۲. رواياتى كه دلالت بر نيابت وى دارند
شيخ صدوق به نقل از عبيد اللَّه بن عبد اللَّه مىگويد : امام حسن [عسكرى] عليه السلام وكيلش، ابو محمّد عثمان بن سعيد عَمرى را در روزگار حياتش واسطه ميان خود و پيروانش قرار دارد و هنگامى كه اَجَل امام عليه السلام در رسيد، به او فرمان داد كه پيروانش را گرد آورد و به آنان خبر داد كه فرزندش، جانشين وى و صاحب امر ولايت پس از ايشان است و ابو محمّد عثمان بن سعيد عَمرى، وكيل او و باب و سفير ميان او و شيعيانش خواهد بود و هر كس درخواستى دارد، به عَمرى مراجعه كند، همان گونه كه در روزگار حيات امام عليه السلام به او مراجعه مىكرده است.۱ همچنين شيخ طوسى روايت كرده است كه در مجلسى كه چهل نفر از شيعيان حضور داشتند، امام عسكرى عليه السلام خطاب به حاضران فرمود:
هان ! از امروز به بعد، ديگر او را نخواهيد ديد تا سنّى از او بگذرد. پس آنچه را عثمان مىگويد، بپذيريد و به فرمان او گردن نهيد و گفتهاش را بپذيريد؛ كه او جانشين امامتان است و كار به دست اوست.۲
۳. وثاقت عثمان بن سعيد
عثمان بن سعيد، جزو افراد معدودى است كه با نصّ صريح امامان معصوم عليهم السلام توثيق شده وتوثيق او با سند صحيح در اختيار ماست. سخن امام هادى عليه السلام و امام عسكرى عليه السلام مبنى بر توثيق او در صفحات پيشين نقل شد .۳
همچنين امام عسكرى عليه السلام در باره او و فرزندش، به احمد بن اسحاق - كه از عالمان بزرگ و وكيل موقوفات امام عليه السلام در قم بود - فرمود :
عَمرى و فرزند او مورد اعتماد من هستند و آنچه به تو برسانند، از سوى من رساندهاند و آنچه بگويند از جانب من گفتهاند. پس سخن آن دو را گوش فرا ده و فرمان آن دو را اطاعت كن؛ كه آنها مورد اعتماد و امين هستند .۴
طبيعى است كه ادّعاى نيابت فردى با اين ويژگىها و توثيقات از جانب امام معصوم عليه السلام ، در نزد شيعيان پذيرفته است.