55
میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی

قرآنی اشاره کرده و سپس روش‌شناسی او را بررسی می‌کنیم.

زندگی‌نامه

ایزوتسو در ۴ می‌۱۹۱۴م در توکیو متولد شد؛ جایی که پدر او استاد مکتب ذن بوداییسم بود. ایزوتسو در اوان کودکی با مکتب ذن بوداییسم آشنا شد و علاقهٔ او به مطالعات اسلامی در سال‌های دبیرستان شکل گرفت. او به طور منظم به مسجد و مرکز اسلامی ترکیه در توکیو رفت و آمد داشت و زبان ترکی و عربی را در آنجا فرا گرفت (مهم است اشاره کنیم که نخستین معلم‌های او در اسلام، ترک‌های تاتار بودند که پس از انقلاب بولشویک‌ها از روسیه فرار کرده بودند). یکی از معلمین مهم او دانشمند و انقلابی مشهور مسلمان، موسی کاراللّه بیگیف بود که ایزوتسو با او الکتاب سیبویه و الصحیح مسلم و همچنین متون عربی کلاسیک و شعر جاهلی را مطالعه کرد. کشف گستره تأثیر موسی کاراللّه بر روی ایزوتسو نیازمند مطالعات بیشتری است. ایزوتسو ادبیات انگلیسی را در دانشگاه کیو خواند و در ۱۹۴۲م کار خود را به‌عنوان متخصص زبان‌‌های شرقی در مؤسسه دانشگاهی مطالعات فرهنگی و زبان‌شناختی آغاز کرد. او در سال ۱۹۴۵م رئیس دپارتمان مطالعات عربی شد. در سال ۱۹۵۰م ایزوتسو استادیار شد و در ۱۹۵۴م به درجه استاد تمامی در دانشگاه کیو رسید و تا سال ۱۹۶۸م در آنجا مشغول بود.

پس از آن‌که بورس راکفلر را در ۱۹۵۹م دریافت کرد تا پایان سال ۱۹۶۱م در مصر و لبنان اقامت کرد. او دانشمندان بسیاری از جمله رشید رضا، ابراهیم مدکور، احمد فواد اخوانی و محمد کامل حسین را در آنجا ملاقات کرد. در سال ۱۹۶۲م ویلفرد کانتول اسمیت او را به کانادا دعوت کرد و سپس به‌عنوان استاد مدعو در دانشگاه مک‌گیل تا سال ۱۹۶۹م به همکاری پرداخت. سپس بورس استادی تمام وقت دانشگاه مک‌گیل به وی اعطا شد و تا ۱۹۷۴م در این دانشگاه مشغول به


میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی
54

معناشناختی یک واژه خاص این است که پرسیده شود چه ویژگی‌هایی برای محیط لازم است تا واژه برای معرفی واقعه خاص به‌صورت درست به‌کار رود و ما تنها با تلاش برای پاسخ‌گفتن به چنین پرسشی می‌توانیم به معنای درست یک واژه معین پی ببریم.

لازم به ذکر است که اصطلاح «معنای صحیح» می‌تواند خطرآفرین باشد. مقصود این نیست که برای هر واژه یک معنای واقعی و خاص یا دست‌کم یک معنای دائمی و معتبر وجود دارد. دیدگاه ایزوتسو بر این عقیده مبتنی است که مردم در موقعیت‌های فرهنگی مختلف واژه‌ها را برای تقسیم و طبقه‌بندی واقعیت به شیوه‌های گوناگونی به‌کار می‌گیرند.

ایزوتسو این روش را در فهم متن قرآن و برخی متون کلامی و فلسفی به‌کار برد. آثار او مهم‌ترین پیشینه در کاربست قرآنی این روش است. او تلاش کرد ضمن تحلیلِ معناشناختی، مباحث نظری و کاربردی این روش را در متون اسلامی تبیین کند، از این‌رو، سه فصل نخستین کتاب خداوند و انسان در قرآن را به تطبیق مباحث نظری و کاربردی روش معناشناسی خود با متن قرآن اختصاص داد.۱ همچنین در کتاب مفهوم ایمان در کلام اسلامی بخشی را با عنوان «خاتمه» برای تبیین روش خود قرار داد.۲ او در این دو اثر میان مباحث نظری و کاربردی و رویکردِ درزمانی و همزمانی تمایز ایجاد نکرده است.

درباره ایزوتسو و آثارش

در این بخش، نخست، زندگی، علائق و آثار ایزوتسو در حوزه مطالعات اسلامی و

1.. فصل‌های این کتاب که به این مباحث پرداخته‌اند، عبارتند از: فصل اول: معناشناسی و قرآن؛ فصل دوم: اصطلاحات کلیدی قرآن در تاریخ؛ فصل سوم: ساخت اساسی جهان‌بینی قرآنی.

2.. ایزوتسو، مفهوم ایمان در کلام اسلامی، ص۲۹۵-۳۰۰.

  • نام منبع :
    میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6174
صفحه از 296
پرینت  ارسال به