223
خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین

در حالی‌‌‌که احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی نظر مثبتی درباره این فرد نداشته و می‌گفته که از او مذاهب منکره‌‌‌ای را شنیده است.۱ این امر نشان می‌‌‌دهد که صفار تقیدی به دیدگاه‌‌‌های احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی نداشته است و نمی‌‌‌توان او را وارث گرایش فکری احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی دانست.

محمد بن‌‌‌احمد بن‌‌‌یحیی الاشعری صاحب نوادر

محمد بن‌‌‌احمد راوی یک حدیث خلقت نوری خاص پیشین است.۲ نجاشی و طوسی او را فی نفسه ثقه دانسته‌‌‌اند، اما به نظر ایشان، برخی از روایاتش مشتمل بر تخلیط است؛ چراکه گاه از افراد ضعیفی نقل می‌‌‌کند.۳ ابن‌‌‌ولید تعدادی از روایات او را که از افرادی نظیر سهل بن‌‌‌زیاد و ابوسمینه نقل کرده نمی‌‌‌پذیرفته است.۴ این نشان می‌‌‌دهد که حساسیت قمی‌‌‌ها به افرادی نظیر دو فرد مذکور، که از زمان احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی آغاز شده بود، در زمان ابن‌‌‌ولید همچنان ادامه داشته است.

محمد بن‌‌‌الحسن بن‌‌‌الولید

ابن‌‌‌ولید سه حدیث خلقت نوری خاص پیشین۵ را نقل کرده است. گفتنی است که وی در کتب اربعه ۲۴۳ حدیث از الحسین بن‌‌‌الحسن بن‌‌‌ابان و ۱۵۴ حدیث از سعد بن‌‌‌عبداللّه نقل کرده است. این در حالی است که کل احادیث الحسین

1.. نجاشی، رجال، ص۲۵۵.

2.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۱.

3.. نجاشی، رجال، ص۳۴۸؛ شیخ طوسی، الفهرست، ص۴۰۸-۴۱۰.

4.. نجاشی، رجال، ص۳۴۸.

5.. شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۳۱۳؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۳۶؛ شیخ صدوق، الخصال، ج۲، ص۶۴۰.


خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین
222

محمد بن‌‌‌يحيى ابوجعفر العطار

محمد بن‌‌‌یحیی راوی یک حدیث خلقت نوری عام۱ و دو حدیث خلقت نوری خاص پیشین است.۲ نجاشی او را ثقه، عین و کثیر الحدیث دانسته است.۳ او بیش از ۴۸۰۰ حدیث در کتاب کافی دارد که بیش از ۳۵۰۰ عدد را از احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی نقل کرده است.

عبداللّه بن‌‌‌جعفر الحمیری

عبداللّه بن‌‌‌جعفر راوی یک حدیث خلقت نوری خاص پیشین است.۴ شیخ طوسی او را ثقه می‌‌‌داند و نام کتابهایش را نیز ذکر می‌‌‌کند.۵

محمد بن‌‌‌الحسن بن‌‌‌فروخ صفار قمی

محمد بن‌‌‌حسن راوی یک حدیث خلقت نوری خاص۶ و یک حدیث خلقت نوری خاص پیشین۷ است. روایات او در کتب اربعه از احمد بن‌‌‌محمد بن‌‌‌عیسی (۱۶۵ روایت)، ابراهیم بن‌‌‌هاشم قمی (۸۹ روایت)، محمد بن‌‌‌الحسین بن‌‌‌ابی‌‌‌الخطاب (۶۱ روایت)، محمد بن‌‌‌عیسی بن‌‌‌عبید (۱۰۸ روایت)، یعقوب بن‌‌‌یزید الانباری (۶۲ روایت) است. وی همچنین ۳۱ روایت از علی بن‌‌‌محمد القاسانی نقل کرده،

1.. شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۱، ص۹۴.

2.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۲۰۳، ۵۳۱.

3.. نجاشی، رجال، ص۳۵۳.

4.. شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص۳۹۶.

5.. شیخ طوسی، الفهرست، ص۲۹۴.

6.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۸۹.

7.. شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۲، ص۳۱۳.

  • نام منبع :
    خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستین
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    1398
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    انتشارات دارالحدیث
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20088
صفحه از 319
پرینت  ارسال به