توقيعى واقعى را از آن خود - دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

>پژوهشگاه قرآن و حدیث>آثار پژوهشگاه>کتاب ها

129

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

ر . ك : ج ۲ ص ۲۷۶ ح ۳۶۲ (بخش دوم / فصل دوم / خبر ولادت و تأكيد بر پنهان كردن امام عليه السلام )
وج ۳ ص ۳۲۶ ح ۶۱۲ (بخش چهارم / فصل چهارم / نايب اوّل : عثمان بن سعيد)
وص ۳۳۶ ح ۶۱۵ (بخش چهارم / فصل چهارم / نايب دوم : محمّد بن عثمان)
و ص ۳۵۶ ح ۶۲۸ (بخش چهارم / فصل چهارم / نايب سوّم : حسين بن روح)
و ج ۵ ص‏۳۰ (بخش ششم / فصل دوم / ابو الأديان)
و ج ۶ ص ۲۶۱ ح ۱۰۹۱ (بخش هشتم / فصل هفتم / دعاى معرفت از مصباح المتهجّد )
و ص ۲۷۱ ح ۱۰۹۲ (فصل هفتم / دعاى صلوات از الغيبةى طوسى)
و ص ۲۹۹ ح ۱۰۹۷ (فصل هشتم / دعاى فَرَج : «اللَّهمَّ رَبَّ النُّور العَظيم» از مصباح المتهجّد )
و ص ۳۰۱ ح ۱۰۹۸ (فصل هشتم / دعا براى حاجت‏خواهى از مهج الدعوات )
و ص ۳۱۱ ح ۱۱۰۲ (فصل هشتم / دعاى هر روز از ماه رجب از مصباح المتهجّد )
و ص ۳۱۳ ح ۱۱۰۳ (فصل هشتم / دعاى توسّل به دو مولود رجب از مصباح المتهجّد )
و ص ۳۲۱ ح ۱۱۰۶ (فصل هشتم / دعاى روز بيست و هفتم رجب از مصباح المتهجّد )
و ص ۳۲۷ ح ۱۱۰۷ (فصل نهم / استخاره به دعا از فتح الأبواب )
و ص ۳۶۹ ح‏۱۱۱۵ وص‏۳۷۷ ح‏۱۱۱۶ (بخش نهم/فصل اوّل/زيارت آل ياسين به روايت الاحتجاج و المزار الكبير )
و ج‏۷ ص‏۹ ح‏۱۱۲۴ وص‏۳۷ ح‏۱۱۲۵ (بخش نهم/فصل دوم/زيارت امام حسين عليه السلام در روز عاشورا/زيارت اوّل و زيارت دوم).

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

128

توقيعى واقعى را از آنِ خود مى‏خواندند ، با عكس العمل تند امام عليه السلام و يا سفيران ايشان رو به رو مى‏شدند^۱ و همين امر ، خيال «جعل» و «دسّ» را از انديشه‏ها مى‏ربود .
سنّت عرضه حديث و تشويق امام عصر عليه السلام به استمرار آن نيز بر استوارى توقيع‏ها مى‏افزود و واضعان را جلو مى‏گرفت .^۲ اين همه ، جدا از اعجازها و نكات كرامت‏آميزى بود كه در متن توقيع‏ها و در دل پاسخ‏ها و نوشته‏هاى امام عليه السلام ، گاه به عيان مشاهده مى‏شدند يا در طريق وصول آنها به تحقّق مى‏پيوستند .
گفتنى است در يك توقيع عصر غيبت صغرا و يك توقيع منسوب در عصر غيبت كبرا تصريح شده است كه خطّ آن از امام عصر عليه السلام نيست . توقيع نخست ، به خطّ احمد بن ابراهيم نوبختى و املاى سفير سوم ولىّ عصر عليه السلام ، ابو القاسم حسين بن روح نوبختى ، بوده است .^۳ در توقيع دوم نيز تصريح شده است كه املاى حجّت عليه السلام و كتابت فردى معتمد است .^۴يادآورى مى‏شود كه توقيع‏ها ، به آنچه در اين قسم آمده ، منحصر نيستند ؛ بلكه توقيع‏هاى ديگرى وجود دارند كه در بخش‏هاى مختلف كتاب آمده‏اند و به منظور پرهيز از تكرار ، به آنها ارجاع داده مى‏شود :

1.ر . ك : ادّعاى فارس قزوينى در زمان امام عسكرى عليه السلام (رجال الكشّى : ج ۲ ص ۸۰۸ ح ۱۰۰۷ - ۱۰۰۸) و شلمغانى در روزگار امام عصر عليه السلام : «فجميعُهُ جَوابُنا عن المَسائل و لا مدخل للمخذول الضالّ المضلّ المعروف بالعزاقرى - لعنه اللَّه - فى حرف منه ؛ همه آن ، پاسخ ما به سؤال‏هاست و يك حرف آن هم از [شلمغانىِ‏] وا نهاده گم‏راهِ گم‏راه كننده ، معروف به عزاقرى - كه خدا لعنتش كند - نيست» (ر . ك : ج ۳ ص ۳۳۷ ح ۶۱۵) .

