47
خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین

الف) علي بن‌‌‌أحمد بن‌‌‌موسى رضي اللّه عنه > عن محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي > محمد بن‌‌‌إسماعيل البرمكي > موسى بن‌‌‌عبداللّه النخعي > علي بن‌‌‌محمد [الهادی]؛

ب) محمد بن‌‌‌أحمد السناني رضي اللّه عنه > محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي > محمد بن‌‌‌إسماعيل البرمكي > موسى بن‌‌‌عبداللّه النخعي > علي‌‌‌بن‌‌‌محمد [الهادی]؛

ج) الحسين بن‌‌‌إبراهيم بن‌‌‌أحمد بن‌‌‌هشام المكتب > عن محمد‌‌‌بن أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي > محمد بن‌‌‌إسماعيل البرمكي > موسى بن‌‌‌عبداللّه النخعي > علي بن‌‌‌محمد [الهادی].

منبع دوم: شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ج۲، ص ۲۷۵.

الف) علي بن‌‌‌أحمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عمران الدقاق رضي اللّه عنه > محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي أبوالحسين الأسدي > محمد بن‌‌‌إسماعيل المكي البرمكي > موسى بن‌‌‌عمران النخعي > علي بن‌‌‌محمد[الهادی]؛

ب) محمد بن‌‌‌أحمد السناني > محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي أبوالحسين الأسدي > محمد بن‌‌‌إسماعيل المكي البرمكي > موسى بن‌‌‌عمران النخعي > علي بن‌‌‌محمد [الهادی]؛

ج) علي بن‌‌‌عبداللّه الوراق > محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي أبوالحسين الأسدي > محمد بن‌‌‌إسماعيل المكي البرمكي > موسى بن‌‌‌عمران النخعي > علي بن‌‌‌محمد [الهادی]؛

د) الحسين بن‌‌‌إبراهيم بن‌‌‌أحمد بن‌‌‌هشام المكتب > محمد بن‌‌‌أبي‌‌‌عبداللّه الكوفي أبوالحسين الأسدي > محمد بن‌‌‌إسماعيل المكي البرمكي > موسى بن‌‌‌عمران


خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین
46

شده است. همچنین استقرار امامان در جانب راست عرش الهی یا در اطراف عرش به‌طور کلی، که در برخی از دیگر روایات خلقت نوری بیان شده (همانند روایات شماره ۱۵ و ۳۰)، مفهوم ظل در این روایت را با مفهوم نور در آن روایات پیوند می‌‌‌زند.

اعتبار سنجی: راوی اول از انتهای سند محمد بن‌‌‌یحیی العطار است که گفتیم از بزرگان روات ثقه است. راوی بعد، احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی نیز راوی برجسته‌‌‌ای است که در زمان خود علاوه بر مقبولیت علمی، رئیس مذهبی شهر قم نیز دانسته می‌‌‌شد.۱ حسن بن‌‌‌محبوب از راویان پرروایت است که شیخ طوسی او را توثیق کرده است.۲ آخرین راوی نیز اسحاق بن‌‌‌غالب است که نجاشی او را توثیق کرده است.۳

به احتمال قوی منبع اصلی این حدیث کتاب اسحاق بن‌‌‌غالب است که جمعی از راویان امامی آن را نقل کرده‌‌‌اند.۴ تعدد طرق به این کتاب نشان از اعتبار آن در میان امامیه دارد.

نتیجه: روایت به لحاظ سندی معتبر است.

حدیث چهارم

متن: «...وَ أَنَّ أَرْوَاحَكُمْ وَ نُورَكُمْ وَ طِينَتَكُمْ وَاحِدَةٌ طَابَتْ وَ طَهُرَتْ بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ خَلَقَكُمْ أَنْوَاراً فَجَعَلَكُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقِينَ...».

منبع اول: شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۲، ص ۶۱۳.

1.. شیخ طوسی، الفهرست‏، ص۶۰.

2.. همان، ص۱۲۲؛ شیخ طوسی، رجال، ص۳۳۴.

3.. ‏ نجاشی، رجال، ص۷۲.

4.. همان.

  • نام منبع :
    خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    1398
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    انتشارات دارالحدیث
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 19862
صفحه از 319
پرینت  ارسال به