نيكى كه قصدم از آن ، رضاى تو بود ، امّا ناخالصى به نيّت و كردارم راه يافت يا ناچار شدم به نيّت غير تو ، كارى كنم كه بسيارى اوقات ، چنين مى شود . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه رخصت ، مرا بدان فرا خواند و آن را براى خودم ، روا شمردم، در حالى كه [در واقع] نزد تو حرام بوده است . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه از خلق تو پنهان است ، ولى از نظر تو دور نمانده و من ، برايش از تو پوزش خواستم و تو ، مرا بخشيدى . پس بدان بازگشتم و تو ، باز آن را بر من پوشاندى . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه گامم را به سوى آن برداشتم يا دستم را به سوى آن ، دراز كردم يا چشمم به آن نگريست يا با گوشم به آن ، گوش دادم يا زبانم به آن ، گويا شد يا آنچه را تو روزى من كرده بودى ، در راه آن ، خرج كردم . سپس از تو ، روزى خواستم و تو، با وجود نافرمانى ام، روزى ام دادى و من ، باز از روزى تو در نافرمانى تو ، كمك گرفتم و تو بر من ، پرده پوشى كردى. سپس از تو [روزىِ] بيشتر خواستم و تو ، محرومم نكردى و آن گناه را در برابر تو ، انجام دادم و تو ، رسوايم نساختى و من ، پيوسته بر نافرمانى تو ، پاى مى فشارم و تو ، پيوسته ، بردبارى و آمرزشت را شامل حال من مى كنى، اى كريم ترينِ كريمان! پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه كوچك آن ، مرا مستوجب عذاب دردناك تو مى كند و بزرگش ، عذاب سخت تو را بر من ، روا مى سازد و به جا آوردنش ، كيفر تو را شتاب مى بخشد و ادامه دادن به آن ، نعمت ها را به زوال مى آورد . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه تنها ، تو شاهد آن بوده اى و تنها تو ، آن را مى دانى و تنها بردبارى تو ، مرا از آن مى رهانَد و فقط عفو تو ، آن را در بر مى گيرد . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه نعمت ها را مى برَد، يا كيفرها[ى الهى] را مى آورد، يا به نابودى و مرگ ، شتاب مى بخشد، يا پشيمانى مى افزايد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه كارهاى نيك را از بين مى برد و كارهاى بد را دو چندان مى كند و به كيفرها شتاب مى بخشد و تو را ـ اى صاحب آسمان ها ـ در خشم مى كند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان .
[۴۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه تو به دانستن آن ، سزاوارترى ، چون به پوشاندن آن ، سزاوارتر بوده اى، كه تو اهل پروا و اهل آمرزشى. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در آن ، با دوستى از دوستانت ، چهره درهم كشيدم، تا به دشمنان تو ، كمك كرده باشم ، يا با اهل نافرمانى تو ، در برابر فرمان بُرداران از تو ، همراهى كرده باشم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۴۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه جامه تكبّر بر من پوشاند و غرق شدنم در آن ، مرا به خوارى كشاند يا از وجود رحمت تو ، نوميدم ساخت يا چنان نوميد شدم كه از بازگشت به فرمان تو ، دست شستم، كه مى دانستم جرمم بسى بزرگ است و به خود ، گمان بد داشتم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه اگر نبود رحمت تو، مرا به هلاكت در افكنده بود و اگر لطف تو نبود ، مرا به سراى نابودى درآورده بود و اگر راهنمايى تو نبود ، مرا به كج راهه و گم راهى برده بود. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه مرا به خود ، وا داشت از آنچه بدان، راه نمايى ام كردى يا به آن ، فرمانم دادى يا از آن ، نهى فرمودى يا به آن ، دلالتم كردى و موجب مى شد به خشنودى تو دست يابم و محبّت تو را برگزينم و به تو نزديك شوم، باز داشت . پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه دعاى مرا از درگاه تو ، پس مى زند و اميدم را از تو ، قطع مى كند يا رنج و عذاب ناشى از خشم تو را در من ، به درازا مى كشاند يا آرزوى مرا به تو ، كوتاه مى سازد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان.
[۵۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم ، براى هر آن گناهى كه دل را مى ميرانَد و اندوه را بر مى افروزد و شيطان را خشنود مى سازد و خداى مهربان را ناخشنود مى گرداند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه يأس از رحمت تو و نوميدى از آمرزشت و محروميت از پاداش ها و نعمت هاى بى كرانى را كه نزد توست ، در پى دارد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به احترام تو، نفسم را از آن متنفّر ساختم و در پيشگاهت ، اظهار توبه كردم و تو پذيرفتى، و از تو بخشش خواستم و تو هم بخشيدى، امّا سپس، هوسم مرا به سوى تكرار آن كشانْد ، از آن رو كه به رحمتِ عالمگير و عفو كريمانه تو ، طمع بستم و تهديدات تو را فراموش كردم و به وعده هاى خوش تو ، اميدوار بودم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترين آمرزندگان!
[۵۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه روسياهى مى آورد در آن روزى كه دوستانت ، روسفيد مى شوند و دشمنانت ، سيه روى، آن گاه كه: «بعضى شان ، رو به بعضى ديگر آورند و يكديگر را به نكوهش مى گيرند» و به آنها گفته شود كه: «در پيشگاه من ، با يكديگر ستيزه گرى مكنيد، كه از پيش ، به شما هشدار داده بودم» . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به كفر مى خواند و فكر [و خيالات] را به درازا مى كشاند و فقر بر جاى مى گذارد و سختى مى آورد. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه اَجَل را نزديك، اميد را قطع و عمر را كوتاه مى كند، خواه آن را به زبان آورده باشم يا به خاطر شرم از تو، از ذكر آن ، خوددارى ورزيده باشم، يا در سينه ام نهفته اش داشته باشم و يا تو ، آن را مى دانى؛ چرا كه تو ، هر چيز نهان و نهان تر را مى دانى. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۵۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در ارتكاب آن ، قطع شدن روزى و رد شدن دعا و پياپى آمدن بلا و هجوم آوردن اندوه ها و چند برابر شدن غم هاست . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه مرا نزد بندگانت ، منفور مى سازد و دوستانت را از من ، مى رمانَد يا اهل طاعتت را از من ، مى گريزاند ؛ زيرا از نافرمانى ها و بدكردارى، و افسردگى [ناشى از] گناهان گريزان اند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۱ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب آن ، آنچه را تو از من آشكار ساخته بودى ، پوشاندم، يا آنچه را تو از من پوشانده بودى ، به سبب آن ، آشكار ساختم، يا آنچه را تو در من زيبا ساخته بودى ، من با [ارتكاب] آن گناه ، زشتش ساختم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۲ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه با وجود آن ، به عهد [با] تو وفا نمى شود و از خشم تو ، ايمنى نيست و رحمت تو ، فرود نمى آيد و نعمتت ، پايدار نمى ماند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۳ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه در روشنايى روز ، انجامش ندادم تا از بندگانت بپوشانم و در تاريكى شب ، به جايش آوردم و اين ، گستاخى اى بود از جانب من به تو، با آن كه مى دانم نهان ، در نزد تو آشكار است و پنهان ، در نزد تو پيداست و هيچ چيزى نمى تواند مانع من از تو شود و هيچ چيز، از مال و فرزند، در پيشگاه تو به كار من نمى آيد، جز دل پاك و سالمى كه به نزد تو آورم . پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۴ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه فراموشىِ ياد تو را به بار مى آورد و غفلت از هشدار تو را در پى دارد يا [شخص را] دچار احساس ايمنى از عذاب تو مى گردانَد، يا اميد به طلب روزى از نزد غير تو را ايجاد مى كند يا از خيرى كه نزد توست ، نوميد مى سازد. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۵ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب اعتراضم به تو ، در بازداشتن روزى از من و روى گردانى ام از تو و روى آوردن به بندگانت و خوارى و زارى نمودن در برابر آنها [براى به دست آوردن روزى بيشتر]، گريبانگيرم شد، در حالى كه تو ، گفته ات را در كتاب استوارى به گوش من رساندى كه: «نسبت به پروردگارشان ، خوارى نكردند و به زارى در نيامدند» . پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۶ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به سبب كمك گرفتن از غير تو ، در گرفتارى ها يا مدد جُستن از جز تو در آنها، مرتكب شدم. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۷ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه مرا به ترس از غير تو ، وا داشت يا به فروتنى در برابر مخلوقى از مخلوقاتت خواند يا طمع به داشته هاى او ، مرا به جانب او كشاند يا براى بيرون كشيدن آنچه در دست اوست، فرمانبَرى از او را، با آن كه نافرمانى تو بود، در نظرم نيكو نمود، در حالى كه مى دانم من ، به تو محتاجم و هرگز از تو ، بى نياز نيستم. پس، بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۸ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه به زبانم ، آن را ستودم يا جانم به آن ، شاد شد يا با كردارم ، آن را تحسين كردم يا با گفتارم ، به آن ترغيب نمودم، در حالى كه آن گناه ، نزد تو زشت است و مرا بر آن ، عذاب مى كنى. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۶۹ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه نفسم ، آن را در نظرم اندك آورد و برايم كوچك جلوه داد و سبُك شمردن آن را بر من ، آسان نمود تا آن كه مرا در ورطه آن افكند. پس بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرست و آن را بر من بيامرز ، اى بهترينِ آمرزندگان!
[۷۰ . ] بار خدايا! از تو آمرزش مى خواهم براى هر آن گناهى كه علم تو ، آن را در من و بر من تا آخر عمرم جارى ساخت، براى همه گناهانم، از اوّل تا به آخرِ آنها، عمد و غير عمدش، اندك و بسيارش، ريز و درشتش، قديم و جديدش، پنهان و آشكارش، و براى همه گناهانى كه من ، مرتكب آنها شدم [از تو آمرزش مى خواهم] و به درگاهت توبه مى كنم، و از تو مسئلت دارم كه بر محمّد و خاندان محمّد ، درود فرستى و همه حقّ و حقوقى را كه بندگان بر گردن من دارند و تو آنها را بر شمردى ، بر من بيامرزى؛ زيرا بندگانت را بر من ، حقوقى است كه [به جا نياوردم و ادا ننمودم و] گروگان آنها هستم . همه اينها را بر من بيامرز ، هر گونه كه خود مى خواهى و هر زمان كه مى خواهى، اى مهربان ترينِ مهربانان!


نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد چهارم
248

۲۹۰۴.عنه عليه السلامـ مِمّا كانَ يَقولُهُ في سَحَرِ كُلِّ لَيلَةٍ وبَعدَ رَكعَتَيِ الفَجرِ ـ: اللّهُمَّ إنّي أستَغفِرُكَ مِمّا تُبتُ إلَيكَ مِنهُ ثُمَّ عُدتُ فيهِ ، وأستَغفِرُكَ لِما أرَدتُ بِهِ وَجهَكَ فَخالَطَني فيهِ ما لَيسَ لَكَ ، وأستَغفِرُكَ لِلنِّعَمِ الَّتي مَنَنتَ بِها عَلَيَّ فَقَويتُ بِها عَلى معاصيكَ ، أستَغفِرُ اللّهَ الَّذي لا إلهَ إلّا هُوَ الحَيُّ القَيّومُ ، عالِمُ الغَيبِ وَالشَّهادَةِ الرَّحمنُ الرَّحيمُ ، لِكُلِّ ذَنبٍ أذنَبتُهُ ، ولِكُلِّ مَعصِيَةٍ ارتَكَبتُها .
اللّهُمَّ ارزُقني عَقلاً كامِلاً ، وعَزما ثاقِبا ۱ ، ولُبّا ۲ راجِحا ، وقَلبا زَكِيّا ۳ ، وعِلما كَثيرا ، وأدَبا بارِعا ، وَاجعَل ذلِكَ كُلَّهُ لي ، ولا تَجعَلهُ عَلَيَّ ، بِرَحمَتِكَ يا أرحَمَ الرّاحِمينَ . ۴

