در گزارشهای قرآنی، برای تبیین موضوع تفکر انسان، هم امور طبیعی۱ و هم امور غیر طبیعی مثل احکام یا مسائل مربوط به قرآن۲ مشهود است. در آیه ۱۹۱ سوره آل عمران موضوع تفکر، خلقت آسمان و زمین است. بنابر این آیه، وسعت و دامنه تفکر آدمی بسیار گسترده است و هر آنچه در آسمان و زمین است میتواند موضوعی برای تفکر باشد. آیه ۱۳ سوره جاثیه نیز تأکید همین آیه است؛ بنابراین، تمام موضوعات طبیعی میتواند دستمایه تفکر مثبت باشد. از این جهت نمیتوان موضوعی را بر موضوع دیگر مقدم داشت.
آیات زیر، مصادیق را دقیقتر و بارزتر بیان میکنند:
۱. امور مربوط به کشاورزی در آیه (یُنْبِتُ لَکُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُونَ وَالنَّخیلَ وَالْأَعْنابَ وَمِنْ کُلِّ الثَّمَراتِ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ)۳ مورد توجه است و بهعنوان موضوعی برای تفکر معرفی میشود.۴
۲. جانورشناسی در آیه (وثُمَّ کُلی مِنْ کُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُکی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلاً یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فیهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ)۵ مورد توجه بوده است.
خداوند متعال این فراز از آیه «فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا» را با فاء تفریع، متفرع بر امر به خوردن کرده و این مؤید آن است که مراد از خوردن، برداشتن و به منزل بردن است تا عسلى را که از ثمرات گرفته به خانهها برده ذخیره نمایند و اضافه «سبل» به کلمه «رب» در جمله «ربک» براى این است که دلالت کند بر اینکه