در آیات ۵۲ و ۵۳ سوره حج (وَما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَلا نَبِیٍّ إِلاَّ إِذا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّیْطانُ فی‏ أُمْنِیَّتِهِ فَیَنْسَخُ اللَّهُ ما یُلْقِی الشَّیْطانُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ آیاتِهِ وَاللَّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ * لِیَجْعَلَ ما یُلْقِی الشَّیْطانُ فِتْنَةً لِلَّذینَ فی‏ قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ...)، واژه و تعبیر «القاء» در مورد فعالیت شیطان به‌کار رفته است. القاء دارای معنایی مطلق است و می‌تواند نقش تعلیمی داشته باشد، ولی باید تأکید کرد که این نقش بستگی تام به متعلق القاء دارد. اگر متعلق القاء امری معرفتی باشد و در مفعول آن امری معرفتی باشد، القاء نیز نقش تعلیمی خواهد داشت. در آیات قرآن القاء با مواردی چون: کنز^۱، کتاب^۲، روح^۳ و انسان^۴ همنشین شده است. در میان این موارد تنها آیه ۸۶ سوره قصص که از القای کتاب سخن می‌گوید، می‌تواند نقش تعلیمی به خود بگیرد و دیگر موارد غیر تعلیمی‌اند.

در آیات ۵۲ و ۵۳ سوره حج، متعلق مفعولیِ القاء مشخص نیست. در میان مفسران اختلاف بسیاری در متعلق آن رخ داده است. شبهه، مانع، طرح، سخن^۵ و... مواردی هستند که مفسران در ترجمه این آیه به‌عنوان متعلق القاء مطرح کرده‌اند.^۶

در این آیه دو قرینه وجود دارد که معرفتی بودن القاء را با مشکل روبه‌رو می‌کند:

۱. محل القاء در «امنیه» پیامبران است، امنیه به معنای آرزو و هدفى است که انسان فرض تحققش را دارد.^۷ در این آیه نمی‌تواند به معنای دخالت در علم

وَعَدْتُکُمْ فَأَخْلَفْتُکُمْ)^۱، دعوت (إِلاَّ أَنْ دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ)^۲ تزیین (وَإِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ)^۳، القاء (وَما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَلا نَبِیٍّ إِلاَّ إِذا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّیْطانُ فی‏ أُمْنِیَّتِهِ)^۴ و دلالت (فَدَلاَّهُما بِغُرُورٍ)^۵ به کار رفته‌اند. در این میان دو تعبیر «دلالت» و «القا» بیشتر به حوزه معرفت و تعلیم نزدیک‌اند.

در آیه (فَدَلاَّهُما بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما)^۶ تعبیر «دَلاَّهُما» به‌کار رفته است. بنابر این آیه، شیطان حضرت آدم علیه السلام و حوّا را به مطلبی در مورد درخت ممنوعه راهنمایی کرد. اصل دلالت، راهنمایی کردنِ فردی به چیزی است که بدان آگاهی نداشته است. بنابر این آیه و آیه ۲۰ سوره اعراف (فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّیْطانُ لِیُبْدِیَ لَهُما ما وُورِیَ عَنْهُما مِنْ سَوْآتِهِما وَقالَ ما نَهاکُما رَبُّکُما عَنْ هذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَنْ تَکُونا مَلَکَیْنِ أَوْ تَکُونا مِنَ الْخالِدینَ) و آیه ۱۲۰ سوره طه (فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ الشَّیْطانُ قالَ یا آدَمُ هَلْ أَدُلُّکَ عَلى‏ شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْکٍ لا یَبْلى) حضرت آدم علیه السلام از شیطان آموخت که علت منع از درخت ممنوعه این است که آدم زندگی جاودانه و مَلَک‌گونه نیابد. صورت راهنمایی بدین شکل بود که حضرت آدم علیه السلام و حوا تصور می‌کردند که اگر به راهنمایی از درخت ممنوعه بخورند به زندگی جاودانه دست می‌یابند؛ ظاهر این امر با تعلیم و آموزش یکی است ولی قرآن در ادبیات خود از واژه «علم» استفاده نمی‌کند و از واژه «دلالت» کمک می‌گیرد. به این معنا که دستگاه شبه معرفتی که شیطان در آن دخالت می‌کند و اغراء، اغوا و وسوسه دارد، دستگاه دیگری است.