احمد بن اسحاق گفت: در اين باره ، مانند هم هستيم . من نيز مشتاق زيارت مولايمان امام عسكرى عليه السلام هستم و نيز مى‏خواهم از او مسائل مشكلى را در تأويل [قرآن‏] و مشكلاتى را در تنزيل بپرسم. پس با هم باشيم كه همراهىِ مباركى است و بر كرانه دريايى خواهى رسيد كه شگفتى‏هايش پايان نمى‏گيرد و امور غريبش فنا نمى‏پذيرد و آن همان امام ماست.
به سامرّا وارد شديم و به درِ خانه سَرورمان رفتيم و اجازه ورود خواستيم. اجازه ورود آمد . بر دوش احمد بن اسحاق، انبانى بود كه آن را با يك عباى طبرى پوشانده بود و صد و شصت كيسه دينار و درهم در آن بود كه بر هر كيسه، مُهر صاحب آن خورده بود.
من چهره مولايمان امام عسكرى عليه السلام را هنگامى كه نور چهره‏اش ما را فرا گرفت، جز به ماه شب چهارده تشبيه نكردم و روى ران راستش، پسرى بود كه در خلقت و قيافه، مانند ستاره [درخشان و بزرگ‏] مشترى بود و ميان دو گيسوى سرش، فرق باز كرده بود ، گويى كه الفى ميان دو واو باشد، و پيش روى مولايمان، انارى زرّين بود كه يكى از بزرگان بصره ، آن را به او هديه داده بود و نقش‏هاى بديعش ميان دانه‏هاى شگفت‏انگيزِ سوار شده روى آن مى‏درخشيد. در دست امام عليه السلام ، قلمى بود كه هر گاه مى‏خواست با آن بنويسد، پسر بچه ، انگشتان ايشان را مى‏گرفت و مولايمان نيز انار زرّين را پيش او مى‏غلتاند و او را به باز گرداندن آن ، سرگرم مى‏كرد تا مانع نوشتن آنچه مى‏خواست، نشود. ما بر او سلام داديم و با مهربانى پاسخ داد و اشاره نمود كه بنشينيم.
هنگامى كه از نوشتن بر روى كاغذ سفيدى كه در دستش بود فارغ شد، احمد بن اسحاق، انبانش را از لاى عبايش بيرون كشيد و آن را پيش روى ايشان نهاد. امام هادى عليه السلام‏^۱ به آن پسر نگريست و به او فرمود: «پسر جان! از هديه‏هاى شيعيان و

كيست؟ گفتند: «م ح م د» ، فرزند امام حسن عليه السلام است . چهره‏اش شبيه پدرش بود.^۱

۱ / ۱۰

عمرو اهوازى‏

۷۶۷.عمرو اهوازى‏^۲ مى‏گويد: امام عسكرى عليه السلام پسرش را به من نشان داد و فرمود: «اين ، پس از من ، صاحب امر شماست» .^۳

۱ / ۱۱

سعد بن عبد اللَّه قمّى‏

۷۶۸.سعد بن عبد اللَّه قمّى‏^۴ گفته است كه : ... من طومارى تهيّه كرده بودم و در آن ، چهل و چند مسئله از مسائل پيچيده‏اى كه پاسخگويى برايشان نيافته بودم ، در آن نوشتم تا آنها را از عالم شهرمان، احمد بن اسحاق، يار مولايمان امام عسكرى عليه السلام ، بپرسم. پس به دنبال او - كه به قصد زيارت مولايمان، به سوى سامرّا مى‏رفت - روان شدم و در يكى از منازل راه ، به او رسيدم و چون مصافحه كرديم، گفت: خير باشد ! گفتم: شوق ديدار و عادت به سؤال، مرا به اين جا رساند.