اين مجموعه گسترده و كهن، نشاندهنده اثرگذارى فراوان پيشگويىها بر فرهنگ دوره و زمانه خويش است، همچنان كه احتمال فرصتطلبى و جعل را افزون مىكند.
فرهنگسازى اين گزارشها بر تحليل رابطه «رايات سود» با قيام مهدى در مصادر متأخّر، كاملاً آشكار است، به گونهاى كه نقش احاديث را بسيار كمرنگ ساخته است.
اين متون، به نقل از افرادى چون : كعب الأحبار، محمّد بن حنفيّه، ابن عبّاس، زهرى، ابو قبيل و يا اشخاص بىنام و نشانى همچون پيرمردى كه دوران جاهليت را نيز درك كرده است، گزارش شدهاند.
اشكال اصلى در اين گزارشها، استناد نداشتن اين سخنان به پيامبر صلى اللّه عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام است. از اين رو، پيشگويى آنان نمىتواند معيار و مستند صحيح در تحليل و يا نظريّهپردازى شود. تمايلات افراد و احتمال سوء استفادههاى سياسى از اين گزارشها، اعتماد به آنها را بسيار كاهش مىدهند.
جمعبندى
با عنايت به مطالب بخش پيشين و رواياتى كه بر وجود دولت زمينهسازان پيش از قيام امام مهدى عليه السلام دارند، مىتوان گفت: اهل بيت عليهم السلام از حكومت زمينهسازان قيام مهدوى خبر دادهاند؛ ولى اين در گزارشهاى ، موضوع رايات سود و يا آغاز قيام از خراسان، مطرح نشده است و ارتباطى ميان دولت زمينهسازان و پرچمهاى سياه نيست.
گزارشهاى مستند و اصيل «رايات سود»، مرتبط با قيام مهدوى نيستند؛ بلكه به قيام ابو مسلم و گشايش جامعه اسلامى در مدّت زمان محدود پس از بر افتادن بنى اميّه اشاره دارند. در دورههاى بعد، اين گزارشها با مجموعه فراوان