۹۰۲.تفسير القمّى - با سندش به نقل از فضيل - : به امام باقر عليه السلامگفتم: فدايت شوم! به ما رسيده است كه خاندان جعفر، يك پرچم و خاندان عبّاس، دو پرچم دارند. آيا در اين باره، علمى به شما رسيده است؟
فرمود: «امّا خاندان جعفر ، نه به شمار مىآيند و نه به جايى مىرسند. امّا بنى عبّاس، سلطنتى ديرپا خواهند داشت كه دور را [به خود] نزديك، و نزديك را دور مىكنند و حكومتشان سخت و بدون آسانى است تا آن گاه كه خود را از مكر خدا ايمن و از كيفر او آسوده ببينند ، كه اين هنگام، فريادى بر سر آنان كشيده مىشود كه نه مالى برايشان مىمانَد تا آنان را جمع و جور كند و نه مردانى كه از آنان محافظت كنند ، و اين، همان سخن خداوند است: «تا آن گاه كه زمين، زينت خود را برگيرد» (تا آخر آيه)» .۱
گفتم: فدايت شوم! اين چه زمانى روى مىدهد؟
فرمود: «بدان كه وقتى را براى آن نزد ما معيّن نكردهاند؛ امّا هنگامى كه چيزى به شما گفتيم و همان گونه كه گفتيم، شد، بگوييد: "خدا و پيامبرش راست گفتند"، و اگر خلاف آن شد، باز بگوييد: "خدا و پيامبرش راست گفتند" كه دو اجر داريد؛ امّا چون نياز و نادارى سخت شد و مردم به انكار يكديگر پرداختند، در اين هنگام، هر صبح و شام، اين امر (فَرَج) را انتظار بكشيد».۲
۹۰۳.الغيبة ، طوسى - با سندش به نقلى مختصر شده، از محمّد بن حنفيّه - : بنى فلان سلطنتى در آينده دارند تا آن گاه كه ايمن و آسودهخاطر شوند و گمان برند كه سلطنتشان زوال نمىيابد. [اين هنگام، ]فريادى بر سر آنان كشيده مىشود كه نه كسى مىتواند آنان را گرد آورَد و نه نگاهبانى مىتواند به آنان خبر دهد. اين، همان سخن خداى عزّ و جل است: «تا آن گاه كه زمين، زينتش را بر مىگيرد و تزيين مىشود و اهلش گمان مىبرند كه مىتوانند از آن بهرهمند شوند . فرمان ما [به عذاب ]شب يا روز، آن را فرا مىگيرد و آن را چنان درو مىكنيم كه [گويى] هيچ گاه نبوده است. اين گونه آيات را براى كسانى كه مىانديشند، شرح مىدهيم».
گفتم: فدايت شوم! آيا اين، زمان معيّنى دارد؟
فرمود: «نه؛ زيرا علم خدا بر علم كسانى كه وقت تعيين مىكنند، چيره است. خداى متعال با موسى عليه السلام ، سى شب وعده نهاد و آن را با ده روز به كمال رسانْد ، بى آن كه موسى عليه السلام و يا بنى اسرائيل بدانند و چون وقت گذشت، گفتند: "موسى، ما را فريفته است" و گوسالهپرست شدند. امّا وقت آنچه مىگويم، هنگامى است كه نياز و نادارى، ميان مردم، فراوان شوند و مردم به انكار يكديگر برخيزند. اين هنگام، امر الهى را صبح و شام انتظار بريد».۳