75
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

عجيبى تلّقى نمى‏شود. با اتمام قرن سيزدهم هجرى، وى خود را مجدِّد قرن نيز خواند؛ پديده‏اى كه هميشه بهانه‏اى براى مهدويت بوده است. وى آثارى داشت از جمله: حمامة البشرى إلى أهل مكّة و صلحاء اُمّ القرى، ترياق القلوب، حقيقة الوحى و مواهب الرحمن‏۱ است. در كتاب اخير (ص ۲۹) آمده است: «إنّى أنا المسيح الموعود و الإمام المنتظر المعهود، و أوحى إلىّ من اللَّه كالأنوار الساطعة؟؟؟».
بسيارى ، از جمله مرحوم محمّد اقبال ، عليه وى كتاب نوشتند و او را يك شورشى عليه اسلام دانستند.۲در حال حاضر، طرفداران وى همچنان فعّال بوده و از قضا ، درست مانند بهائيت، از سيستم تبليغاتى پُرقدرتى برخوردار هستند، هر چند بيش از بهائيان و اساساً بر خلاف آنان، همچنان خود را به اسلام ، وصل مى‏كنند.

يكى از انتقادات هميشگى به وى، همراهى‏اش با انگليسى‏ها در تمام اين دوره بوده است.

۵۱ . پنج نفر از شاگردان شيخ احسايى و سيّد كاظم رشتى‏

مدّعى مهدويت يا ركن رابع بودن يا هر گونه ، جانشينى خاص ، آن چنان كه نوعى تمايز از نيابت عمومى داشته باشد، پديده‏اى عمومى در ميان شاگردان سيّد كاظم بوده و چنان كه گذشت، على‏محمّد باب نيز چنين بوده و مسير را از همين‏جا آغاز كرده است. آيت اللَّه سيد شهاب الدين مرعشى نجفى در باره پنج نفر ديگر از شاگردان شيخ احمد و سيّد كاظم ، ادّعاى مهدويت را مطرح كرده است:
يك . ميرزا طاهر حكّاك : وى اهل اصفهان و از شاگردان سيّد كاظم رشتى بوده است. در اصفهان ، حكّاك بوده و خطّ نسخ را بسيار زيبا مى‏نوشت . او به استانبول رفت و كم كم ، خود را به «ناصح العالم» ملقّب كرد . او براى ناصر الدين شاه با

1.چاپ ۱۹۰۳ ق .

2.الأعلام، زركلى: ج ۱ ص ۲۵۶ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم
74

۵۰ . غلام احمد قاديانى (۱۸۳۹ - ۱۹۰۸ م)۱

غلام احمد قاديانى اندكى پس از ميرزا على‏محمّد باب، ادّعاهايى را در زمينه مهدويت و نبوّت و سپس ايجاد يك گرايش دينى جديد مطرح كرد. احمد قاديانى ملقّب به «مسيح ثانى»، يك هندى منتسب به قاديان پنجاب است. وى درس دينى خواند و سپس به حكومت انگليسى‏ها پيوست و در شهر سيالكوت ساكن گشت. اندكى بعد مدّعى مهدويت و آن گاه مدّعى خدايى شد؛ چيزى كه در هند ، امر

1.نواده وى ، ميرزا بشير احمد ، كتابى با عنوان سيرة المهدى در شرح حال وى نوشته كه ندوى در كتاب القاديانى و القاديانيّه (ص ۲۴ - ۳۱) ، از آن استفاده كرده است .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8130
صفحه از 447
پرینت  ارسال به