فصل يكم : نهاد وكالت در عصر امامان اهل بيت۱
ارتباط ميان امامان اهل بيت عليهم السلام و شيعيان ايشان از آغاز دوره امامت اميرمؤمنان عليه السلام ارتباطى عميق، منضبط و روشمند بوده است. شمار اندك شيعيان و محدود بودن وسعت جغرافيايىِ مناطق مسكونى آنان در سده اوّل هجرى، به گونه اى بود كه ارتباط شيعيان با امام عليه السلام به سادگى ممكن بود. در دوره امام حسن عليه السلام تا امام زين العابدين عليه السلام افراد تأثيرگذار در هر قوم و شهر (خواص جامعه) با امام عليه السلام مرتبط بودند و با افراد زيرمجموعه خود نيز ارتباط داشتند. در موارد فراوانى، شيعيان به گونه مستقيم با امام عليه السلام ارتباط برقرار مىكردند و مسائل و مشكلات معرفتى، سياسى و اجتماعى خويش يا افراد مرتبط با خود را مىپرسيدند. اين ارتباط در زمان حج و در مسافرت مسلمانان بويژه شيعيان به مكّه و مدينه، بيشتر مىشد.
خواسته امامان اهل بيت عليهم السلام نيز از طريق نامه، به افراد برگزيده قوم و قبيله يا خواص شهر و بلد، ابلاغ مىشد و از طريق آنان در شهرهاى محدودى كه شيعيان حضور داشتند، منتشر مىشد.
از موارد معدود و غير متعارف در سده اوّل هجرى، نياز به اعزام نماينده ويژه از