از شاگردان ممتاز سری سقطی اشاره کرد.۱
ناگفته نماند که بغداد همیشه برای مشایخ اهل تصوف امن نبوده است و در برخی مواقع، صوفیان با تنگناهایی از سوی دستگاه خلافت مواجه بودهاند. در نیمه دوم سده سوم هجری، بعضی از مشایخ صوفیه بغداد از جمله ابوالحسین نوری به اتهام زندقه محاکمه و محکوم به اعدام شدند، اما با از خودگذشتگی ابوالحسین نوری سایر صوفیان از مجازات مرگ نجات یافتند.۲
فلسفهورزان
فلاسفه یا فلسفهگرایان که تحت تأثیر آموزههای فیلسوفان یونان قرار داشتند، از گروههای مهم فکری بغداد در سدههای سوم و چهارم هجری به شمار میرفتهاند. با ترجمه آثار فلسفی در دوره اول خلافت عباسی۳ - یا به گفته ابنندیم در دوره امویان۴ - اندیشههای غیر اسلامی و به ویژه فلسفه یونانیان در محافل علمی مسلمانان ورود پیدا کرد. در بغداد که مرکز اصلی ترجمه آثار فلسفی و غیر فلسفی در نیمه دوم سده دوم و اوایل سده سوم بود، خواه ناخواه افکار و آرای فیلسوفان غیر مسلمان مانند ارسطو و افلاطون منتشر گردید. در این میان عدهای در بغداد تحت تأثیر فلسفه یونانی قرار داشته، در نشر و گسترش آن نیز تلاش میکردند. از رهبران مشهور این گروه در بغداد میتوان به ابویوسف یعقوببن اسحاقبن صباح کندی (م.۲۵۸ق) معروف به فیلسوفالعرب اشاره کرد.۵ وی که به شدت از آرای ارسطو
1.. سلمی، طبقات الصوفیة، ص۱۶۴، ۲۲۸.
2.. پورجوادی، تصوف، ص۳۸۶.
3.. مسعودی، مروج الذهب، ج۴، ص۲۲۳.
4.. ابنندیم، الفهرست، ص۳۰۳.
5.. ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج۱۲، ص۳۳۷.