کرده‌‌‌اند.۱ اما شواهد خوبی بر رد مغیری بودن جابر وجود دارد.۲
مفضل بن‌‌‌عمر
مفضل راوی یک روایت نخستین مخلوق۳ و دو روایت خلقت نوری خاص پیشین است.۴ وی که در زمان حیات امام کاظم علیه السلام (۱۲۸- ۱۸۳ق) از دنیا رفته، در طبقه بعد از جابر قرار داد. اشعری مفضلیه را، که رئیسشان مفضل بوده، پنجمین فرقه خطابیه و دهمین فرقه غالی دانسته و مدعی شده ایشان همانند مابقی خطابیه به ربوبیت امام جعفر صادق علیه السلامائل‌‌‌اند، جز آنکه به پیروی از امام صادق علیه السلاماز ابوالخطاب برائت جسته‌‌‌اند.۵
برخی از منابع رجالی امامی نیز او را در زمره غلات برشمرده‌‌‌اند.۶ کشی روایات متعددی را هم در مدح و هم در ذم مفضل نقل می‌‌‌کند.۷ اما خودش دست‌‌‌کم بخشی از روایات مدح را قبول ندارد و بیشتر روایان آنها را غالی می‌‌‌داند.۸ از تعالیق کشی بر احادیث مدح و ذم می‌‌‌توان دریافت که به نظر وی، مفضل سه مرحله را پشت سر گذاشته: مرحله راست‌‌‌باوری، مرحله گرایش به ابوالخطاب، از بزرگان غلات، و مرحله عدول از ابوالخطاب.۹ کثرت روایات وی در کتاب کافی (۱۰۴
1.. اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۸؛ حمیری، الحور العین، ص۱۶۸.
2.. طاووسی مسرور، پژوهشی پیرامون جابر بن‌‌‌یزید جعفی، ص۸۲- ۸۳.
3.. کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۴۱.
4.. همان، ص۴۴۲؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۳۶.
5.. اشعری، مقالات الاسلامیین، ص۱۳.
6.. نجاشی، رجال، ص۴۱۶؛ ابن‌‌‌غضائری، رجال، ص۸۸.
7.. كشی، رجال، ص۳۲۱-۳۳۰.
8.. همان، ص۳۲۲، شماره ۵۸۴.
9.. نک: همان، ص۳۲۱ - ۳۲۳.
