حسين عليه السلام بِدان عمل نمود .^۱ آنچه نوعاً در اين احاديث آمده ، اين است كه هم‏وزن موى نوزاد ، «طلا» يا «نقره» صدقه داده شود . ظاهر گفته فقها به پيروى ظاهر اين حديث ، همين است .^۲ پرسش هارون بن مسلم در اين توقيع - كه جناب مجلسى اوّل ، احتمال ضعيف داده كه مقصود از تعبير «صاحب الدّار» ، امام هادى عليه السلام يا امام عسكرى عليه السلام باشد - ،^۳ اين است كه : آيا كار وى در صدقه دادن «درهم» به جاى طلا يا نقره به وزن موى نوزادش درست بوده است يا نه؟ با توجّه به اين كه مى‏دانيم درهم نيز از جنس نقره بوده است ، پاسخ امام عليه السلام اين است كه درست نيست و سنّت ، تنها دادن «طلا» و «نقره» است .
مجلسى اوّل ، نخست ، اذعان داشته كه توقيع ، مطابق حديث متواتر است كه نامى از «درهم» برده نشده ؛ بلكه فقط طلا و نقره آمده و اين توقيع ، بيان كننده همان حديث است - چنان كه فقهاى ما نيز همين را گفته‏اند - ؛ امّا اين احتمال را نيز مطرح كرده است كه جواب امام عليه السلام در واقع ، تأييد كار سؤال كننده است ، نه ردّ آن ؛ با اين افزوده كه غير طلا و نقره ، جايز نيست .^۴ آل عصفور بحرانى ، با اين توجّه كه درهم ، مصداقى از نقره است و از اين رو ، نفى جواز آن معنا ندارد ، چاره را در حمل نقره به نقره غير سكّه يا غير خالص ديده است .^۵

۵۵ . شرط وجوب غسل مسّ ميّت (ح ۶۹۵/۱)

پرسش نخست در اين مجموعه سؤال‏هاى حِميَرى ، در باره دو حديث است كه ظاهر يكى ، نشان مى‏دهد هر كس مُرده‏اى را مَس كند ، هر چند هنوز سرد نشده باشد ، بايد غسل مسّ ميّت كند ، در حالى كه در حديث دوم ، ميان مسّ مُرده تا

۵۳ . نماز در انواعى از پوست حيوانات (ح ۶۹۳)

پرسش از حكم نماز در لباس‏هايى كه پوست ، پشم ، كُرك و يا موى حيوانات در آن به كار رفته و همواره مورد ابتلا بوده ، در احاديث بسيارى مطرح شده است و شيخ حرّ عاملى ، چندين باب را در ابواب لباس نمازگزار به آن اختصاص داده است ؛ ^۱امّا وى به رغم اين كه كتاب الخرائج و الجرا ئح - كه اين توقيع در آن آمده - از منابع كتابش بوده ، اين توقيع را نياورده است . البتّه مصاديق مورد سؤال در توقيع ، نوعاً در احاديث ديگر آمده است و زمينه مباحث فراوانى شده و برخى اختلاف‏ها ميان فقها را پديد آورده است كه نيازى به گزارش آنها نيست .
نقطه قابل توجّه ، اين است كه به رغم اين كه شيخ حر ، اين توقيع را نياورده ، امّا فقهاى چندى از جمله : فاضل هندى ، سيّد جواد عاملى ، شيخ محمّدحسن نجفى و آية اللَّه بروجردى آن را مورد توجّه قرار داده و بِدان استناد كرده‏اند .^۲
بخش پايانى توقيع كه شرط استفاده از چرم‏هاى وارداتى را ذبح شرعى حيوان و احراز آن مى‏شمارد ، پاسخى مطابق ضابطه پذيرفته شده است كه همان شرط مسلمان بودنِ ذبح كننده است . فقها با توجّه به وجود ادلّه ديگر و اين كه پاسخ ، ناظر به مصداقى بيرونى است ، نيازى به استناد به اين قسمت توقيع نديده‏اند .

۵۴ . صدقه تراشيدن موى سر نوزاد (ح ۶۹۴)

تراشيدن موى سر نوزاد در روز هفتم ولادت و صدقه دادن طلا يا نقره به وزن موهاى او ، يكى از آداب استحبابى مربوط به نوزاد است كه در كنار سنّت مؤكّد عقيقه ، در احاديث چندى آمده است ؛ سنّتى كه پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در باره امام حسن عليه السلام و امام