۲۱ . مَهدى نُصيرى (م ۷۱۷ ق)

منطقه لاذقيّه ، از مناطقى است كه نُصيرى‏ها از ديرباز و تا به امروز در آن جا سكونت داشته‏اند. منابع، از ظهور شخصى در آن ناحيه با ادّعاى مهدويت ياد كرده‏اند. به گفته اين منابع، وى يك بار خود را محمّد بن حسن منتظر و بار ديگر على بن ابى طالب و بار ديگر ، محمّد مصطفى ناميده و امّت را كافر خوانده است. اينها مطالبى است كه تواريخ مملوكى كه دشمن آنان هستند ، به قلم آورده‏اند. در اين منابع آمده است: سه هزار نفر وى را حمايت كردند و در نبردى كه ميان او و سربازان حكومت در گرفت ، حدود صد و بيست نفر از نصيرى‏ها كشته شدند.^۱

۲۲ . تيمورتاش بن چوپان (م ۷۲۲ ق)

سال ۷۲۲ ق ، يكى از وابستگان به سلطنت آل چوپان(سلاطين آسياى صغير) به نام تيمورتاش پسر امير چوپان ، چون در ممالك روم ، مخالفان را برانداخت ، دچار نخوتى شد و با اغواى جمعى ، سكّه و خطبه به نام خود ساخت و خود را مهدى آخر الزمان خواند . همچنين ايلچيان را به ممالك مصر و شام فرستاده ، استمداد نمود كه لشكر كشيده ، عراقين و خراسانات را مسخّر گرداند. امير چوپان از اين حال آگاهى يافت و حكايت پيش سلطان روم بُرد و براى مقابله با تيمورتاش درخواست اعزام سپاه كرد و گفت : اگر پيش آيد ، او را بسته پيش سلطان آورم و اگر تمرّد نمايد ، سرش بياورم. سلطان نيز لشكرى فرستاد. تيمورتاش وقتى از اين لشكركشى آگاه شد ، پيش پدر آمد و عذرخواهى نمود. امير چوپان دستور داد او را به بند كشند.^۲صفدرى نيز شرح حال مفصّل وى را آورده و از ادّعاى مهدويت وى همزمان با الواطى و مشروبخوارى او سخن گفته است.^۳

و در خراسان اقامت گزيد. به علّت زهد و پرهيز و رياضاتى كه داشت ، گروهى دست ارادت به او دادند و از او كرامات بسيار نقل كردند. چون خواست از خراسان به شيراز آيد ، در راه ، آغاز به دعوت كرد و خلقى بدو گرويدند. وى معتقد بود كه خود مهدى آخر الزمان است و رجب سال ۶۶۳ ق با لشكرى به قصد تصرّف شيراز از حدود شبانكاره در حركت آمد و نزديك پل كوار با سپاه حكومت فارس رو به رو شدند. سپاه او «يا مهدى» گويان ، از يك سو و سپاه حكومتى از ديگر سو حمله كردند. لشكر او شكست خورد و سيّد نيز به قتل رسيد.^۱
محمّد بن خاوند شاه مير خواند (م ۹۰۳ ق) در روضة الصفا مى‏نويسد:
از جمله بليّات كه در آن اوقات متوجّه ولايت فارس شد ، يكى خروج قاضى شرف الدين ابراهيم بود. قاضى القضاة قاضى شرف الدين ابراهيم از زمره سادات عظام ممالك فارس ، به كمال زهد و طاعت و وفور كرم و عبادت ، اتّصاف داشت، و مدّتى در خراسان رحل اقامت انداخته به زهد و رياضت، خلق را در قيد اراده خود آورد و مريدان از وى كرامات و خوارق عادات نقل مى‏كردند... وى چنان مى‏پنداشت كه مهدى آخر الزمان ، اوست.^۲

۲۰ . موساى كُرد (م ۷۰۷ ق)

دوره ايلخانان به نسبت، از دوره‏هاى پُرمهدى در ايران بزرگ است. در سال ۷۰۷ ق، شخصى به نام موسى از كوه‏هاى كردستان قيام كرد و اساس دعوى مهديگرى نهاد، و تا سى هزار نفر از اكراد ، گرد او جمع شدند و دعوى او را قبول كردند. برخى از امراى مغول كه مقيم آن حوالى بودند ، چون از حال او آگاه شدند، به مقابله با او پرداختند و او و جمعى از هوادارانش را كشتند.^۳