223
میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی

۳. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم (معرفت‌شناسی در قرآن)، تنظیم و ویرایش: حمید پارسانیا، قم: مرکز نشر اسرا، ۱۳۷۹ش، چاپ دوم.

۴. رازی، فخرالدين محمد بن عمر، ‏مفاتیح الغیب، بیروت: دار احياء التراث العربى‏، ۱۴۲۰ق‏، چاپ سوم‏.

۵. زمخشری، الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل‏، ‏بیروت: دار الكتاب العربی‏، ۱۴۰۷ق‏، چاپ سوم‏.

۶. صادقی، هادی و نصرتی، شعبان، «درآمدی بر معناشناسی جهل در قرآن با روش همزمانی»، قرآن و مطالعات زبان‌شناختی، شماره اول.

۷. طباطبایی، سید محمدحسین، الميزان‏ فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوى همدانى سيدمحمدباقر، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسين حوزه علميه قم‏، ۱۳۷۴ش، چاپ پنجم‏.

۸. طبرسی، فضل بن حسن‏، مجمع البيان فى تفسير القرآن‏، تهران: انتشارات ناصر خسرو، ۱۳۷۲ ش، چاپ سوم.

۹. طوسی محمد بن حسن، التبيان في تفسير القرآن، با مقدمه شيخ آغابزرگ تهرانى و تحقيق احمد قصيرعاملى‏، بیروت: دار احياء التراث العربى‏.

۱۰. قائمی‌نیا، علیرضا، بیولوژی نص، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۹ ش.

۱۱. قدمی، مرضیه، «معناشناسی علم در قرآن»، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور قم، ۱۳۸۸ ش.

۱۲. قرشی، سید علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنياد بعثت‏، ۱۳۷۷ ش، چاپ سوم‏.

۱۳. کرمانی، سعید، «معناشناسی عقل در قرآن»، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق علیه السلام (دانشکده الهیات و معارف اسلامی و ارشاد)، ۱۳۸۴ش.


میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی
222

در فرد است. نوع دوم نشان می‌دهد که قرآن افزون بر علم، جهل را به‌عنوان پدیده‌ای در عرض علم به رسمیت می‌شناسد، به این بیان که جهل در برخی کارکردها، اثری شبیه معرفت دارد به طوری که فردِ دارای معرفت، خود را واجد آگاهی و معرفت می‌داند. ممکن است این پدیده معرفت‌نما، از آگاهیِ سطحی به دست بیاید، اما قرآن آن را از دایره معرفت خارج دانسته و حوزه دیگری برای آن تعریف می‌کند.

سطح سوم و چهارم بیشتر در تقابل جهل با عقل خود را نمایان می‌کند؛ زیرا در مقایسه جهل با عقل دوگونه استعمالِ قرآنی مشهود است؛ در گونه اول جهل به معنای عدم خردورزی و در گونه دوم جهل به معنای شبه خردورزی است. گونه دوم خبر از دستگاه استدلالی بدیلِ عقل می‌دهد؛ یعنی اگر در دستگاه عقلانی یکی از پایه‌های استدلال عقل است، دستگاه بدیلی وجود دارد که جهل از پایه‌های مهم استدلال در آن است که انسان با تکیه بر آن به باورهای فردی می‌رسد و ممکن است این باور به گفتمان عمومی و جهان‌بینی قومی تبدیل شود؛ و افزون بر تولید باور عمومی به دستگاهِ رفتارساز ارتقا یابد. در این دستگاه رفتار ساز، هر سطح معناییِ جهل، در جای خود نقش‌آفرینی می‌کند.

در بُعد عملی، جهل فرد را به سوی عمل زشت و ناپسند دعوت کرده و بر انجام آن تشویق می‌کند.

کتاب‌نامه

۱. ایزوتسو، توشیهیکو، خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگی و زبان‌شناختی، ۱۳۶۱ش.

۲. ________، مفهوم ایمان در کلام اسلامی، ترجمه زهرا پورسینا، تهران: سروش، ۱۳۷۸ش.

  • نام منبع :
    میدان‌های معنایی در کاربست قرآنی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1396
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6314
صفحه از 296
پرینت  ارسال به