خواهیم دید که احادیث شماره ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۲۰، ۲۱ و ۲۶ صرف نظر از اسنادشان، مضامینی را در بر دارند که در احادیث دیگری که از موضوع خلقت نوری سخن نگفته‌‌‌اند بازگو شده‌‌‌اند. اشتراک پاره‌‌‌ای از مضامین احادیث خلقت نوری با احادیث ابواب دیگر هم به احادیث خلقت نوری و هم به آنها اعتبار می‌‌‌بخشد؛ به‌‌‌ویژه که غالباً در میان مجموعه احادیث هر باب، تعدادی حدیث صحیح السند وجود دارد.

روایت شماره ۹ مشتمل بر دو مضمون اصلی است:

۱. افراد کمی ظرفیت دریافت علوم اهل‌البیت علیهم السلام را دارند. باب‌‌‌های یازدهم و دوازدهم^۱ بصائر الدرجات، با دو عنوان مشابه «في أئمة آل محمد علیه السلامحديثهم صعب مستصعب» و «في أئمة آل محمد صلی الله علیه و الهأن أمرهم صعب مستصعب»، در مجموع مشتمل بر ۳۲ حدیث‌‌‌اند که به طرق مختلف نقل شده‌‌‌اند و همین مضمون - یعنی اندک بودن تعداد افراد واجد صلاحیت برای دریافت معارف اهل‌البیت علیهم السلام - را بیان می‌‌‌دارند. این احادیث در کتاب کافی نیز یافت می‌‌‌شوند. برخی از این احادیث به لحاظ سندی صحیح یا موثق‌‌‌اند.^۲

۲. مؤمنانی وجود دارند که از همان طینت و نور اهل‌‌‌البیت علیهم السلام خلق شده‌اند.^۳ این مضمون در روایت‌‌‌های شماره ۱۳، ۱۴ و ۲۱ بازگو شده است. یکی بودن طینتی

بِهَا الْخَرَسَاتِ بِأَنْوَاعِ اللُّغَاتِ بُخُوعاً لَهُ فَإِنَّهُ فَاطِرُ الْأَرَضِينَ وَ السَّمَاوَاتِ وَ أَشْهَدَهُمْ خَلْقَهُ وَ وَلَّاهُمْ مَا شَاءَ مِنْ أَمْرِهِ جَعَلَهُمُ تَرَاجِمَ مَشِيَّتِهِ وَ أَلْسُنَ إِرَادَتِهِ عَبِيداً لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ يَعْلَمُ ما بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا يَشْفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ارْتَضى‏... أَنَا صِرَاطُ اللّه الَّذِي مَنْ لَمْ يَسْلُكْهُ بِطَاعَةِ اللّه فِيهِ هُوِيَ بِهِ إِلَى النَّارِ وَ أَنَا سَبِيلُهُ الَّذِي نَصَبَنِي لِلِاتِّبَاعِ بَعْدَ نَبِيِّهِ صلی الله علیه و الهأَنَا قَسِيمُ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ وَ أَنَا حُجَّةُ اللّه عَلَى الْفُجَّارِ وَ نُورُ الْأَنْوَار».

منبع: شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ج‏۲، ص ۷۵۲-۷۵۷.

سند: جَمَاعَةٌ > أَبِي‌‌‌مُحَمَّدٍ هَارُونَ بْنِ‌‌‌مُوسَى التَّلَّعُكْبَرِيِّ > أَبُوالْحَسَنِ عَلِيُّ بْنُ‌‌‌أَحْمَدَ الْخُرَاسَانِيُّ > سَعِيدُ بْنُ‌‌‌هَارُونَ أَبُوعُمَرَ الْمَرْوَزِيُّ > الْفَيَّاضُ بْنُ‌‌‌مُحَمَّدِ بْنِ‌‌‌عُمَرَ الطَّرَسُوسِيُّ‏ > أَبَاالْحَسَنِ عَلِيَّ بْنَ‌‌‌مُوسَى الرِّضَا علیه السلام > الْهَادِي علیه السلامأَبِي > جَدِّي الصَّادِقُ علیه السلام > الْبَاقِرُ علیه السلام > سَيِّدُ الْعَابِدِينَ علیه السلام > أَبِي الْحُسَيْنُ علیه السلام > أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ علیه السلام.

اعتبار سنجی: در سند این روایت همه روات بعد از هارون بن‌‌‌موسی تلعکبری ناشناخته‌‌‌اند؛ در نتیجه این روایت ضعیف محسوب می‌‌‌شود.

اعتبار سنجی محتوایی احادیث خلقت نوری

پیش‌‌‌تر گفتیم که اعتبار سنجی محتوایی از طریق جا دادن مضامین هر حدیث در شبکه مضامین مترابط مجموع احادیثی صورت می‌‌‌گیرد که به یک حوزه مشترک، مثلاً امامت، تعلق دارند. هر حدیثی که مضامین مندرج در آن را مضامین مندرج در مابقی احادیث تأیید کنند، واجد اعتبار خواهد بود و هر حدیثی که مضامین آن توسط مابقی احادیث نفی یا طرد شود، ضعیف خواهد بود.