پرداخته و درباره صدق و کذب این فرمول‌ها بحث می‌کند. در این‌گونه معناشناسی تلاش می‌شود تا با توجه به واقع و جهان خارج درستی یا نادرستی جملات زبان مشخص و حکم به صحت یا عدم صحت آنان شود. تارسکی، معناشناسی منطقی را معرفی صوری گزاره صادق برای جملات یا قواعد زبانی صوری توصیف کرده است.^۱ معناشناسان منطقی از نظریه مطابقت (correspondence theory) در مطالعه معنا بهره می‌برند و اعتقاد دارند که سخن‌گویانِ یک زبان با شرایط و موقعیت محاط بر سخن، میزان مطابقت یا عدم مطابقت آن را با جهان خارج درمی‌یابند. این روش مطالعه معنا را رهیافت ارجاعی (denotational) نیز می‌نامند.^۲

معناشناسی فلسفی

باسابقه‌ترین نوع معناشناسی، معناشناسی فلسفی است که پیشینه آن به یونان باستان و آرای افلاطون باز می‌گردد. بررسی طبیعی یا قراردادی بودن دلالت لفظ بر معنا از نخستین مباحث معناشناسی است که در فلسفه مطرح شد. مباحث دیگری چون وجود ذهنی و عینی، مصداق و مفهوم از مباحثی‌اند که نخستین‌بار در معناشناسی فلسفی مطرح شده‌اند. معناشناسی فلسفی از نظریه‌های معنا بحث می‌کند. این‌که معنا چیست؟ آیا معنا آن است که در ذهن وجود دارد؟ آیا معنا چیزی است که به مدلول مرتبط می‌شود؟ یا اساساً معنا مقوله سوّمی است؟ معناشناس فلسفی بر آن است تا نشان دهد زمانی که یک واژه به‌کار برده می‌شود مخاطب از آن، چه معنایی را درک می‌کند. به بیان دیگر، مسئله اصلی در معناشناسی فلسفی این است که چگونه درباره وجودهای عینی و خارجی باید سخن گفت تا مخاطب آن را درک کند یا رابطه میان مصداق و مفهوم چیست.

معناشناسی جنبه‌های قراردادی معنا که در کلمه‌ها و عبارات یک زبان نمود می‌یابد بررسی می‌شوند. به بیان دیگر، معناشناسی علمی است که بر رابطه میان لفظ و نشانه‌های زبانی با معنا یا رابطه لفظ - به‌عنوان دال - و معنا (مفهوم و مصداق) - به‌عنوان مدلول - تمرکز یافته است و در پی آن است تا روشن کند الفاظ با معانی چه ارتباطی پیدا می‌کنند و چگونه می‌توان به مدلول‌های نشانه‌های زبانی راه یافت. اساساً تولید معنا در زبان چگونه صورت می‌گیرد و تحول معنای زبانی چه فرآیندی دارد. صاحب‌‌نظران دانش معناشناسی در صدد تدوین الگوها و چارچوب‌هایی‌اند تا چگونگی کاربرد نشانه‌های زبانی و کارکرد معنایی آنان را قاعده‌مند سازند؛ بنابراین، معناشناسان در پی کشف سازوکارهای نهفته در کلام دارای روابط میان دال و مدلول و تجزیه و تحلیل آن - بر اساس یک روش دقیق علمی - هستند. بر این اساس، به طور دقیق‌تر معناشناسی «مطالعه علمی معنا» تعریف می‌شود.^۱

گونه‌های معناشناسی

«معناشناسی» در حوزه‌هایی مختلف به‌کار می‌رود. بسیاری از مباحث حوزه‌ منطق یا برخی مباحث «علم اصول» مانند نظریه‌ وضع و بحث‌هایی که معمولاً در مباحث الفاظ علم اصول مطرح می‌شوند، خصلت معناشناختی دارند. به همین جهت معناشناسی دارای گونه‌های معناشناسی منطقی، معناشناسی فلسفی، معناشناسی نشانه‌شناختی و معناشناسی زبانی است؛ اما معنایی که در معناشناسی یا سمانتیک به طور مصطلح از آن بحث می‌شود معنای زبانی معناشناسی است.

معناشناسی منطقی

«معناشناسی منطقی» شاخه‌ای از منطق است که به تفسیر فرمول‌های منطقی