33
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم

مهدوى، غير قابل قبول است.
ثالثاً: موفّقيت انقلاب اسلامى در ايران، عملاً ثابت كرد كه پيشگويى‌هاى ياد شده به معناى نفى تلاش براى تأسيس حكومت اسلامى در عصر غيبت نيست.

ج - سنجش احاديث نهى از قيام با موازين حديث‌شناسى‌

مطلب سوم در ارزيابى احاديث نهى از قيام، سنجش مضمون ظاهرى آنها با موازين حديث‌شناسى است. فرض كنيد كه همه احاديث نهى از قيام و مبارزه با زمامداران جائر تا ظهور امام عصر عليه السلام ، از نظر سند، صحيح و از نظر دلالت، بى‌اشكال اند؛ ولى هنگامى كه مضمون ظاهرى آنها را بر موازين حديث‌شناسى عرضه كنيم، خواهيم ديد كه اين مضمون نمى‌تواند مقصود اهل بيت عليهم السلام باشد، و بايد گفت : صدور آنها به دليل تقّيه و رعايت اصول پنهانكارى بوده است.
به بيان ديگر، مضمون ظاهرى احاديث نهى از قيام، به دليل تعارض با قرآن، سنّت و سيره امامان و حُكم بديهى عقل، قابل قبول نيست. لذا بايد گفت صدور آنها از باب تقيّه است:

يك. تعارض با قرآن‌

در قرآن، آيات فراوانى، مسلمانان را به امر به معروف و نهى از منكر، و مبارزه با ظلم و ظالم و فساد و تباهى ترغيب مى‌كنند و آنان را به تلاش جهت استقرار نظام ارزشى الهى تشويق مى‌نمايند كه در اين جا تنها به دو نمونه اشاره مى‌كنيم:
«وَلْتَكُن مِّنكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَأُوْلَل-ِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ .۱
و بايد از شما گروهى باشند كه [ديگران را] به نيكى بخوانند و به كارهاى پسنديده فرمان دهند و از كارهاى زشت باز دارند، و آنهايند كه رستگارند».

1.. آل عمران: آيه ۱۰۴.


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
32

كه بهترين فرصت براى تشكيل حكومت موعود اهل بيت عليهم السلام فراهم شده است؛ ولى امام صادق عليه السلام با ديدن خطاى آنها در تحليل، با تعبيرهاى گوناگون تأكيد فرمود كه حكومت جهانى اهل بيت عليهم السلام نشانه‌هايى دارد كه تا تحقّق نيابند، پيروان آنان بايد منتظر بمانند.
بر اين اساس، معناى اين گونه احاديث، تن دادن به حكومت جبّاران و مخالفت با تلاش جهت تشكيل حكومت صالحان تا روزى كه نشانه‌هاى حكومت جهانى اهل بيت عليهم السلام آشكار شوند، نيست؛ بلكه بدين معناست كه پيروان اهل بيت عليهم السلام با نهضت‌هايى مانند قيام ابو مسلم خراسانى، همراهى نكنند.
۲. در احاديثِ ياد شده، افزون بر هشدار به قيام‌هايى كه با انگيزه نفسانى و به نام اقامه عدل و ارزش‌هاى اسلامى صورت مى‌گيرند، نكته ديگرى قابل توجّه است و آن، روشنگرى در باره قيام امام مهدى عليه السلام و معرّفى مهديان دروغين‌۱است، بدين معنا كه قبل از آشكار شدن نشانه‌هاى ظهور امام مهدى عليه السلام ، هر كس به نام ايشان قيام كند، طاغوت شمرده مى‌شود و قيام او باطل و محكوم به شكست است.
۳. دسته چهارم از احاديث، پيش‌بينى كرده‌اند كه اگر هر يك از خاندان رسالت، پيش از ظهور امام مهدى عليه السلام قيام كند، قيام او شكست خواهد خورد و موجبات ناراحتى خاندان رسالت را فراهم خواهد ساخت.
در ارزيابى اين پيشگويى‌ها بايد گفت:
اوّلاً: اين پيشگويى‌ها، چنان كه در متن احاديث تصريح شده، به اهل بيت عليهم السلام اختصاص دارد و بدين معناست كه هر يك از امامان اهل بيت عليهم السلام قبل از امام مهدى عليه السلام قيام كند، قيام او موفّقيت‌آميز نخواهد بود.
ثانياً: با توجّه به قيام سيّد الشهدا عليه السلام و قيام زيد، بى‌ثمر بودن قيام‌هاى قبل از قيام

1.. ر.ك: ج ۴ ص ۷ (بخش چهارم / فصل چهارم : مدعيان دروغين).

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 13584
صفحه از 453
پرینت  ارسال به