37
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

در آخر الزمان، مردمى مى‌آيند... آنان امر به معروف و نهى از منكر را فقط زمانى واجب مى‌دانند كه گزندى به آنها نرسد و براى خود، عذرها و بهانه‌ها مى‌تراشند و دنباله‌رو لغزش‌هاى عالمان و عمل فاسدشان هستند. نماز و روزه و هر عملى را كه براى جان و مالشان ضررى نداشته باشد انجام مى‌دهند، اگر نماز هم به ديگر كارهاى مربوط به مال و جانشان زيان زند، آن را كنار مى‌گذارند، همچنان كه بالاترين و ارجمندترينِ واجبات را كنار مى‌گذارند.
امر به معروف و نهى از منكر، فريضه‌اى بزرگ بوده كه ديگر واجبات، به وسيله آن، استوار مى‌گردد. غضب خداى عزّ و جلّ بر مردمان، در آن هنگام [ كه واجب ترك شود] صورت مى‌پذيرد و همگان را گرفتار عذابش مى‌كند. پس نيكان در سراى فاجران، هلاك مى‌شوند و خردسالان در خانه بزرگ‌سالان [از آن رو كه در برابر گناه، بى‌اعتنا بوده‌اند] .
امر به معروف و نهى از منكر، راه پيامبران و شيوه نيكوكاران است. فريضه بزرگى است كه واجبات به واسطه آن، برپا مى‌شوند و راه‌ها امن مى‌گردند و درآمدها حلال مى‌شوند و حقوق و اموالِ به زور گرفته شده، به صاحبانش بر مى‌گردند و زمين، آباد مى‌شود و از دشمنان انتقام گرفته مى‌شود و كارها سامان مى‌پذيرند. با دل‌هاى خود، انكار كنيد و با زبان‌هايتان اعتراض نماييد و آن را به پيشانى‌هايشان بكوبيد و در راه خدا از سرزنش هيچ كس نهراسيد. اگر پند پذيرفتند و به راه حق باز گشتند، كارى به آنها نداشته باشيد.«راه [ نكوهش ] ، تنها بر كسانى است كه به مردم ستم مى‌كنند و در [ روى ] زمين به ناحق سر بر مى‌دارند. آنان عذابى دردناك [ در پيش ] خواهند داشت». در چنين حالتى، با آنها عملاً جهاد كنيد و در دل‌هايتان دشمنشان بداريد، بى آن كه در صدد قدرت‌طلبى باشيد و يا مالى را به ستم بگيريد و يا از غرور پيروزى، دست به ستمگرى بيالاييد، تا آن كه به فرمان خدا برگردند و راه طاعت او را در پيش گيرند.

همچنين در حديثى، يحيى الطويل از امام صادق عليه السلام نقل كرده كه فرمود:


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
36

لَتَأمُرُنَّ بِالمَعرُوفِ وَ لَتَنهُنَّ عَنِ المُنكَرِ أَو لَيُستَعمَلَنَّ عَلَيكُم شِرارُكُم فَيَدعُو خِيارُكُم فَلا يُستَجابُ لَهُم.۱
بايد امر به معروف كنيد و نهى از منكر نماييد، وگرنه بدهايتان بر شما مسلّط مى‌شوند و هر چه نيكان شما دعا كنند، دعايشان مستجاب نمى‌شود.
جابر نيز در حديثى از امام باقر عليه السلام نقل مى‌كند:
يَكُونُ فِى آخِرِ الزَّمانِ قَومٌ... لَا يُوجِبُونَ أَمراً بِمَعرُوفٍ وَ لَا نَهياً عَن مُنكَرٍ إِلَّا إِذَا أَمِنُوا الضَّرَرَ يَطلُبُونَ لِأَنفُسِهِمُ الرُّخَصَ وَ المَعَاذِيرَ يَتَّبِعُونَ زَلَّاتِ العُلَمَاءِ وَ فَسَادَ عَمَلِهِم يُقبِلُونَ عَلَى الصَّلَاةِ وَ الصِّيَامِ وَ مَا لَا يَكلِمُهُم فِى نَفسٍ وَ لَا مَالٍ وَ لَو أَضَرَّتِ الصَّلَاةُ بِسَائِرِ مَا يَعمَلُونَ بِأَموَالِهِم وَ أَبدَانِهِم لَرَفَضُوهَا كَمَا رَفَضُوا أَسمَى الفَرَائِضِ وَ أَشرَفَهَا.
إِنَّ الأَمرَ بِالمَعرُوفِ وَ النَّهىَ عَنِ المُنكَرِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الفَرَائِضُ؛ هُنَالِكَ يَتِمُّ غَضَبُ اللَّهِ عزّ و جلّ عَلَيهِم فَيَعُمُّهُم بِعِقَابِهِ فَيُهلَكُ الأَبرَارُ فِى دَارِ الفُجَّارِ وَ الصِّغَارُ فِى دَارِ الكِبَارِ.
إِنَّ الأَمرَ بِالمَعرُوفِ وَ النَّهىَ عَنِ المُنكَرِ سَبِيلُ الأَنبِيَاءِ وَ مِنهَاجُ الصُّلَحَاءِ فَرِيضَةٌ عَظِيمَةٌ بِهَا تُقَامُ الفَرَائِضُ وَ تَأمَنُ المَذَاهِبُ وَ تَحِلُّ المَكَاسِبُ وَ تُرَدُّ المَظَالِمُ وَ تُعمَرُ الأَرضُ وَ يُنتَصَفُ مِنَ الأَعدَاءِ وَ يَستَقِيمُ الأَمرُ فَأَنكِرُوا بِقُلُوبِكُم وَ الفِظُوا بِأَلسِنَتِكُم وَ صُكُّوا بِهَا جِبَاهَهُم وَ لَا تَخَافُوا فِى اللَّهِ لَومَةَ لَائِمٍ فَإِنِ اتَّعَظُوا وَ إِلَى الحَقِّ رَجَعُوا فَلَا سَبِيلَ عَلَيهِم‌«إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِى الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِ‌ّ أُوْلَلِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ »۲ هُنَالِكَ فَجَاهِدُوهُم بِأَبدَانِكُم وَ أَبغِضُوهُم بِقُلُوبِكُم غَيرَ طَالِبِينَ سُلطَاناً وَ لَا بَاغِينَ مَالًا وَ لَا مُرِيدِينَ بِظُلمٍ ظَفَراً حَتَّى يَفِيئُوا إِلَى أَمرِ اللَّهِ وَ يَمضُوا عَلَى طَاعَتِه .۳

1.الكافى: ج ۵ ص ۵۶ ح ۳، تهذيب الأحكام: ج ۶ ص ۱۷۶ ح ۳۵۲.

2.. شورا: آيه ۴۲ .

3.الكافى: ج ۵ ص ۵۵ ح ۱، تهذيب الأحكام: ج ۶ ص ۱۷۶ ح ۳۷۲.

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13729
صفحه از 453
پرینت  ارسال به