41
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

اطاعت كنند، آنان را گم‌راه خواهند كرد و اگر عليه ايشان عصيان نمايند، آنان را خواهند كشت!
او در ادامه نقل كرده كه : اصحاب گفتند: اى پيامبر خدا! در چنين شرايطى چه كنيم؟ پيامبر صلى اللّه عليه و آله پاسخ فرمود :
كُونوا كأصحابِ عيسى‌: نُصِبُوا عَلَى الخَشَبِ، وَ نُشِروا بالمَناشيرِ. مَوتٌ فى طاعةٍ خَيرٌ مِن حَياةٍ فى مَعصيَة.۱
همچون اصحاب عيسى باشيد؛ به دار آويخته شدند و با ارّه، قطعه قطعه گرديدند. مرگ در فرمان‌بردارى [از خدا]، بهتر از زندگى در نافرمانى از اوست.
همچنين ابو عطا در حديثى مى‌گويد: روزى امير مؤمنان على بن ابى طالب عليه السلام با چهره‌اى اندوهناك به طرف ما آمد و فرمود: «چه مى‌كنيد با زمانى كه به زودى بر شما سايه خواهد افكند؟ هنگامى كه حدود الهى تعطيل مى‌شوند و ثروت مردم به دست حكّام، تاراج مى‌گردد و با دوستان خدا، دشمنى و با دشمنان خدا، دوستى مى‌شود؟».
گفتيم: شما بفرماييد، اگر ما آن زمان را درك كرديم، وظيفه چه خواهد بود؟
امام نيز همان پاسخ پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله را دادند كه:
مانند اصحاب عيسى باشيد كه بدن آنها را با ارّه قطعه قطعه كردند و بر چوبه دار آويختند. مرگ در اطاعتِ خدا، بهتر از زندگى در معصيتِ اوست.۲
ابن عبّاس نيز از پيامبر صلى اللّه عليه و آله نقل كرده است:
سَيَكونُ امَراءُ تَعرِفونَ وَ تُنكَرونَ؛۳ فَمَن نابَذَهُم نَجا، وَ مَنِ اعتَزَلَهُم سَلِمَ، وَ مَن

1.. كنز العمّال: ج ۱ ص ۲۱۶ ح ۱۰۸۱ (به نقل از ابن عساكر)، المعجم الكبير: ج ۲۰ ص ۹۰ ح ۷۲۲ (با عبارت مشابه).

2.. دستور معالم الحكم: ص ۱۱۴.

3.. اين جمله، ممكن است اشاره باشد به آنچه در برخى از احاديث ديگر آمده كه: «ستكون عليكم امراء يأمرونكم بما لاتعرفون و يعملون بما تنكرون...» (المصنّف، ابن ابى شيبه: ج ۸ ص ۶۹۶ ح ۶۸).


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
40

آنان و به زندان افتادن برخى از آنها به دست زمامداران فاسد و جائر است.۱
بديهى است كه اگر اهل بيت عليهم السلام سكوت و خانه‌نشينى را انتخاب مى‌كردند و به امور دينى، منهاى سياست مى‌پرداختند و متعرّض مستكبران حاكم نمى‌شدند، دليلى نداشت كه سرنوشت همه آنها شهادت شود؛ چرا كه اسلامى نشان دادن حكومت، يكى از مهم‌ترين شگردهاى سياسى حاكمانى بود كه خود را خليفه پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله معرّفى مى‌كردند و در صورتى كه آنان امامان اهل بيت عليهم السلام را مزاحم و معارض حكومت خود نمى‌دانستند، نوادگان پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله را نمى‌كشتند و با اين كار، پايه‌هاى حكومت خود را سست نمى‌كردند!

چهار . تعارض با احاديث قيام‌

يكى ديگر از نكاتى كه در ارزيابى احاديث نهى از قيام قبل از ظهور امام مهدى عليه السلام قابل توجّه اند، تعارض آنها با احاديثى است كه صريحاً مسلمانان را به قيام در برابر ستمگران دعوت كرده‌اند. اين احاديث را به سه گروه مى‌توان تقسيم كرد:
گروه اوّل: احاديثى هستند كه در باره وجوب قيام عليه حاكمان ستمگر در صورت امكان، و تسليم نشدن در برابر خواسته‌هاى نامشروع آنان وارد شده است. نمونه‌هايى از اين احاديث، به قرار زيرند:
عبد اللَّه بن مسعود در حديثى نقل كرده كه روزى پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله براى گروهى از ياران خود، از حوادث تلخى كه پس از او در تاريخ اسلام روى خواهد داد، خبر داد و بيان فرمود : در آينده، قرآن و سلطان با هم فاصله مى‌گيرند و زمامداران حاكم بر امّت اسلام، از قرآن جدا مى‌شوند. سپس وظيفه مسلمانان را در چنين شرايطى، چنين تعيين نمود كه به هر سو قرآن حركت كرد، همراه آن حركت كنند، و نيز خبر داد كه در آينده، امامان ستمگرى بر مسلمانان حكومت خواهند كرد كه اگر از ايشان

1.. ر.ك: بحار الأنوار: ج ۲۷ ص ۲۰۷ باب ۹ (إنّهم لايموتون إلّا بالشهادة).

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13775
صفحه از 453
پرینت  ارسال به