357
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم

وفات‏

حسين بن روح نوبختى، پس از ۲۱ سال نيابت خاصّ امام مهدى عليه السلام در شعبان سال ۳۲۶ق رحلت كرد و در مقبره نوبختيان به خاك سپرده شد.۱ او قبل از مرگ خويش على بن محمّد سمرى را به امر امام مهدى عليه السلام به عنوان نايب چهارم ايشان معرفى كرد.

۶۲۸.الغيبة ، طوسى‏- به سندش به نقل از ابو العبّاس بن نوح‏۲ - : نوشته‏اى به خطّ محمّد بن نفيس‏۳ ديدم كه آن را در اهواز نگاشته بود كه : «نخستين نامه‏اى كه از ابو القاسم [حسين بن روح ]آمد ، چنين بود: "او را مى‏شناسيم. خداوند ، نيكى و رضوانش را به او بنماياند و توفيق و سعادت را نصيبش سازد! ما از نامه‏اش آگاه شديم و او در آنچه متصدّى آن است، مورد اعتماد ماست . او نزد ما منزلت و جايگاهى دارد كه خشنودش مى‏كند . خداوند بر احسانش به او بيفزايد ! همانا خداوند ، سرپرستى توانمند است . ستايش ، ويژه خداى بى‏همتاست، و خدا بر پيامبرش، محمّد ، و خاندانش درود و سلامى فراوان بفرستد". اين نامه روز يكشنبه، شش روز از شوّال سال سيصد و پنج گذشته، رسيد» .۴

۶۲۹.الغيبة ، طوسى‏- به نقل از اُمّ كلثوم، دختر ابو جعفر عَمرى - : ابو القاسم حسين بن روح، سال‏هاى فراوان، وكيل ابو جعفر عَمرى بود ، به املاكش سركشى مى‏كرد و اخبار محرمانه‏اش را به سركردگان شيعه مى‏رساند و آن اندازه به او نزديك بود و با وى اُنس داشت كه ابو جعفر حتّى آنچه را ميان او و كنيزانش مى‏گذشت ، به او مى‏گفت، و ابو جعفر ، ماهانه سى دينار روزى مقرّر او كرده بود و اين افزون بر مبالغى بود كه بزرگان و سركردگان شيعه مانند خاندان فرات و غير ايشان به خاطر مقام و جايگاه والا و بلندش نزد شيعه به او مى‏رساندند . از اين رو ، ابو القاسم نزد شيعيان ، جايگاه والاترى يافت ؛ زيرا مى‏ديدند چگونه پدرم (ابو جعفر عَمرى) او را از خواصّ خود قرار داده و وى را نزد آنان مورد اعتماد شمرده و فضيلت، ديندارى و تحمّلش را نسبت به اين امر ، نشر داده است . از اين رو زمينه در همان روزگار حيات پدرم برايش آماده شد تا آن كه در وصيّتش، به جانشينى او تصريح شد . بدين جهت ، كسى در كار او شك و اختلاف نكرد، مگر كسى كه از اوّل به كار پدرم، ناآگاه بود، هر چند كسى را از شيعه نمى‏شناسم كه در او ترديد كرده باشد، و اين را از چند تن از نوبختيان - كه خدا رحمتشان كند - مانند ابو الحسن بن كبرياء و غير او شنيده‏ام.۵

1.الغيبة ، طوسى: ص ۳۸۶.

2.احمد بن على بن عبّاس سيرافى: نجاشى مى‏گويد: «وى ساكن بصره بود. ثقه، دقيق در نقل روايت، فقيه و آگاه به حديث و روايت است و استاد و شيخ ماست و از او بهره برده‏ايم. كتاب‏هاى فراوان دارد ، از جمله: المصابيح فى ذكر من روى‏ عن الائمّة عليهم السلام لكلّ إمام» (ر. ك : رجال النجاشى: ج ۱ ص ۲۲۶ ش ۲۰۷) .

3.ابو الفرج محمّد بن مظفّر بن نفيس مصرى: فقيه و از مشايخ صدوق است كه از او در توقيعات كتاب كمال الدين ، روايت كرده است (ر. ك: ج ۳ ص ۳۷۲ ح ۶۴۱ مستدركات علم رجال الحديث: ج ۷ ص ۳۳۱ ش ۱۴۵۱۱، معجم رجال الحديث: ج ۱۸ ص ۲۷۹ ش ۱۱۸۳۰) .

4.الغيبة ، طوسى : ص ۳۷۲ ح ۳۴۴ (با سند صحيح) ، بحار الأنوار : ج ۵۱ ص ۳۵۶ .

5.الغيبة ، طوسى : ص ۳۷۲ ح ۳۴۳ ، بحار الأنوار : ج ۵۱ ص ۳۵۵ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم
356

وفاته:

توفّي الحسين بن نوح النوبختي في شعبان سنة (۳۲۶ه) بعد ۲۱ عاماً من النيابة الخاصّة بالإمام المهديّ عليه السلام، ودُفن في مقبرة النوبختيّين.۱ وعرّف قبل وفاته عليّ بن محمّد السمري بأمر الإمام عليه السلام على أنّه النائب الرابع له.

