امامیه، عمل را در تعریف ایمان دخیل می‌دانسته است.۱ دوم اینکه او طبق دیدگاه معتزلیان به مسئله وعید نیز باور داشته است. نکته سوم؛ اینکه ابن جبرویه عسکری پیروانی داشته که تا در زمان ابوالحسن اشعری بصری هم در مجامع علمی حضور داشته‌اند و اندیشه‌های کلامی او را ترویج می‌کردند.
بنابراین به نظر می‌آید ابن‌جبرویه عسکری تحت تأثیر معتزلیان عسکرمکرم به برخی دیدگاه‌های آنان گرایش پیدا کرده است و شاید بتوان او را نخستین متکلم امامیِ معتقد به وعید، در نیمه سده سوم هجری معرفی کرد. با این حال ابن جبرویه همانند عموم اندیشوران امامی در موضوع امامت با معتزلیان درگیر بوده و در این زمینه در محافل علمی با آنان گفت‌‌وگو می‌کرده است، تا جایی‌که موفق شد ابن‌مملک جرجانی عالم سرشناس معتزلی را به مذهب امامیه روی‌گردان سازد.۲ همچنین او کتابی در موضوع امامت به نام الکامل فی الامامه تألیف کرده که این اثر به دست نجاشی (م.۴۵۰ق) رسیده بود و او با عنوان «کتاب حَسَن» از آن یاد کرده است.۳ احتمالاً نجاشی با مشاهده این کتاب با تعبیر «حسن التصنیف» از ابن جبرویه نام برده است.۴
یکی از بارز‌ترین شخصیت‌های خط کلامی امامیه در عسکرمکرم، ابوعبداللّه محمد‌بن عبداللّه‌بن مملک اصفهانی می‌باشد که اصالتاً از اهالی جرجان بود و مدتی را در اصفهان سکونت داشته است.۵ او که از متکلمان سرشناس شیعه به شمار می‌رود، در تاریخ کلام امامیه از جایگاه بالایی برخوردار بوده؛ تا جایی‌که نجاشی با تعبیر «جلیل من اصحابنا، عظیم القدر و المنزله» از وی یاد کرده است.۶
