اکثر قریب به اتفاق احادیثی که شیخ صدوق به واسطه محمد بن‌‌‌عمر جعابی از الحسن بن‌‌‌عبداللّه از امام رضا علیه السلامنقل کرده، خواه پدر الحسن بن‌‌‌عبداللّه نیز ذکر شده باشد یا نه، دو ویژگی مشترک دارند: الف) از امام رضا علیه السلاماز طریق آبای گرامش از پیامبر صلی الله علیه و اله نقل شده‌‌‌اند؛ ب) این احادیث در فضائل اهل‌البیت علیهم السلام و گاه در فضیلت شیعیان اهل‌البیت علیهم السلامهستند.
ویژگی نخست، یعنی اسناد حدیث از امام رضا علیه السلامبه پیامبر صلی الله علیه و الهاز طریق آبای گرامش منحصر به این مجموعه که از طریق محمد بن‌‌‌عمر جعابی نقل شده نیست، بلکه در بسیاری از طرق دیگر شیخ صدوق به امام رضا علیه السلاممشهود است. از تکرار این سند در احادیث منقول از امام رضا علیه السلاممی‌‌‌توان دریافت که آن حضرت ولایت‌‌‌عهدی و سفر خود به خراسان را تبدیل به فرصتی برای تعلیم آموزه‌‌‌های اسلامی کرده بود. آن حضرت در حقیقت درصدد بود که در مقابل طرق و اسنادهای دیگری که در آن زمان برای نقل احادیث پیامبر صلی الله علیه و الهمرسوم شده بود، اسناد و طریق اهل‌البیت علیهم السلام را برای عموم معرفی و تثبیت کند.
محتوا
اصل خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و الهو علی علیه السلاممی‌‌‌تواند مضمونی متواتر تلقی شود؛ اما این حدیث نه فقط از خلقت نوری ایشان، بلکه از یکی بودن منشأ نوری آنان سخن می‌‌‌گوید. به نظر می‌‌‌رسد که برای یکی بودن منشأ خلقت این دو نور نیز شواهدی از روایات دیگر وجود دارد:
۱. در یک حدیث پیامبر صلی الله علیه و الهمی‌‌‌فرماید: «خُلِقْتُ أَنَا وَ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ مِنْ نُورٍ وَاحِدٍ نُسَبِّحُ اللّه يَمْنَةَ الْعَرْشِ قَبْلَ أَنْ يُخْلَقَ آدَمُ بِأَلْفَيْ عَام».۱
نام منبع :خلقت نوری پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل البیت علیهم السلام در اندیشۀ امامیۀ نخستینتعداد جلد :1ناشر :1398محل نشر :قمتاریخ انتشار :انتشارات دارالحدیثنوبت چاپ :اول