2.ر. ك : ص ۱۸۱ (فصل دوم) .

3.ر.ك: ص ۲۲۸ ح ۶۹۵ . سفيران ، هيچ گاه در پاسخ سؤال‏هاى شيعيان از امام زمان عليه السلام ، سخنى از خود نمى‏گفته‏اند ، سخن ابو عمرو عَمرى : «و لا أقول هذا من عندى ، فليس لى أن اُحلِّل و لا اُحرّم؛ من اين را از پيش خود نمى‏گويم . من حق ندارم حلال و حرام را تعيين كنم» ر . ك : ج ۵ ص ۵۸ ح ۷۹۳ ، سخن ابو القاسم حسين بن روح : «لإن أخرّ من السماء فتخطفنى الطير أو تهوى بى الريح فى مكان سحيق أحبّ الىّ من أن أقول فى دين اللَّه عزّ و جلّ برأيى أو مِن عند نَفسى ، بل ذلك عن الأصل و مسموع عن الحجّة صلوات اللَّه عليه و سلامه ؛ اگر از آسمان سقوط كنم و پرندگان [شكارى‏] مرا بربايند و يا باد ، مرا به جايى دور بيفكند ، برايم بهتر از آن است كه در باره دين خدا ، بر طبق نظرم يا از جانب خودم سخن بگويم ؛ بلكه آنچه مى‏گويم ، از اصل و شنيده شده از حجّت - كه درودها و سلام خدا بر او باد - است» ر . ك : ج ۳ ص ۳۶۸ ح ۶۴۰ .

4.ر. ك: ص ۴۳۴ ح ۷۵۳ .

نام منبع :

دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد چهارم

سایر پدیدآورندگان :

محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی

تعداد جلد :

10

ناشر :

انتشارات دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1393

نوبت چاپ :

اول

موضوع مهدويّت ، يكى از مترقى ‏ترين اصول اعتقادى، اجتماعى و سياسى اسلام است و در جهان امروز، كه جامعه، بيش از هر زمان ديگر تشنه ارزش ‏هاى انسانى و در رأس آن ها عدالت اجتماعى است، اعتقاد به امام مهدى علیه السلام زمينه ‏ساز تحقّق اين بزرگ‏ترين آرزوى بشر در طول تاريخ است. بر اين اساس، هدف از نگارش دانش‌نامه امام مهدى علیه السلام بر پايۀ قرآن ، حديث و تاريخ ، تنها اثبات يک باور اسلامى از منظر پيروان اهل بيت علیهم السلام نيست؛ بلكه افزون بر اين، گشودنِ راهى است براى اتحاد پيروان همۀ اديان، بلكه همۀ جهانيان، براى پاسخ گويى به اصلى‏ترين نياز بشر، يعنى حاكميت عدالت بر سراسر جهان.
در این دانش‌نامه که به این موضوع مهم پرداخته است، مسائل مرتبط با موضوعات مهدویت با تکیه بر نصوص معتبر اسلامی بررسی می‌شود. اين مجموعۀ گسترده، افزون بر گردآورى متون تاريخى، حديثى و آیات قرآن در بارۀ مهدويّت، پاسخ‌گويى به پرسش‏هاى نسل معاصر را به عهده گرفته و با كاوش در متون كهن، كوشيده است براى هر سؤال، پاسخى مستند و منطقى بيابد و آن را در جامه‏اى نو و مقبول به نسل معاصر ارائه دهد.
کتاب شامل درآمد، چهارده بخش و هفتاد فصل است. درآمد شامل دوازده محور است که چشم‏اندازی كلّى از موضوع مهدويّت نشان می‌دهد و عناوین اصلی آن چنین است: 1. دانش‌نامۀ امام مهدى علیه السلام در يک نگاه؛ 2. مراحل تحقيق و تدوين دانش‌نامه؛ 3. ويژگى‏هاى دانش‌نامۀ امام مهدى علیه السلام ؛ 4. رويكردهاى پژوهشى در مهدويّت‏نگارى؛ 5. مهدويّت از نگاه اهل سنّت؛ 6. منجى موعود در اديان ابراهيمى؛ 7. منجى موعود در اديان غير ابراهيمى؛ 8 . نام‏هاى منجى موعود در اديان؛ 9. مهدويّت در نگاشته‏هاى مستشرقان؛ 10. مهدويّت و جهانى شدن؛ 11. دلايل غير نقلى بر ضرورت وجود امام مهدى علیه السلام ؛ 12. گزاره‏هاى اعتقادى و تاريخى مهدويّت.

نتیجه جستجو برای « »