در آنها ، كسانى را كه اموال و حقوق مالى آنان را پايمال و بدون اجازه در آن تصرّف مىكنند ، به شدّت نكوهش و حتّى لعن نموده است ، مانند اين جمله : «لَعنَةُ اللَّهِ وَ المَلائِكَةِ وَ النّاسِ أجمَعينَ عَلى مَنِ استَحَلَّ مِن مالِنا دِرهَماً» .۱آنچه در بند سه آمد نيز در همين جهت است .
بخش ديگر اين توقيع ، جمله : «ثَمَنُ المُغَنِّيَةِ حَرامٌ»۲ است كه بر حُرمت بهاى كنيز آوازهخوان دلالت مىكند و مفاد آن در احاديثى چند آمده است۳ و فقهاى ما در بحث خريد و فروش و نيز بحث حرمت غنا به آن و ديگر ادلّه مسئله پرداختهاند .۴
بخش چهارم ، جمله : «وَ أمّا الفُقّاعَ فَشُربُهُ حرامٌ»۵است كه تأكيد بر حرمت آبجو دارد . اگر چه برخى مذاهب فقهى وَقعى به حُرمت آن نگذاشتهاند ، امّا اهل بيت عليهم السلام در احاديث فراوانى تأكيد دارند كه آبجو ، حرام است .۶ در برخى احاديث شيعه آمده است كه «فُقّاع (آبجو)» ، نوعى خمر است كه ديگران آن را ناچيز شمردهاند .۷ ملاحظه مباحث فقها نشان مىدهد كه اصل حكم در ميان آنان ، امرى مسلّم است ۸ و آنان به برخى جهات ديگر آن ، مانند بحث از نجاست آن پرداختهاند . از اين رو و با توجّه به نصوص فراوان در باره اين حكم ، فقهاى ما نيازى به استناد به اين توقيع نديدهاند و از اين رو ، جز منابع حديثى ، در
1.ر.ك: ج ۴ ص ۳۷۴ ح ۷۲۴ ، وسائل الشيعة: ج ۹ ص ۵۴۱.
2.ر.ك: ج ۴ ص ۴۲۷ ح ۷۵۰ .
3.ر.ك: وسائل الشيعة : ج ۱۷ ص ۱۲۲ - ۱۲۴.
4.از جمله ، ر . ك : ينابيع الأحكام: ج ۲ ص ۱۵۶ ، مستند تحرير الوسيلة: ج ۱ ص ۳۹۴ ، المكاسب المحرّمة ، خمينى: ج ۱ ص ۱۸۸ و ۱۹۱ ، مهذّب الأحكام: ج ۱۶ ص ۱۱۰.
5.ر . ك : ج ۵ ص ۶ ح ۷۵۰ .
6.ر.ك: وسائل الشيعة: ج ۲۵ ص ۳۵۹ - ۳۶۶.
7.ر . ك : وسائل الشيعة : ص ۳۵۵.
8.مفتاح الكرامة: ج ۲ ص ۳۴.