43
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم

ديگر، آن كه شيعه مدّعى است كه اين كودك، پنهان و غايب است و در زمانى خاصّ ظهور مى‏كند... . ادّعاى امامت كودك خردسال، از سوى وكلا و نمايندگان امام پيشين، به انگيزه و هدف دستيابى به اموال و ثروت‏هايى كه از مناطق مختلف براى امامان شيعه ارسال مى‏شد، مطرح شده است.۱
همين سخن را احمد كاتب نيز با تعبير بحران طفوليت مطرح كرده است:
معقول نيست خداوند، كودك خردسالى را كه مكلّف شرعى نيست بلكه محجور است و حقّ تصرّف در اموال شخصى خود را ندارد، براى رهبرى مسلمانان برگزيند.۲
شيخ مفيد در عبارت موجز و كوتاه خود، زمينه اين شبهه‏ها را برچيده و بدانها پاسخ گفته است؛ زيرا براى تحقّق چنين امرى نخست بايد امكان وقوعى آن اثبات گردد و سپس براى تحقّق در عالم خارج، ادلّه اثباتى اقامه شوند.

ايشان بيان مى‏كند كه عقل، چنين امرى را محال نمى‏داند و چنان كه قرآن خبر داده، اين موضوع در امّت‏هاى پيشين رخ داده است و خداوند، عيسى عليه السلام و يحيى عليه السلام را در خردسالى به پيامبرى و حاكميت رسانده است. همه مسلمانان بدان اذعان دارند و اين سه نفرى كه اين شبهه‏ها را مطرح كرده‏اند، به عنوان مسلمان و مؤمن به قرآن، بدين امر عقيده دارند.
پس در امكان وقوعى و تحقّق عينى آن، شك و ترديدى از منظر و نگاه دينى نيست. از اين رو بايد در مقام اثبات، مستندات قوى براى تحقّق آن اقامه گردد.
اين مستندات را در فصل‏هاى پيشين كتاب در دو بخش آورديم: يكى اصل نظريّه مهدويت به عنوان امر مسلّم و متواتر در نزد مسلمانان كه همه فِرَق اسلامى

1.ضحى الإسلام: ج ۳ ص ۵۲۴.

2.الإمام المهدى: ص ۳۲.


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم
42

شيخ مفيد در اين عبارت، از يك سو امكان عقلى رهبرى الهى در كودكى را مطرح مى‏سازد و اين كه عقل، آن را محال نمى‏داند و از ديگر سو تحقّق آن را طبق اِخبار قرآن بيان مى‏كند، كه در تاريخ انبياى الهى، دو تَن از پيامبران (يحيى عليه السلام و عيسى عليه السلام ) در كودكى به مقام نبوّت رسيده‏اند.
در باره امام مهدى نيز ادلّه اثبات اصل مهدويت و ادلّه اثبات ولادت ايشان كه در نوشته‏هاى پيشين مطرح شدند - ، تحقّق امامت امام عليه السلام را در خردسالى نتيجه مى‏دهند.
با اين همه، برخى از نويسندگان مسلمان در نوشته‏هاى خود، وقوع امامت در خردسالى را مورد طعن و انكار قرار داده‏اند. شايد نخستين كسى كه از اين منظر بر مهدويت خرده گرفته، ابن حجر هيثمى (م ۹۷۳ ق) در كتاب الصواعق المحرقة باشد وى در اين زمينه نوشته است:
آنچه در دين پاك اسلامى به اثبات رسيده، آن است كه كودك ولايت ندارد. پس چگونه شيعيان...۱ گمان مى‏برند كسى كه پنج سال داشته به امامت رسيده و حال آن كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از آن خبر نداده است. اين، سخنى گزاف و پيشتازى بر دين است.۲
پس از وى در دوره معاصر، احمد امين مصرى (۱۸۸۶ - ۱۹۵۴ م) بدين شبهه پرداخته است. او پس از آن كه به اصل مهدويت و چگونگى پيدايش اين نظريّه در جهان اسلام ايراد گرفته، مى‏نويسد:
انديشمند از دو چيز، شگفت زده مى‏شود: يكى آن كه كودك خردسال چهار يا پنج ساله به امامت برگزيده شود، با اين كه امامت، جايگاهى بزرگ است كه بر امور مسلمانان، اشراف دارد و نيازمند به پختگى كامل براى اداى اين مسئوليت است و

1.جمله‏اى كه حذف شده، اهانت‏آميز وخلاف ادب نويسندگى است.

2.الصواعق المحرقة: ص ۱۶۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6974
صفحه از 409
پرینت  ارسال به