391
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

۷۳۱.الكافى‏- به نقل از حسن بن خفيف ، از پدرش - : چند خدمتكار به مدينة النبى فرستاد۱ و دو خادم، آنها را همراهى مى‏كردند.۲ به خفيف هم نوشت كه با آنها برود و وى با آن خدمتكاران ، همراه شد. به كوفه كه رسيدند، يكى از آن دو خادم ، شراب خورد. هنوز از كوفه خارج نشده بودند كه از عسكر ، نامه‏اى در باره برگرداندن آن خادم شرابخوار آمد و از كار بركنار شد .۳

۷۳۲.كمال الدين‏- با سندش به نقل از ابو الحسن جعفر بن احمد - : ابراهيم بن محمّد بن فَرَج رُخَّجى‏۴ نامه‏اى در باره برخى چيزها [به امام عليه السلام ] نوشت و در ضمن ، درخواست نام‏گذارى براى نوزادش نمود . پاسخ سؤال‏هايش آمد ؛ امّا چيزى در باره نوزاد در نامه نبود . پس [از اندكى‏] آن كودك در گذشت ، و ستايش ، ويژه خداى جهانيان است .
گروهى از يارانمان در مجلسى گرد آمدند و در باره مطلبى سخن گفتند و [امام عليه السلام ] به يكى از آنها ، شرح آنچه را در مجلس گذشته بود ، نوشت .۵

1.در الوافى آمده است : «يعنى صاحب عليه السلام ، چند خدمتكار از سامرّا به مدينه فرستاد».

2.در مرآة العقول آمده است : «چند خدمتكار يعنى چند غلام. شايد اين عدّه، غلامان خود امام عليه السلام و پدر بزرگوارش بوده‏اند و آنها را فرستاده كه در مدينه ساكن شوند تا حكومت از آنها و از امام عليه السلام غافل شود، يا براى خدمت، به مسجد و ضريح‏هاى مقدّس بروند. آن دو خادمِ همراه آنان ، غلام نبوده؛ بلكه اجير بوده‏اند» .

3.الكافى : ج ۱ ص ۵۲۳ ح ۲۱ ، عيون المعجزات : ص ۱۳۵ (با عبارت مشابه) ، بحار الأنوار : ج ۵۱ ص ۳۱۰ ح ۲۹ .

4.ابراهيم بن محمّد بن فرجِ رخّجى: در مستدركات علم رجال الحديث آمده است : از اصحاب امام عسكرى عليه السلام است و مكاتبه‏اى با امام عليه السلام داشته است». شايد او همان «ابن محمّد بن فرج رخّجى» باشد كه ثقه و از اصحاب امام رضا عليه السلام و امام جواد عليه السلام و امام هادى عليه السلام است . از ظاهر بعضى اخبار ، استفاده مى‏شود كه وكيل امام هادى عليه السلام بوده است (ر.ك : رجال الطوسى: ص ۳۶۷ ش ۹۴۵۹ و ص ۳۷۷ ش ۵۵۸۷ و ص ۳۹۰ ش ۵۷۴۹ ، مستدركات علم رجال الحديث: ج ۷ ص ۲۸۲ ش ۱۴۲۷۴ و ج ۱ ص ۲۰۰ ش ۴۷۲) . رخّجى: منسوب به شهر «رخّج» در نواحى كابل، يا «رخجه» دهى در نزديكى بغداد (ر.ك: معجم البلدان: ج‏۳ ص ۳۸) .

5.كمال الدين : ص ۴۹۸ ح ۲۲ ، بحار الأنوار : ج ۵۱ ص ۳۳۴ .


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم
390

۷۳۱.الكافي : الحَسَنُ بنُ خَفيفٍ ، عَن أبيهِ قالَ : بَعَثَ بِخَدَمٍ‏۱ إلى‏ مَدينَةِ الرَّسولِ صلى اللَّه عليه و آله ومَعَهُم خادِمانِ‏۲ ، وكَتَبَ إلى‏ خَفيفٍ أن يَخرُجَ مَعَهُم ، فَخَرَجَ مَعَهُم ، فَلَمّا وَصَلوا إلَى الكوفَةِ شَرِبَ أحَدُ الخادِمَينِ مُسكِراً ، فَما خَرَجوا مِنَ الكوفَةِ حَتّى‏ وَرَدَ كِتابٌ مِنَ العَسكَرِ بِرَدِّ الخادِمِ الَّذي شَرِبَ المُسكِرَ ، وعُزِلَ عَنِ الخِدمَةِ .

۷۳۲.كمال الدين : قالَ‏۳ : وحَدَّثَني أبُو الحَسَنِ جَعفَرُ بنُ أحمَدَ ، قالَ : كَتَبَ إبراهيمُ بنُ مُحَمَّدِ بنِ الفَرَجِ الرُّخَّجِيُّ في أشياءَ ، وكَتَبَ في مَولودٍ وُلِدَ لَهُ يَسأَلُ أن يُسَمّى‏ ، فَخَرَجَ إلَيهِ الجَوابُ فيما سَأَلَ ولَم يَكتُب إلَيهِ فِي المَولودِ شَي‏ءٌ ، فَماتَ الوَلَدُ ، وَالحَمدُ للَّهِ‏ِ رَبِّ العالَمينَ .
قالَ : وجَرى‏ بَينَ قَومٍ مِن أصحابِنا مُجتَمِعينَ عَلى‏ كَلامٍ في مَجلِسٍ ، فَكَتَبَ إلى‏ رَجُلٍ مِنهُم شَرحَ ما جَرى‏ فِي المَجلِسِ .

1.يعنى أن الصاحب عليه السلام بعث من العسكر إلى المدينة بخدم (الوافي : ج ۳ ص ۸۷۷) .

2.الخدم بالتحريك جمع الخادم وهو المملوك ، ولعلّهم كانوا مماليكه ومماليك والده عليه السلام بعثهم ليسكنوا المدينة ويغفل الخليفة وأصحابه عنهم وعنه عليه السلام أو لخدمة المسجد والضرائح المقدّسة ، وكان الخادمين لم يكونا مملوكين بل كانوا أجيرين (مرآة العقول : ج ۶ ص ۱۹۵) .

3.يعني : «سعد بن عبد اللَّه» .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 12180
صفحه از 447
پرینت  ارسال به