۶۲۸.الغيبة للطوسي : أخبَرَني جَماعَةٌ ، عَن أبِي العَبّاسِ بنِ نوحٍ ، قالَ : وَجَدتُ بِخَطِّ مُحَمَّدِ بنِ نَفيسٍ فيما كَتَبَهُ بِالأَهوازِ أوَّلَ كِتابٍ وَرَدَ مِن أبِي القاسِمِ رضى اللّه عنه :
نَعرِفُهُ عَرَّفَهُ اللَّهُ الخَيرَ كُلَّهُ ورِضوانَهُ وأَسعَدَهُ بِالتَّوفيقِ ، وَقَفنا عَلى‏ كِتابِهِ و[ هُوَ]۲ثِقَتُنا بِما هُوَ عَلَيهِ ، وإنَّهُ عِندَنا بِالمَنزِلَةِ وَالمَحَلِّ اللَّذَينِ يَسُرّانِهِ ، زادَ اللَّهُ في إحسانِهِ إلَيهِ إنَّهُ وَلِيٌّ قَديرٌ ، وَالحَمدُ للَّهِ‏ِ لا شَريكَ لَهُ ، وصَلَّى اللَّهُ عَلى‏ رَسولِهِ مُحَمَّدٍ وآلِهِ وسَلَّمَ تَسليماً كَثيراً .
وَرَدَت هذِهِ الرُّقعَةُ يَومَ الأَحَدِ لِسِتِّ لَيالٍ خَلَونَ مِن شَوّالٍ سَنَةَ خَمسٍ وثَلاثِمِئَةٍ .

۶۲۹.الغيبة للطوسي : بِهذَا الإِسنادِ۳ ، عَن هِبَةِ اللَّهِ بنِ مُحَمَّدٍ ابنِ بِنتِ اُمِّ كُلثومٍ بِنتِ أبي جَعفَرٍ العَمرِيِّ ، قالَت : حَدَّثَتني اُمُّ كُلثومٍ بِنتُ أبي جَعفَرٍ رضى اللّه عنه قالَت : كانَ أبُوالقاسِمِ الحُسَينُ بنُ روحٍ رضى اللّه عنه وَكيلاً لِأَبي جَعفَرٍ رضى اللّه عنه سِنينَ كَثيرَةٍ يَنظُرُ لَهُ في أملاكِهِ ، ويُلقي بِأَسرارِهِ الرُّؤَساءَ مِنَ الشّيعَةِ ، وكانَ خِصّيصاً بِهِ حَتّى‏ أنَّهُ كانَ يُحَدِّثُهُ بِما يَجري بَينَهُ وبَينَ جَواريهِ لِقُربِهِ مِنهُ واُنسِهِ .
قالَت : وكانَ يَدفَعُ إلَيهِ في كُلِّ شَهرٍ ثَلاثينَ ديناراً رِزقاً لَهُ ، غَيرَ ما يَصِلُ إلَيهِ مِنَ الوُزَراءِ وَالرُّؤَساءِ مِنَ الشّيعَةِ ؛ مِثلِ آلِ الفُراتِ وغَيرِهِم لِجاهِهِ ولِمَوضِعِهِ وجَلالَةِ مَحَلِّهِ عِندَهُم ، فَحَصَلَ فى أنفُسِ الشّيعَةِ مُحَصَّلاً جَليلاً لِمَعرِفَتِهِم بِاختِصاصِ أبي إيّاهُ وتَوثيقِهِ عِندَهُم ، ونَشرِ فَضلِهِ ودينِهِ وما كانَ يَحتَمِلُهُ مِن هذَا الأَمرِ . فَمُهِّدَت لَهُ الحالُ في طولِ حَياةِ أبي إلى‏ أنِ انتَهَتِ الوَصِيَّةُ إلَيهِ بِالنَّصِّ عَلَيهِ ، فَلَم يَختَلِف في أمرِهِ ولَم يَشُكَّ فيهِ أحَدٌ إلّا جاهِلٌ بِأَمرِ أبي أوَّلاً ، مَعَ ما لَستُ أعلَمُ أنَّ أحَداً مِنَ الشّيعَةِ شَكَّ فيهِ ، وقَد سَمِعتُ هذا مِن غَيرِ واحِدٍ مِن بَني نَوبَختَ رَحِمَهُمُ اللَّهُ ، مِثلِ أبِي الحَسَنِ بنِ كِبرياءَ وغَيرِهِ .

1.راجع: ص ۳۹۵ ح ۶۵۵.

2.الزيادة من بحارالأنوار .

3.أي : الحسين بن إبراهيم عن ابن نوح .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد سوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6932
صفحه از 409
پرینت  ارسال به