۲۹۰۵.البلد الأمين :كانَ عَلِيٌّ عليه السلام يَستَغفِرُ سَبعينَ مَرَّةً في سَحَرِ كُلِّ لَيلَةٍ بِعَقِبِ رَكعَتَيِ الفَجرِ :
[ ۱.] اللّهُمَّ إنّي اُثني عَلَيكَ بِمَعونَتِكَ عَلى ما نِلتُ بِهِ الثَّناءَ عَلَيكَ ، واُقِرُّ لَكَ عَلى نَفسي بِما أنتَ أهلُهُ ، وَالمُستَوجِبُ لَهُ في قَدرِ فَسادِ نِيَّتي وضَعفِ يَقيني .
اللّهُمَّ نِعمَ الإِلهُ أنتَ ، ونِعمَ الرَّبُّ أنتَ ، وبِئسَ المَربوبُ أنَا ، ونِعمَ المَولى أنتَ ، وبِئسَ العَبدُ أنَا ، ونِعمَ المالِكُ أنتَ ، وبِئسَ المَملوكُ أنَا ، فَكَم قَد أذنَبتُ فَعَفَوتَ عَن ذَنبي ، وكَم قَد أجرَمتُ فَصَفَحتَ عَن جُرمي ، وكَم قَد أخطَأتُ فَلَم تُؤاخِذني ، وكَم قَد تَعَمَّدتُ فَتَجاوَزتَ عَنّي ، وكَم قَد عَثَرتُ فَأَقَلتَني عَثرَتي ولَم تَأخُذني عَلى غِرَّتي ، فَأَنَا الظّالِمُ لِنَفسي ، المُقِرُّ بِذَنبي ، المُعتَرِفُ بِخَطيئَتي ، فَيا غافِرَ الذُّنوبِ أستَغفِرُكَ لِذَنبي ، وأستَقيلُكَ لِعَثرَتي ، فَأَحسِن إجابَتي ، فَإِنَّكَ أهلُ الإِجابَةِ ، وأهلُ التَّقوى ، وأهلُ المَغفِرَةِ .
[ ۲.] اللّهُمَّ إنّي أستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ قَوِيَ بَدَني عَلَيهِ بِعافِيَتِكَ ، أو نالَتهُ قُدرَتي بِفَضلِ نِعمَتِكَ ، أو بَسَطتُ إلَيهِ يَدي بِتَوسِعَةِ رِزقِكَ ، أوِ احتَجَبتُ فيهِ مِنَ النّاسِ بِسِترِكَ ، أوِ اتَّكَلتُ فيهِ عِندَ خَوفي مِنهُ عَلى أناتِكَ ، ووَثِقتُ مِن سَطوَتِكَ عَلَيَّ فيهِ بِحِلمِكَ ، وعَوَّلتُ فيهِ عَلى كَرَمِ عَفوِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَدعو إلى غَضَبِكَ ، أو يُدني مِن سَخَطِكَ ، أو يَميلُ بي إلى ما نَهَيتَني عَنهُ ، أو يَنأى بي ۵ عَمّا دَعَوتَني إلَيهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ استَمَلتُ إلَيهِ أحَدا مِن خَلقِكَ بِغَوايَتي ، أو خَدَعتُهُ بِحيلَتي ، فَعَلَّمتُهُ مِنهُ ما جَهِلَ ، وعَمَّيتُ عَلَيهِ مِنهُ ما عَلِمَ ، ولَقيتُكَ غَدا بِأَوزاري وأوزارٍ مَعَ أوزاري ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِهِ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَدعو إلَى الغَيِّ ۶ ، ويُضِلُّ عَنِ الرُّشدِ ، ويُقِلُّ الرِّزقَ ، ويَمحَقُ التَّلدَ ۷ ، ويُخمِلُ الذِّكرَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ أتعَبتُ فيهِ جَوارِحي في لَيلي ونَهاري ، وقَدِ استَتَرتُ مِن عِبادِكَ بِسِتري ، ولا سِترَ إلّا ما سَتَرتَني ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ رَصَدَني فيهِ أعدائي لِهَتكي ، فَصَرَفتَ كَيدَهُم عَنّي ، ولَم تُعِنهُم عَلى فَضيحَتي ، كَأَنّي لَكَ وَلِيٌّ ، فَنَصَرتَني ، وإلى مَتى يا رَبِّ أعصي فَتُمهِلُني ، وطالَما عَصَيتُكَ فَلَم تُؤاخِذني ، وسَأَلتُكَ عَلى سوءِ فِعلي فَأَعطَيتَني ، فَأَيُّ شُكرٍ يَقومُ عِندَكَ بِنِعمَةٍ مِن نِعَمِكَ عَلَيَّ ! فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ قَدَّمتُ إلَيكَ فيهِ تَوبَتي ، ثُمَّ واجَهتُ بِتَكَرُّمِ قَسَمي بِكَ ۸ ، وأشهَدتُ عَلى نَفسي بِذلِكَ أولِياءَكَ مِن عِبادِكَ أنّي غَيرُ عائِدٍ إلى مَعصِيَتِكَ ، فَلَمّا قَصَدَني بِكَيدِهِ الشَّيطانُ ، ومالَ بي إلَيهِ ۹ الخِذلانُ ، ودَعَتني نَفسي إلَى العِصيانِ ، استَتَرتُ حَياءً مِن عِبادِكَ ، جُرأَةً مِنّي عَلَيكَ ، وأنَا أعلَمُ أنَّهُ لا يَكُنُّني مِنكَ سِترٌ ولا بابٌ ، ولا يَحجُبُ نَظَرَكَ إلَيَّ حِجابٌ ، فَخالَفتُكَ فِي المَعصِيَةِ إلى ما نَهَيتَني عَنهُ ، ثُمَّ كَشَفتَ السِّترَ عَنّي ، وساوَيتُ أولِياءَكَ كَأَنّي لَم أزَل لَكَ طائِعا ، وإلى أمرِكَ مُسارِعا ، ومِن وَعيدِكَ فازِعا ، فَلَبَّستُ عَلى عِبادِكَ ، ولا يَعرِفُ بِسيرَتي غَيرُكَ ، فَلَم تَسِمني بِغَيرِ سِمَتِهِم ، بَل أسبَغتَ عَلَيَّ مِثلَ نِعَمِهِم ، ثُمَّ فَضَّلتَني في ذلِكَ عَلَيهِم ، كَأَنّي عِندَكَ في دَرَجَتِهِم ، وما ذلِكَ إلّا بِحِلمِكَ وفَضلِ نِعمَتِكَ ، فَلَكَ الحَمدُ مَولايَ ، فَأَسأَ لُكَ يا اللّهُ كَما سَتَرتَهُ عَلَيَّ فِي الدُّنيا ، ألّا تَفضَحَني بِهِ فِي القِيامَةِ ، يا أرحَمَ الرّاحِمينَ .
[ ۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ سَهِرتُ لَهُ لَيلي فِي التَّأَنّي لِاءِتيانِهِ ، وَالتَّخَلُّصِ إلى وُجودِهِ ، حَتّى إذا أصبَحتُ تَخَطَّأتُ إلَيكَ بِحِليَةِ الصّالِحينَ ، وأنَا مُضمِرٌ خِلافَ رِضاكَ يا رَبَّ العالَمينَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ ظَلَمتُ بِسَبَبِهِ وَلِيّا مِن أولِيائِكَ ، أو نَصَرتُ بِهِ عَدُوّا مِن أعدائِكَ ، أو تَكَلَّمتُ فيهِ بِغَيرِ مَحَبَّتِكَ ، أو نَهَضتُ فيهِ إلى غَيرِ طاعَتِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ نَهَيتَني عَنهُ فَخالَفتُكَ إلَيهِ ، أو حَذَّرتَني إيّاهُ فَأَقَمتُ عَلَيهِ ، أو قَبَّحتَهُ لي فَزَيَّنتُهُ لِنَفسي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ نَسيتُهُ فَأَحصَيتَهُ ، وتَهاوَنتُ بِهِ فَأَثبَتَّهُ ، وجاهَرتُكَ ۱۰ فيهِ فَسَتَرتَهُ عَلَيَّ ، ولَو تُبتُ إلَيكَ مِنهُ لَغَفَرتَهُ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ تَوَقَّعتُ فيهِ قَبلَ انقِضائِهِ تَعجيلَ العُقوبَةِ ، فَأَمهَلتَني وأدلَيتَ عَلَيَّ سِترا ، فَلَم آلُ ۱۱ في هَتكِهِ عَنّي جَهدا ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۴ .] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَصرِفُ عَنّي رَحمَتَكَ ، أو يُحِلُّ بي نَقِمَتَكَ ، أو يَحرِمُني كَرامَتَكَ ، أو يُزيلُ عَنّي نِعمَتَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يورِثُ الفَناءَ ، أو يُحِلُّ البَلاءَ ، أو يُشمِتُ الأَعداءَ ، أو يَكشِفُ الغِطاءَ ، أو يَحبِسُ قَطرَ السَّماءِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ عَيَّرتُ بِهِ أحَدا مِن خَلقِكَ ، أو قَبَّحتُهُ مِن فِعلِ أحَدٍ مِن بَرِيَّتِكَ ، ثُمَّ تَقَحَّمتُ عَلَيهِ وَانتَهَكتُهُ ، جُرأَةً مِنّي عَلى مَعصِيَتِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ تُبتُ إلَيكَ مِنهُ ، وأقدَمتُ عَلى فِعلِهِ ، فَاستَحيَيتُ مِنكَ وأنَا عَلَيهِ ، ورَهِبتُكَ وأنَا فيهِ ، ثُمَّ استَقَلتُكَ مِنهُ وعُدتُ إلَيهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ ثَوَّرَكَ عَلَيَّ ۱۲ ، ووَجَبَ في فِعلي بِسَبَبِ عَهدٍ عاهَدتُكَ عَلَيهِ ، أو عَقدٍ عَقَدتُهُ لَكَ ، أو ذِمَّةٍ آلَيتُ بِها مِن أجلِكَ لِأَحَدٍ مِن خَلقِكَ ، ثُمَّ نَقَضتُ ذلِكَ مِن غَيرِ ضَرورَةٍ لِرَغبَتي فيهِ ، بَلِ استَزَلَّني عَنِ الوَفاءِ بِهِ البَطَرُ ۱۳ ، وَاستَحَطَّني عَن رِعايَتِهِ الأَشَرُ ۱۴ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۱۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ لَحِقَني بِسَبَبِ نِعمَةٍ أنعَمتَ بِها عَلَيَّ ، فَقَويتُ بِها عَلى مَعصِيَتِكَ ، وخالَفتُ بِها أمرَكَ ، وقَدِمتُ بِها عَلى وَعيدِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ قَدَّمتُ فيهِ شَهوَتي عَلى طاعَتِكَ ، وآثَرتُ فيهِ مَحَبَّتي عَلى أمرِكَ ، وأرضَيتُ نَفسي فيهِ بِسَخَطِكَ ، إذ رَهَّبتَني مِنهُ بِنَهيِكَ ، وقَدَّمتَ إلَيَّ فيهِ بِإِعذارِكَ ، وَاحتَجَجتَ عَلَيَّ فيهِ بِوَعيدِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ عَلِمتُهُ مِن نَفسي ، أو نَسيتُهُ أو ذَكَرتُهُ ، أو تَعَمَّدتُهُ أو أخطَأتُ ، فيما لا أشُكُّ أنَّكَ سائِلي عَنهُ ، وأنَّ نَفسي بِهِ مُرتَهَنَةٌ لَدَيكَ ، وإن كُنتُ قَد نَسيتُهُ وغَفَلتُ عَنهُ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ واجَهتُكَ بِهِ ، وقَد أيقَنتُ أنَّكَ تَراني عَلَيهِ ، واُغفِلتُ أن أتوبَ إلَيكَ مِنهُ ، واُنسيتُ أن أستَغفِرَكَ لَهُ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ دَخَلتُ فيهِ بِحُسنِ ظَنّي بِكَ ألّا تُعَذِّبَني عَلَيهِ ، ورَجَوتُكَ لِمَغفِرَتِهِ فَأَقدَمتُ عَلَيهِ ، وقَد عَوَّلَت نَفسي عَلى مَعرِفَتي بِكَرَمِكَ ، ألّا تَفضَحَني بَعدَ أن سَتَرتَهُ عَلَيَّ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ استَوجَبتُ مِنكَ بِهِ رَدَّ الدُّعاءِ ، وحِرمانَ الإِجابَةِ ، وخَيبَةَ الطَّمَعِ ، وَانفِساخَ الرَّجاءِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُعقِبُ الحَسرَةَ ، ويورِثُ النَّدامَةَ ، ويَحبِسُ الرِّزقَ ، ويَرُدُّ الدُّعاءَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يورِثُ الأَسقامَ وَالفَناءَ ، ويوجِبُ النِّقَمَ وَالبَلاءَ ، ويَكونُ فِي القِيامَةِ حَسرَةً ونَدامَةً ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ مَدَحتُهُ بِلِساني ، أو أضمَرَهُ جَناني ، أو هَشَّت ۱۵ إلَيهِ نَفسي ، أو أتَيتُهُ بِفَعالي ، أو كَتَبتُهُ بِيَدي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ خَلَوتُ بِهِ في لَيلٍ أو نَهارٍ ، وأرخَيتَ عَلَيَّ فيهِ الأَستارَ ، حَيثُ لا يَراني إلّا أنتَ يا جَبّارُ ، فَارتابَت فيهِ نَفسي ، ومَيَّزتُ بَينَ تَركِهِ لِخَوفِكَ وَانتِهاكِهِ لِحُسنِ الظَّنِّ بِكَ ، فَسَوَّلَت لي نَفسِيَ الإِقدامَ عَلَيهِ ، فَواقَعتُهُ وأنَا عارِفٌ بِمَعصِيَتي فيهِ لَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۲۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ استَقلَلتُهُ أوِ استَكثَرتُهُ ، أوِ استَعظَمتُهُ أوِ استَصغَرتُهُ ، أو وَرَّطَني جَهلي فيهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ مالَأتُ ۱۶ فيهِ عَلى أحَدٍ مِن خَلقِكَ ، أو أسَأتُ بِسَبَبِهِ إلى أحَدٍ مِن بَرِيَّتِكَ ، أو زَيَّنَتهُ لي نَفسي ، أو أشَرتُ بِهِ إلى غَيري ، أو دَلَلتُ عَلَيهِ سِوايَ ، أو أصرَرتُ عَلَيهِ بِعَمدي ، أو أقَمتُ عَلَيهِ بِجَهلي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ خُنتُ فيهِ أمانَتي ، أو بَخَستُ بِفِعلِهِ نَفسي ، أو أخطَأتُ بِهِ عَلى بَدَني ، أو آثَرتُ فيهِ شَهَواتي ، أو قَدَّمتُ فيهِ لَذّاتي ، أو سَعَيتُ فيهِ لِغَيري ، أوِ استَغوَيتُ إلَيهِ مَن تابَعَني ، أو كاثَرتُ فيهِ مَن مَنَعَني ، أو قَهَرتُ عَلَيهِ مَن غالَبَني ، أو غَلَبتُ عَلَيهِ بِحيلَتي ، أوِ استَزَلَّني إلَيهِ مَيلي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ استَعَنتُ عَلَيهِ بِحيلَةٍ تُدني مِن غَضَبِكَ ، أوِ استَظهَرتُ بِنَيلِهِ عَلى أهلِ طاعَتِكَ ، أوِ استَمَلتُ بِهِ أحَدا إلى مَعصِيَتِكَ ، أو راءَيتُ فيهِ عِبادَكَ ، أو لَبَّستُ عَلَيهِم بِفِعالي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ كَتَبتَهُ عَلَيَّ بِسَبَبِ عُجبٍ كانَ مِنّي بِنَفسي ، أو رِياءٍ ، أو سُمعَةٍ ، أو خُيَلاءَ ، أو فَرَحٍ ، أو حِقدٍ ، أو مَرَحٍ ، أو أشَرٍ ، أو بَطَرٍ ، أو حَمِيَّةٍ ، أو عَصَبِيَّةٍ ، أو رِضا ، أو سَخَطٍ ، أو سَخاءٍ ، أو شُحٍّ ، أو ظُلمٍ ، أو خِيانَةٍ ، أو سَرِقَةٍ ، أو كَذِبٍ ، أو نَميمَةٍ ، أو لَهوٍ ، أو لَعِبٍ ، أو نَوعٍ مِمّا يُكتَسَبُ بِمِثلِهِ الذُّنوبُ ، ويَكونُ فِي اجتِراحِهِ العَطَبُ ۱۷ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ سَبَقَ في عِلمِكَ أنّي فاعِلُهُ ، بِقُدرَتِكَ الَّتي قَدَرتَ بِها عَلى كُلِّ شَيءٍ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ رَهِبتُ فيهِ سِواكَ ، أو عادَيتُ فيهِ أولِياءَكَ ، أو والَيتُ فيهِ أعداءَكَ ، أو خَذَلتُ فيهِ أحِبّاءَكَ ، أو تَعَرَّضتُ فيهِ لِشَيءٍ مِن غَضَبِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ تُبتُ إلَيكَ مِنهُ ، ثُمَّ عُدتُ فيهِ ، ونَقَضتُ العَهدَ فيما بَيني وبَينَكَ جُرأَةً مِنّي عَلَيكَ ، لِمَعرِفَتي بِكَرَمِكَ وعَفوِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ أدناني مِن عَذابِكَ ، أو نَآني ۱۸ عَن ثَوابِكَ ، أو حَجَبَ عَنّي رَحمَتَكَ ، أو كَدَّرَ عَلَيَّ نِعمَتَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ حَلَلتُ بِهِ عَقدا شَدَدتَهُ ، أو حَرَمتُ بِهِ نَفسي خَيرا وَعَدتَني بِهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۳۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ ارتَكَبتُهُ بِشُمولِ عافِيَتِكَ ، أو تَمَكَّنتُ مِنهُ بِفَضلِ نِعمَتِكَ ، أو قَويتُ عَلَيهِ بِسابِغِ رِزقِكَ ، أو خَيرٍ أرَدتُ بِهِ وَجهَكَ ، فَخالَطَني فيهِ وشارَكَ فِعلي ما لا يَخلُصُ لَكَ ، أو وَجَبَ عَلَيَّ ما أرَدتُ بِهِ سِواكَ ، فَكَثيرٌ ما يَكونُ كَذلِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ دَعَتنِي الرُّخصَةُ فَحَلَّلتُهُ لِنَفسي ، وهُوَ فيما عِندَكَ مُحَرَّمٌ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ خَفِيَ عَن خَلقِكَ ، ولَم يَعزُب عَنكَ ، فَاستَقَلتُكَ مِنهُ فَأَقَلتَني ، ثُمَّ عُدتُ فيهِ فَسَتَرتَهُ عَلَيَّ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ خَطَوتُ إلَيهِ بِرِجلي ، أو مَدَدتُ إلَيهِ يَدي ، أو تَأَمَّلَهُ بَصري ، أو أصغَيتُ إلَيهِ بِسَمعي ، أو نَطَقَ بِهِ لِساني ، أو أنفَقتُ فيهِ ما رَزَقتَني ، ثُمَّ استَرزَقتُكَ عَلى عِصياني فَرَزَقتَني ، ثُمَّ استَعَنتُ بِرِزقِكَ عَلى مَعصِيَتِكَ فَسَتَرتَ عَلَيَّ ، ثُمَّ سَأَلتُكَ الزِّيادَةَ فَلَم تُخَيِّبني ، وجاهَرتُكَ فيهِ فَلَم تَفضَحني ، فَلا أزالُ مُصِرّا عَلى مَعصِيَتِكَ ، ولا تَزالُ عائِدا عَلَيَّ بِحِلمِكَ ومَغفِرَتِكَ ، يا أكرَمَ الأَكرَمينَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يوجِبُ عَلَيَّ صَغيرُهُ أليمَ عَذابِكَ ، ويُحِلُّ بي كَبيرُهُ شَديدَ عِقابِكَ ، وفي إتيانِهِ تَعجيلُ نَقِمَتِكَ ، وفِي الإِصرارِ عَلَيهِ زَوالُ نِعمَتِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ لَم يَطَّلِع عَلَيهِ أحَدٌ سِواكَ ، ولا عَلِمَهُ أحَدٌ غَيرُكَ ، ولا يُنجيني مِنهُ إلّا حِلمُكَ ، ولا يَسَعُهُ إلّا عَفوُكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُزيلُ النِّعَمَ ، أو يُحِلُّ النِّقَمَ ، أو يُعَجِّلُ العَدَمَ ، أو يُكثِرُ النَّدَمَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَمحَقُ الحَسَناتِ ، ويُضاعِفُ السَّيِّئاتِ ، ويُعَجِّلُ النَّقِماتِ ، ويُغضِبُكَ يا رَبَّ السَّماواتِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ أنتَ أحَقُّ بِمَعرِفَتِهِ إذ كُنتَ أولى بِسُترَتِهِ ، فَإِنَّكَ أهلُ التَّقوى وأهلُ المَغفِرَةِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ تَجَهَّمتُ ۱۹ فيهِ وَلِيّا مِن أولِيائِكَ ، مُساعَدَةً فيهِ لِأَعدائِكَ ، أو مَيلاً مَعَ أهلِ مَعصِيَتِكَ عَلى أهلِ طاعَتِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۴۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ ألبَسَني كِبرَةً ۲۰ ، وَانهِماكي فيهِ ذِلَّةً ، أو آيَسَني مِن وُجودِ رَحمَتِكَ ، أو قَصَّرَ بِيَ اليَأسُ عَنِ الرُّجوعِ إلى طاعَتِكَ ، لِمَعرِفَتي بِعَظيمِ جُرمي وسوءِ ظَنّي بِنَفسي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ أورَدَنِي الهَلَكَةَ لَولا رَحمَتُكَ ، وأحَلَّني دارَ البَوارِ لَولا تَغَمُّدُكَ ، وسَلَكَ بي سَبيلَ الغَيِّ لَولا رُشدُكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ ألهاني عَمّا هَدَيتَني إلَيهِ ، أو أمَرتَني بِهِ أو نَهَيتَني عَنهُ ، أو دَلَلتَني عَلَيهِ فيما فيهِ الحَظُّ لي لِبُلوغِ رِضاكَ ، وإيثارِ مَحَبَّتِكَ ، وَالقُربِ مِنكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَرُدُّ عَنكَ دُعائي ، أو يَقطَعُ مِنكَ رَجائي ، أو يُطيلُ في سَخَطِكَ عَنائي ، أو يُقَصِّرُ عِندَكَ أمَلي ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُميتُ القَلبَ ، ويُشعِلُ الكَربَ ۲۱ ، ويُرضِي الشَّيطانَ ، ويُسخِطُ الرَّحمنَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُعقِبُ اليَأسَ مِن رَحمَتِكَ ، وَالقُنوطَ مِن مَغفِرَتِكَ ، وَالحِرمانَ مِن سَعَةِ ما عِندَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ مَقَتُّ نَفسي عَلَيهِ إجلالاً لَكَ ، فَأَظهَرتُ لَكَ التَّوبَةَ فَقَبِلتَ ، وسَأَلتُكَ العَفوَ فَعَفَوتَ ، ثُمَّ مالَ بِيَ الهَوى إلى مُعاوَدَتِهِ طَمَعا في سَعَةِ رَحمَتِكَ وكَريمِ عَفوِكَ ، ناسِيا لِوَعيدِكَ ، راجِيا لِجَميلِ وَعدِكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يورِثُ سَوادَ الوُجوهِ ، يَومَ تَبيَضُّ وُجوهُ أولِيائِكَ وتَسوَدُّ وُجوهُ أعدائِكَ ، إذ أقبَلَ «بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ يَتَلَـوَمُونَ» ۲۲ ، فَقيلَ لَهُم : «لَا تَخْتَصِمُواْ لَدَىَّ وَ قَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُم بِالْوَعِيدِ» ۲۳ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَدعو إلَى الكُفرِ ، ويُطيلُ الفِكرَ ، ويورِثَ الفَقرَ ، ويَجلِبُ العُسرَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُدنِي الآجالَ ، ويَقطَعُ الآمالَ ، ويَبتُرُ الأَعمارَ ، فُهتُ بِهِ أو صَمَتُّ عَنهُ ، حَياءً مِنكَ عِندَ ذِكرِهِ ، أو أكنَنتُهُ في صَدري ، أو عَلِمتَهُ مِنّي ، فَإِنَّكَ تَعلَمُ السِّرَّ وأخفى ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۵۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يَكونُ فِي اجتِراحِهِ قَطعُ الرِّزقِ ، ورَدُّ الدُّعاءِ ، وتَواتُرُ البَلاءِ ، ووُرودُ الهُمومِ ، وتَضاعُفُ الغُمومِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يُبَغِّضُني إلى عِبادِكَ ، ويُنَفِّرُ عَنّي أولِياءَكَ ، أو يوحِشُ مِنّي أهلَ طاعَتِكَ ، لِوَحشَةِ المَعاصي ، ورُكوبِ الحَوبِ ۲۴ ، وكَآبَةِ الذُّنوبِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۱.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ دَلَّستُ بِهِ مِنّي ما أظهَرتَهُ ، أو كَشَفتُ عَنّي بِهِ ما سَتَرتَهُ ، أو قَبَّحتُ بِهِ مِنّي ما زَيَّنتَهُ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۲.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ لا يُنالُ بِهِ عَهدُكَ ، ولا يُؤمَنُ مَعَهُ غَضَبُكَ ، ولا تَنزِلُ مَعَهُ رَحمَتُكَ ، ولا تَدومُ مَعَهُ نِعمَتُكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۳.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ استَخفَيتُ لَهُ ضَوءَ النَّهارِ مِن عِبادِكَ ، وبارَزتُ بِهِ في ظُلمَةِ اللَّيلِ جُرأَةً مِنّي عَلَيكَ ، عَلى أنّي أعلَمُ أنَّ السِّرَّ عِندَكَ عَلانِيَةٌ ، وأنَّ الخَفِيَّةَ عِندَكَ بارِزَةٌ ، وأنَّهُ لَن يَمنَعَني مِنكَ مانِعٌ ، ولا يَنفَعُني ۲۵ عِندَكَ نافِعٌ ، مِن مالٍ وبَنينَ ، إلّا أن أتَيتُكَ بِقَلبٍ سَليمٍ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۴.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ يورِثُ النِّسيانَ لِذِكرِكَ ، ويُعقِبُ الغَفلَةَ عَن تَحذيرِكَ ، أو يُمادي فِي الأَمنِ مِن مَكرِكَ ، أو يُطمِعُ في طَلَبِ الرِّزقِ مِن عِندِ غَيرِكَ ، أو يُؤيِسُ مِن خَيرِ ما عِندَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۵.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ لَحِقَني بِسَبَبِ عَتبي عَلَيكَ فِي احتِباسِ الرِّزقِ عَنّي ، وإعراضي عَنكَ ومَيلي إلى عِبادِكَ بِالاِستِكانَةِ ۲۶ لَهُم وَالتَّضَرُّعِ إلَيهِم ، وقَد أسمَعتَني قَولَكَ في مُحكَمِ كِتابِكَ «فَمَا اسْتَكَانُواْ لِرَبِّهِمْ وَ مَا يَتَضَرَّعُونَ» ۲۷ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۶.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ لَزِمَني بِسَبَبِ كُربَةٍ استَعَنتُ عِندَها بِغَيرِكَ ، أوِ استَبدَدتُ بِأَحَدٍ فيها دونَكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۷.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ حَمَلَني عَلَى الخَوفِ مِن غَيرِكَ ، أو دَعاني إلَى التَّواضُعِ لِأَحَدٍ مِن خَلقِكَ ، أوِ استَمالَني إلَيهِ الطَّمَعُ فيما عِندَهُ ، أو زَيَّنَ لي طاعَتَهُ في مَعصِيَتِكَ استِجرارا لِما في يَدِهِ ، وأنَا أعلَمُ بِحاجَتي إلَيكَ ، لا غِنى لي عَنكَ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۸.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ مَدَحتُهُ بِلِساني ، أو هَشَّت إلَيهِ نَفسي ، أو حَسَّنتُهُ بِفَعالي ، أو حَثَثتُ عَلَيهِ بِمَقالي ، وهُوَ عِندَكَ قَبيحٌ تُعَذِّبُني عَلَيهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۶۹.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ مَثَّلَتهُ فِيَّ نَفسِي استِقلالاً لَهُ ، وصَوَّرَت لِي استِصغارَهُ ، وهَوَّنَت عَلَيَّ الاِستِخفافَ بِهِ حَتّى أورَطَتني ۲۸ فيهِ ، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وَاغفِرهُ لي يا خَيرَ الغافِرينَ .
[ ۷۰.] اللّهُمَّ وأستَغفِرُكَ لِكُلِّ ذَنبٍ جَرى بِهِ عِلمُكَ ، فِيَّ وعَلَيَّ إلى آخِرِ عُمُري بِجَميعِ ذُنوبي لِأَوَّلِها وآخِرِها ، وعَمدِها وخَطَئِها ، وقَليلِها وكَثيرِها ، ودَقيقِها وجَليلِها ، وقَديمِها وحَديثِها ، وسِرِّها وعَلانِيَتِها ، وجَميعِ ما أنَا مُذنِبُهُ ، وأتوبُ إلَيكَ ، وأسأَ لُكَ أن تُصَلِّيَ عَلى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ ، وأن تَغفِرَ لي جَميعَ ما أحصَيتَ مِن مَظالِمِ العِبادِ قِبَلي ، فَإِنَّ لِعِبادِكَ عَلَيَّ حُقوقا أنَا مُرتَهَنٌ بِها ، تَغفِرُها لي كَيفَ شِئتَ وأنّى شِئتَ ، يا أرحَمَ الرّاحِمينَ . ۲۹

1.الثَّاقِبُ : المُضيء (تاج العروس : ج ۱ ص ۳۳۹ «ثقب») .

2.اللُّبُّ : العقل (الصحاح : ج ۱ ص ۲۱۶ «لبب») .

3.في المصدر : «ذكيا» ، والتصويب من بحار الأنوار .

4.المصباح للكفعمي : ص ۹۲ ، بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۳۲۵ ح ۱۴ ؛ شرح نهج البلاغة : ج ۶ ص ۱۹۷ نحوه وليس فيه ذيله من «أستغفر اللّه الذي» .

5.ينآني : يُبعِدني (اُنظر : لسان العرب : ج ۱۵ ص ۳۰۰ «نأى») . وفي بحار الأنوار : «ينأى بي» .

6.الغَيُّ : الضلال والانهماك في الباطل (النهاية : ج ۳ ص ۳۹۷ «غوا») .

7.التَّلْدُ والتُّلْدُ : ما وُلد عندك من مالك أو نُتج (لسان العرب : ج ۳ ص ۹۹ «تلد») . وفي بحار الأنوار : «يمحو البركة» بدل «يمحق التلد» .

8.«بتكرّم قسمي بك» أي بتنزّهي عن الذنب مقرونا بقسمي وحلفي بك ، يقال : تكرَّم عنه أي تنزَّه أو بإظهار الكرم والجود من الناس وتكلُّفهما بترك الذنب مقرونا بالقسم ، يقال : تكرَّم أي تكلَّف الكرم أو بتكلُّف إظهار كرامة الاسم عنده حيث حلف به ، ولا يبعد أن يكون : «يتكرَّر» بالراءين (بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۳۳۶) .

9.«مال إليه» أي إلى الشيطان أو العصيان ، والأوّل أظهر . والخذلان أي خذلانك وسلبك التوفيق مني (بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۳۳۶) .

10.في بحار الأنوار : «جاهرت به» بدل «جاهرتك فيه» .

11.ما ألوتُ جهدا ، أي لم أدع جهدا ، وما ألوتُ الشيء : ما تركتهُ (تاج العروس : ج ۱۹ ص ۱۶۴ «ألو») .

12.«ثوَّرك عليّ» أي هيَّجك وأغضبك ، ولعلّ الأظهر : تورَّك . قال الفيروزآبادي : «تورَّك بالمكان : أقام ، وعلى الأمر : قدر ، وورَّكه توريكا : أوجبه ، والذنب عليه : حمله» (بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۳۳۶) .

13.البَطَرُ : الطغيان عند النعمة وطول الغِنى (النهاية : ج ۱ ص ۱۳۵ «بطر») .

14.الأشرُ : البَطَرُ ، وقيل : أشدّ البطر (النهاية : ج ۱ ص ۵۱ «أشر») .

15.هَشَّ لهذا الأمر : إذا فرح به واستبشر (النهاية : ج ۵ ص ۲۶۴ «هشش») .

16.مالأت : ساعدت أو عاونت (اُنظر تاج العروس : ج ۱ ص ۲۵۳ «ملأ») .

17.العَطَبُ : الهلاك (النهاية : ج ۳ ص ۲۵۶ «عطب») .

18.نآني : أبعدني (اُنظر : لسان العرب : ج ۱۵ ص ۳۰۰ «نأى») .

19.يتجهَّمُني : أي يلقاني بالغلظة والوجه الكريه (النهاية : ج ۱ ص ۳۲۳ «جهم») .

20.الكِبْرَةُ : كَالكِبْرِ ، التأنيث للمبالغة (لسان العرب : ج ۵ ص ۱۲۹ «كبر») .

21.الكَرْبُ : الحُزنُ والغمّ الذي يأخذ بالنفس (تاج العروس : ج ۲ ص ۳۶۶ «كرب») .

22.القلم : ۳۰ .

23.ق : ۲۸ .

24.الحَوبُ : الإثم وتُفتح الحاء وتُضمّ (النهاية : ج ۱ ص ۴۵۵ «حوب») .

25.في المصدر : «يسعني» ، وما في المتن أثبتناه من بحار الأنوار .

26.استكانَ : خَضَعَ وذلّ (تاج العروس : ج ۱۸ ص ۲۸۹ «سكن») .

27.المؤمنون : ۷۶ .

28.وَرَطَ : إذا وقع في بليّة يعسر المخرج منها (النهاية : ج ۵ ص ۱۷۴ «ورط») .

29.البلد الأمين : ص ۳۸ ، بحار الأنوار : ج ۸۷ ص ۳۲۶ ح ۱۶ .

  • نام منبع :
    نهج الذكر - با ترجمه فارسي - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    رسول افقي، حميد رضا شيخي
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    02/01/1387
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5224
صفحه از 608
پرینت  ارسال به